Ciało dla Pana, a Pan dla ciała (1 Kor 6, 13) – przyczynek do teologii ciała ludzkiego
DOI:
https://doi.org/10.15633/ps.944Słowa kluczowe:
ciało ludzkie, ciało mistyczne, ciało uwielbione, ciało uświęcone, ciało i duszaAbstrakt
W dzisiejszych czasach cała uwaga skupia się tylko na cielesnej sferze człowieka. Można zauważyć, jak rośnie kult ludzkiego ciała, bardzo często oderwanego od prawdziwej miłości. Następuje więc swoista degradacja godności człowieka i zawężenie ontologii, jak też egzystencji ludzkiej tylko do doczesności. W niektórych kręgach współczesnej, zlaicyzowanej Europy rozwijają się ośrodki, które mają zapędy kultyczne w traktowaniu ludzkiego ciała i cielesności.
Ażeby nie pogłębiał się proces destrukcji w rozumieniu człowieka i jego ciała, potrzebne jest rozwijanie i propagowanie chrześcijańskiej nauki o ludzkim ciele.
Nie można odzierać człowieka i jego ciała z tego, co stanowi o jego tajemnicy i swoistym sacrum, którego źródłem jest sam Bóg. Dlatego prawda o stworzeniu człowieka na obraz Boży i Jego podobieństwo powinna być ustawicznie pogłębiana i upowszechniana. Człowiek jest obrazem Bożym nie tylko poprzez swoją duchowość, ale i przez cielesność, więc cały należy do Boga. Pozytywna i prawdziwa sakralizacja ciała ludzkiego zapewni integralne spojrzenie na człowieka.
Teologia ciała zajmowała szczególne miejsce w nauczaniu św. Jana Pawła II. Opcja teologiczna umożliwia widzenie człowieka w całym jego wymiarze. Dlatego teologiczne rozumienie problemu, czym jest ciało człowieka i jaka jest jego cielesność, ściśle łączy się z teologią miłości ludzkiej. Niniejsze opracowanie było jedynie zasygnalizowaniem wieloaspektowej problematyki w chrześcijańskim patrzeniu i rozumieniu ludzkiego ciała.
Bibliografia
Anderson C., Granados J., Wezwani do miłości. Wprowadzenie do teologii ciała Jana Pawła II, przeł. M. Romanek, Warszawa 2011.
Gelabert Ballester M., Ciała zmartwychwstanie. „Wierzę w ciała zmartwychwstanie, żywot wieczny”, przekł. D. Chodyniecki, Kielce 2007 (Wyznanie Wiary, 11).
Bartnik C. S., Personalizm teologiczny według kardynała Karola Wojtyły, „Zeszyty Naukowe KUL” 22 (1979) nr 1–3, s. 51–60.
Buttiglione R., Dar ciała darem osoby. Autonomia sumienia wobec autonomii prawdy, [w:] Jan Paweł II, Mężczyzną i kobietą stworzył ich. O Jana Pawła II teologii ciała, red. T. Styczeń, Lublin 1993, s. 113–174.
Czajkowski J., Człowiek w nauce Jana Pawła II, Rzym 1983.
Czarny J., Człowiek odkupiony przez Chrystusa – Kim jest? (Nauczanie Kard. Karola Wojtyły), „Colloquium Salutis – Wrocławskie Studia Teologiczne” 15 (1983), s. 173–198.
Dylus F., Antropologia encykliki Jana Pawła II „Redemptor hominis”, [w:] Redemptor hominis. Tekst i komentarz, Kraków 1980, s. 137–143.
Evert J., Teologia jej ciała/Teologia jego ciała, tłum. J. Kurdziel, Kraków 2011.
Forycki R., Antropologia w ujęciu Kardynała Karola Wojtyły (na podstawie książki „Osoba i czyn”, Kraków 1969), Analecta Cracoviensia, 5–6 (1973–74), s. 117–124.
Gawkowska A., Teologia ciała według Jana Pawła II, „Pastoralny Doradca Proboszcza. Kapłan i Gospodarz”, wrzesień 2010, art. 2.21, s. 1–21.
Gawkowska A., Teologia ciała, antropologia teologiczna, nowy feminizm, „Rozprawy Naukowe AWF we Wrocławiu” (2012) 36, s. 56–62.
Grabowski M., Historia upadku. Ku antropologii adekwatnej, Kraków 2006.
Healy M., Mężczyźni i kobiety są w raju. Przewodnik po teologii ciała Jana Pawła II, tłum. J. Jaworska, Warszawa 2008.
Jan Paweł II, Dzieła zebrane, t. I–XVI, Kraków 2006–2009.
Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Lublin 2008.
