Ikonografia tarnowskich drzwi Bronisława Chromego w kontekście ideologicznych sporów wokół martyrologii wojennej

Autor

  • Grażyna Ryba Uniwersytet Rzeszowski

DOI:

https://doi.org/10.15633/tst.714

Słowa kluczowe:

Bronisław Chromy, kościół św. Maksymiliana w Tarnowie, drzwi brązowe

Abstrakt

W 1984 roku powstały drzwi brązowe do kościoła św. Maksymiliana w Tarnowie wykonane przez krakowskiego rzeźbiarza Bronisława Chromego. Artysta nazwał swoje dzieło „Pomnikiem Męczeństwa Narodów” i połączył w tworzącym je cyklu płaskorzeźb wątek martyrologiczny, który ukazuje mechanizm działania niemieckich obozów śmierci, z przedstawieniem św. Maksymiliana, jego pobytu w Auschwitz, heroicznej śmierci i ostatecznego triumfu, głoszonej przez niego idei miłości. Praca Chromego wpisuje się tym samym w nurt polemiki ideologicznej pomiędzy państwem komunistycznym i Kościołem w kwestii jego roli i postawy chrześcijan w czasie drugiej wojny światowej. Treść i forma przedstawień na Drzwiach Tarnowskich wpisuje się też w krąg dzieł Chromego ukazujących kształtowanie się mistycznej postawy artysty.

Biogram autora

  • Grażyna Ryba - Uniwersytet Rzeszowski

    Grażyna Ryba – ukończyła studia historii sztuki w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz studia licencjacko-doktoranckie organizowane przez Papieską Akademię Teologiczną w Krakowie. Dysertację doktorską przygotowała pod kierunkiem o. prof. dr. hab. Józefa Benignusa Wanata. Jest pracownikiem dydaktycznym Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego. Zainicjowała utworzenie i zorganizowała Centrum Dokumentacji Współczesnej Sztuki Sakralnej UR, jednostki o charakterze naukowo-badawczym i archiwizacyjno-popularyzatorskim, a obecnie kieruje pracami tego ośrodka. Utworzyła i redaguje rocznik „Sacrum et Decorum. Materiały i Studia z Historii Sztuki Sakralnej”. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zagadnień związanych ze współczesną sztuka sakralną.

Bibliografia

Chromy B., Kamień i marzenie – autobiografia, Kraków 2005.

Dobraczyński J., Skąpiec Boży. Rzecz o o. Maksymilianie Maria Kolbe, Niepokalanów 1946.

Dyczewski L., Święty Maksymilian Maria Kolbe, w: Polscy święci, III, Warszawa 1984.

Gurgul S., Tarnowskie Drzwi Spiżowe – Pomnik Męczeństwa Narodów, „Maksymilian” 1984 nr 3 (36).

Iliński P., Błogosławiony Maksymilian Maria Kolbe: na tle epoki, Warszawa 1975.

Jonas H., Idea Boga po Auschwitz, Kraków 2003.

Knapiński R., Święty Maksymilian Kolbe, w: Święci według mistrzów, red. E. Olczak, Warszawa 2009.

Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, „Rocznik Diecezji Tarnowskiej”.

Kowalczyk I., Historia w polskiej sztuce współczesnej, w: Nowe zjawiska w sztuce polskiej po 2000, red. G. Borkowski i in., Warszawa 2005.

Leo A., Tarnowskie kościoły, Tarnów 2005.

Madeyski J., Bronisław Chromy, Kraków 2008.

Pietrzykowska A., Region tarnowski w okresie okupacji hitlerowskiej – polityka okupanta i ruch oporu, Warszawa-Kraków 1984.

Piper F., Eksterminacja, w: Oświęcim. Hitlerowski obóz masowej zagłady, red. W. Michalak, Warszawa 1977.

Podlejski Z., Do nieba przez aklamację, Kraków 2011.

Ryba G., Na granicy rzeczywistości. Mistyk, droga poznania mistycznego i artysta współczesny, w: Fides ex visu. Okiem mistyka, red. A. Kramiszewska, Lublin 2012.

Ryba G., Oświęcimskie drzwi z brązu. Przyczynek do ikonografii św. Maksymiliana Kolbe, w: Limen expectationis. Księga ku czci śp. ks. prof. dr. hab. Zdzisława Klisia, red. J. Urban, A. Witko, Kraków 2012.

Tischner J., Spór o istnienie człowieka, Kraków 1998.

Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944–2002, Warszawa 2003.

Żaryn J., Historia Kościoła katolickiego w Polsce (1944–1989), Warszawa 2003.

Pobrania

Opublikowane

2014-09-01

Numer

Dział

Artykuły

Podobne artykuły

1-10 z 130

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.