W kierunku ilościowej teorii wzrostu złożoności świata

Autor

  • Łukasz Lamża

DOI:

https://doi.org/10.15633/ss.1557

Słowa kluczowe:

complexity, quantitative measures of, emergence, philosophy of nature, philosophy of science

Abstrakt

The study of the growing complexity of the physical world is of great value to many scientific disciplines, including philosophy of nature, complexity theory, thermodynamics, and others. Here, I propose a systematic and quantitative method of describing the process of natural complexification throughout cosmic history, based on a list of the topical categories of PACS® 2008: Physics and Astronomy Classification Scheme 2008, published by the American Institute of Physics. I assume that each of the selected 349 level-3 categories corresponds to a certain subset of natural phenomena, and I group them according to their first appearance in natural history. By analyzing their distribution, I derive certain qualitative and (tentatively) quantitative generalizations concerning the pace and scale of the growth of natural complexity. I contrast this approach with the results achieved by other methods and discuss its relevance to selected topics in philosophy of nature and philosophy of science.

Bibliografia

S. Alexander, Space, Time and Deity. The Gifford Lectures at Glasgow 1916-1918, Macmillan and Co., Londyn 1927.

P. Artymowicz, Astrofizyka układów planetarnych, PWN, Warszawa 1995.

J. Cat, „Unity and Disunity of Science”, [w:] S. Sarkar, J. Pfeifer, The Philosophy of Science. An Encyclopedia, Routledge, Nowy Jork – Londyn 2006, s. 842-847.

N. Hartmann, Nowe drogi ontologii, przeł. L. Kopciuch i A. Mordka, Rolewski, Toruń 1998.

R.M. Hazen i in., „Mineral evolution”, American Mineralogist 93 (2008), 1693-1720.

M. Kaku, Wszechświaty równoległe, Prószyński i S-ka, Warszawa 2006.

S. Kauffman, Origins of Order, Oxford University Press, Oxford 1993.

M. Jaroszyński, Galaktyki i budowa Wszechświata, PWN, Warszawa 1993.

L. Morgan, Emergent Evolution, Williams & Norgate, Londyn 1923.

E. Nagel, Struktura nauki, PWN, Warszawa 1970.

PACS: Physics and Astronomy Classification Scheme 2008, 27.03.2011, .

B. Pagel, Nucleosynthesis and Chemical Evolution of Galaxies, Cambridge University Press, Cambridge 1997.

I. Prigogine, Thermodynamics of Irreversible Processes, Wiley, New York 1961.

A.M. Shaw, Astrochemistry, John Wiley & Sons Ltd, Chichester 2006.

Planets and Moons, T. Spohn (ed.), Elsevier, Amsterdam i in. 2007.

J. Werle, Jedność przyrody – rzeczywistość czy iluzja, Wszechnica Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1992.

W.C. Wimsatt, S. Sarkar, „Reductionism”, [w:] S. Sarkar, J. Pfeifer, The Philosophy of Science. An Encyclopedia, Routledge, Nowy Jork – Londyn 2006, s. 696-702.

S. Wolfram, A New Kind of Science, Wolfram Media, Champaign IL 2002.

Pobrania

Opublikowane

2011-01-01

Numer

Tom 10 (2011)

Dział

Artykuły

Licencja

Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
  • utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
  • nie będą tworzone utwory zależne.