Jaworski M., Z problematyki osoby w twórczości naukowej Kardynała Wojtyły, „Analecta Cracoviensia” 3 (1971), s. 439–446.
Kąkol J., O miłości i odpowiedzialności, „Więź” 4 (1961) nr 1, s. 124–129.
Kisiel R., Antropologiczne implikacje encyklik Jana Pawła II, Legnica 1998.
Knotz K., Akt małżeński. Szansa spotkania z Bogiem i współmałżonkiem, Kraków 2001.
Knotz K., Seks, jakiego nie znacie. Dla małżonków kochających Boga, Częstochowa 2009.
Krąpiec A. M., Ciało jako współ-czynnik konstytutywny człowieka, [w:] Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołuje się do „początku”. O Jana Pawła II teologii ciała, red. T. Styczeń, Lublin 1981, s. 139–158.
Kupczak J., Dar i komunia. Teologia ciała w ujęciu Jana Pawła II, Kraków 2006.
Kupczak J., Człowiek jako obraz i podobieństwo Boga w myśli Jana Pawła II, [w:] Antropologia filozoficzna – inspiracje biblijne, red. M. Grabowski, A. Słowikowski, Toruń 2009, s. 181–191.
Kupczak J., W stronę wolności. Szkice o antropologii Karola Wojtyły, Paryż–Kraków 1999.
Lubowicki K., Duchowość małżeńska w nauczaniu Jana Pawła II, Kraków 2007.
Marcel G., Tajemnica bytu, tłum. M. Frankiewicz, Kraków 1995.
Merleau-Ponty M., Fenomenologia percepcji, tłum. M. Kowalska, J. Migasiński, Warszawa 2002.
Miłować ludzką miłość. Dziedzictwo myśli Jana Pawła II o małżeństwie i rodzinie, tłum. J. Skoczylas, K. Kalat, red. L. Melina, S. Grygier, Warszawa 2010.
Mroczkowski I., Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Płock 1994.
Mroczkowski I., Teologia ciała według Jana Pawła II, „Pastores” 55 (2) 2012, s. 36–44.
Nosowski Z., Parami do nieba, Warszawa 2004 (Biblioteka „Więzi”).
Papieska Rada Iustitia et Pax. Kompendium nauki społecznej Kościoła, red. J. Kupny, tłum. D. Chodyniecki, A. Dalach, J. Nowak, Kielce 2005.
Pieper J., O miłości, nadziei i wierze, tłum. I. Gano, K. Michalski, Poznań 2000.
Półtawska W., Eros et iuventus! (wyd. trzecie, poprawione), Częstochowa 2009.
Salmann E., Daleka bliskość chrześcijaństwa, przeł. B. Sawicki, Kraków 2005.
Semen Y., Seksualność według Jana Pawła II, przeł. Z. Dankowska, J. Urbaniak, Poznań 2008.
Schmitz K. L., W sercu ludzkiego dramatu. Antropologia filozoficzna Karola Wojtyły – papieża Jana Pawła II, tłum. W. Buchner, Kraków 1997.
Słomka W., Podmiotowy charakter osoby – godność człowieka, [w:] Być człowiekiem, Poznań 1974, s. 81–102.
Stachowiak L., Ciało ludzkie, III. Aspekt historiozbawczy. A. Stary Testament, [w:] Encyklopedia katolicka, t. III, red. R. Łukaszyk, Lublin 1979, s. 443.
Styczeń T., Ciało jako „znak obrazu Stwórcy, [w:] Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołuje się do „początku”, Lublin 1981, s. 85–135.
Suchodolski B., Kim jest człowiek?, Warszawa 1985.
Świerczek A., Funkcje ciała w życiu małżeńskim w posoborowym nauczaniu Kościoła i teologów, Kraków 1999.
Tortolane G. M., Il corpo tentato, Genova 1988.
Quay P.M., Chrześcijańskie znaczenie ludzkiej seksualności, tłum. A. Grzelak, S. Grzelak, Warszawa 1996.
Wagner H., Dogmatyka, przekł. J. Zychowicz, Kraków 2007.
West Ch., Teologia ciała dla początkujących. Podstawy rewolucji seksualnej Jana Pawła II, tłum. M. i J. Kaniewscy, Warszawa 2009.
Wojciechowski T., Jedność duchowo-cielesna człowieka w książce „Osoba i czyn”, „Analecta Cracoviensia” 5–6 (1973–74), s. 191–199.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, red. T. Styczeń i in., Lublin 2001.
Wojtyła K., Osoba i czyn, wyd. 2, popr. i uzup., Kraków 1985.
Wojtyła K. – Jan Paweł II, Poezje, dramaty, szkice. Tryptyk rzymski, red. W. Bonowicz i in., Kraków 2004.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
