Przepowiadanie słowa Bożego więźniom
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.2379Słowa kluczowe:
przepowiadanie do więźniów, doświadczenie symboliczne, kerygmat, ewangelizacja, przepowiadanie misyjneAbstrakt
Przepowiadanie słowa Bożego w zakładach penitencjarnych to wejście na teren misyjny. Charakteryzuje się on nie tylko wysokim poziomem dechrystianizacji i ateizmu, ale również magicznego myślenia. Więźniowie poddani są wielopłaszczyznowej presji: muszą się zmierzyć z osądem ludzkim, własnym poczuciem winy, jak również z podkulturą przestępczą. Wobec drastycznie ograniczonych możliwości zaspokojenia potrzeb społecznych i komunikacyjnych, pojawia się u więźniów postawa nieufności, pozorów radzenia sobie, skrywanego lęku.
Głoszenie słowa Bożego w tym specyficznym kontekście stawia przed kaznodzieją wysokie wymagania. Musi być on zdolny do głoszenia ewangelizacyjnego, którego sercem jest kerygma. Jego nastawienie wobec osadzonych nie może być potępiające, gdyż jego główną misją jest zaproszenie słuchaczy do nawiązania osobistej relacji z Bogiem. Centralnym tematem przepowiadania w więzieniu jest Boże miłosierdzie, które odsłania prawdziwą twarz Boga. Język przepowiadania ma być konkretny i prosty, który uczyni Go bliskim. Kaznodzieja powinien umieć budować w ramach przepowiadania doświadczenie symboliczne, które pozwoli odbiorcy odnowić więź ze źródłem życia, poczucie wolności i sensu, którym jest Bóg i Jego słowo.
Bibliografia
Cantalamessa R., Tajemnica głoszenia słowa Bożego, przekł. G. Niedźwiedź, Wrocław 2007.
Dannowski H. W., Die Aufgabe der Gefängnispredigt. Beobachtungen und Überlegungen, w: Gefängnispredigten. Beispiele und Überlegungen. Hg. H. W. Dannowski, P. Rassow, t. 2, Hannover 1985, s. 131–140.
Dyk S., Homilia. Droga do żywego poznania misterium Chrystusa, Kielce 2016.
Dyk S., Nowa ewangelizacja – konkretne wezwanie, Gubin 2015.
Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii gaudium.
Grant M., Personenzentrierter Umgang mit Schuld in der Gefängnisseelsorge, Hg. H. Schmidt, Ch. Möller, H. Schwier, Münster 2002 (Heidelberger Studien zur Praktischen Theologie, 2).
Hajduk R., Ewangelia na forum świata. Od apologetyki do marketingu narracyjnego, Kraków 2013.
Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów wygłoszone w zakładzie karnym, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/30plock_07061991.html (11.09.2017).
Jastrzębska M., Krótka charakterystyka zjawisk nieformalnych struktur podkultury przestępczej, http://www.studiagdanskie.gwsh.gda.pl/tom7/ studia%20VII%20s159–172.pdf (29.08.2017).
Koch H., Raum der Bewahrung im Raum der Justiz. Theologische Überlegungen zum Gottesdienst im Gefängnis, w: Gottesdienst im Gefängnis. Erfahrungen – Orientierungen – Konkretionen, Hg. P. Rassow i in., t. 1, Hannover 1984, s. 35–38.
Konopczyński M., Metody twórczej resocjalizacji, Warszawa 2006.
Linowski K., Więzienie a skazani młodociani, http://docplayer.pl/14473127-Wiezienie-a-skazani-mlodociani.html (11.08.2017).
List Ojca Świętego Franciszka przed Jubileuszem Miłosierdzia, https://www.milosierdzie.pl/index.php/pl/aktualnosci-3/jubileusz-milosierdzia/1312-list-ojca-swietego-franciszka-przed-jubileuszem-milosierdzia.html (7.09.2017).
Luksch T., Predigt als metaphorische Gott-Rede. Zum Ertrag der Metaphernforschung für die Homiletik, Würzburg 1998.
Ogólne wprowadzenie do mszału rzymskiego, Poznań 2004.
Pierzchała K., Posługa religijna kapelana więziennego w percepcji osadzonych w świetle badań własnych, http://docplayer.pl/15540964-Posluga-religijna-kapelana-wieziennego-w-percepcji-osadzonych-w-swietle-badan-wlasnych.html (30.08.2017).
Płusa S., Doświadczenie symboliczne jako kształt kerygmatu, „Przegląd Homiletyczny” 14 (2010), s. 19–30.
Przybiliński S., Podkultura więzienna – wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej, Kraków 2005.
Rassow P., Zur Besonderheit der Gefängnispredigt. Erfahrungen der Väter, w: Gefängnispredigten. Beispiele und Überlegungen, Hg. H. W. Dannowski, P. Rassow, t. 2, Hannover 1985, s. 15–25.
Sławiński H., Homilia wprowadzeniem w doświadczenie Boga a kontekst sekularyzmu, „Przegląd Homiletyczny” 16 (2012), s. 119–134.
Wahl H., Glaube und symbolische Erfahrung. Eine praktisch-theologische Symboltheorie, Freiburg–Basel–Wien, 1994.
Wahl H., LebensZeichen von Gott – für uns. Analysen und Impulse für eine zeitgemäße Sakramentenpastoral, Münster 2008.
Wahl H., Symbolische Erfahrung: umgestaltete Beziehungserfahrung. Skizze einer psychoanalytisch fundierten Symboltheorie, „Wege zum Menschen” 51 (1999), s. 447–462.
Wahl H., Zum pastoral-katechetischen Einsatz von Bildwerken aus pastoralpsychologischer Sicht, „Trierer Theologische Zeitschrift” 4 (2009), s. 343–355.
Wendeberg, W., „… zu predigen den Gefangenen, daß sie los sein sollen”. Von der Schwierigkeit, Notwendigkeit und Möglichkeit eines befreienden Wortes in der Unfreiheit, w: Gottesdienst im Gefängnis. Erfahrungen – Orientierungen – Konkretionen. Red. Herbert Koch, Peter Rassow, Karl Steinbauer i inni, Band I, Hannower 1984, s. 49–54.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).