Edukacja do „teologii integralnej”. Nauczanie społeczne papieża Franciszka w encyklice „Laudato si’”

Abstrakt

Intencją autora artykułu jest prezentacja myśli społecznej papieża Franciszka w oparciu głównie o zieloną encyklikę – Laudato si’, związaną przede wszystkim z ekologią ludzką i ekologią środowiska. Na gruncie tych pojęć pojawia się ekologia integralna, która w obszarze semantycznym bardzo szeroko traktuje świadomość ekologiczną, kształtującą się od rodziny aż po szkoły, uniwersytety, media i kulturę. Edukacja w kierunku ekologii integralnej ma za zadanie uwrażliwić na różne wymiary ekologii i bronić przed degradacją środowiska. Wychowanie jest procesem długofalowym i międzypokoleniowym, dlatego troska o „wspólny Dom” nie może zostać tu pominięta zarówno w skali mikro, jak i makro w ekologii i ekonomii. Papież Franciszek znajduje współzależność między ekologią i ekonomią, ekologią środowiska i ekologią człowieka, a przede wszystkim jego kondycją moralną. Systemy społeczne i gospodarcze, w tym ekonomia, muszą pozostać na straży, aby równowaga biologiczna i ekosystemów była zachowana. W ocenie społecznej papież obwinia globalizację, neoliberalizm i nowy kolonializm, które to posługują się fałszywą ekologią, by zataić nierówności i niesprawiedliwości współczesnej globalnej polityki i ekonomii, która ostatecznie wymierzona jest w kraje rozwijające się i w biednych. Zatem wychowanie, które zaczyna się w rodzinie, musi uwzględniać problemy kryzysu ekologicznego jako kryzysu związanego z ekologią człowieka i jego kondycji moralnej. W nauczaniu społecznym papieża Franciszka pokazana jest, jak nigdy dotąd, ta ścisła więź i zależność ekologii, ekonomii i etyki społecznej.