The Christian philosophy of man in Poland in the face of the challenges of the 20th and 21st centuries

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.3769

Słowa kluczowe:

Christian philosophy, Polish philosophy, philosophical anthropology

Abstrakt

According to the author of the article, Christian anthropology is characterized by an affirmative approach to Christianity and personalism in the understanding of man. During the last century in Poland it faced four key challenges for its development which were: 1) searching for a proper model of social life connected with the rejection of individualism and collectivism; 2) the clash with collectivist totalitarianism (communism) which imposes an erroneous concept on man; 3) resignation of the Church in her teaching from the domination of the Thomistic model of understanding the world and man; 4) establishment of a naturalistic and transhumanistic model of man in the culture of the turn of the 20th and 21st centuries. Christian anthropology responded to the first three calls with a specific type of personalism: social – in the first case, metaphysical – in the second, liberalist and ethical – in the third. At present time, it must seek a personalistic response to the fourth challenge, while the author believes that Christian anthropology is threatened by fideistic personalism resulting from the acceptance of the naturalistic image of man coming from detailed sciences and the abandonment of attempts to philosophically justify his personal status.

Biogram autora

  • Piotr Stanisław Mazur
    Piotr Stanisław Mazur, Ph. D., Professor extraordinarius – a philosopher, a poet, a head of the Department of Philosophy of Being, Man and Society at the Jesuit University Ignatianum in Cracow. He has published, inter alia: Intelekt człowieka (Lublin 2004); W kręgu pytań o człowieka (Lublin 2008); Prowidencja ludzka jako podstawa roztropnego formowania zasad życia osobowego i społecznego człowieka (Lublin 2009); O polską kulturę humanistyczną (Lublin 2011); Zarys podstaw filozofii człowieka. Antropologiczne zastosowanie metody separacji (Kraków 2016); Metafizyka istnienia człowieka (Kraków 2018).

Bibliografia

“Analecta Cracoviensia” 5–6 (1973–1974), pp. 49–297.

Amerio R., Iota Unum. Analiza zmian w Kościele katolickim w XX wieku, Komorów 2009.

Chudy W., Pedagogia wolności. Elementy etyki pedagogicznej, ed. M. Szudra, Lublin 2009.

Chudy W., Filozofia chrześcijańska – rozum i wiara, “Ethos” 20 (2007) no. 3–4 (79–80), pp. 45–66.

Chudy W., Prawda człowieka i prawda o człowieku, in: Człowiek – wartości – sens. Studia z psychologii egzystencji. Logoteoria i nooteoria. Logoterapia i nooterapia, Lublin 1996, pp. 129–148.

Chudy W., Spór w szkole lubelskiej o podstawy i punkt wyjścia etyki, “Roczniki Filozoficzne” 45 (1997) no. 1, pp. 200–210.

Dec I., Personalizm w filozofii (próba systematyzacji), in: Personalizm polski, ed. Rev. M. Rusecki, Lublin 2008 (Biblioteka Teologii Fundamentalnej, 3), pp. 301–313.

Dymarski Z., Debata księdza Józefa Tischnera ze szkołą lubelską, “Logos i Ethos” 1998 no. 1, pp. 235–245.

Górski K., Państwo chrześcijańskie średniowiecza, Warszawa 1938.

Gutowski P., Stefan Swieżawski wobec Soboru Watykańskiego II, “Ethos” 25 (2012) no. 4, pp. 243–261.

Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2005.

Kaczyński E., Etyka powinności czy etyka decyzji? Spór T. Stycznia z A. Krąpcem. Próba zrozumienia, “Studia Theologica Varsaviensia” 29 (1991) no. 2, pp. 61–77.

Krąpiec M. A., Porzucić świat absurdów, Lublin 2002.

Listkowska B., Podmiot czy przedmiot? Józefa Tischnera i Mieczysława A. Krąpca spór koncepcję człowieka, “Filo-Sofija” 15 (2015) no. 31, pp. 229–246.

Mazur P. S., Zarys podstaw filozofii człowieka. Antropologiczne zastosowanie separacji metafizycznej, Kraków 2016.

Possenti V., Osoba nową zasadą, trans. J. Merecki, Lublin 2017.

Salij J., Jezus Chrystus, in: Katolicyzm A–Z, ed. Z. Pawlak, Poznań 1999, p. 187.

Stachewicz K., O filozofii chrześcijańskiej. Kilka uwag z perspektywy historycznej i futurologicznej, “Logos i Ethos” 2013 no. 2 (35), pp. 219–234.

Tischner J., Schyłek chrześcijaństwa tomistycznego, “Znak” 22 (1970) no. 187 (1), pp. 1–20.

The Universal Declaration of Human Rights https://www.un.org/en/universal-declara-tion-human-rights/ (accessed 04.08.2020).

Wilczek A., W poszukiwaniu prawdy o człowieku. Spór księdza Józefa Tischnera z tomizmem, “Czasopismo Filozoficzne” 2009 no. 4/5, pp. 52–72.

Wojtyła K., Osoba i czyn, Kraków 1969.

Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, Lublin 2013.

Pobrania

Opublikowane

2020-11-20

Numer

Tom 26 (2020): Special issue

Dział

Artykuły

Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 Piotr Stanisław Mazur

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:

  1. Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
  2. Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie  (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
  3. Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.

Podobne artykuły

1-10 z 244

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.