Rozwój doktryny o sukcesji apostolskiej w pierwszych wiekach Kościoła

Autor

  • Janusz Bujak Uniwersytet Szczeciński

DOI:

https://doi.org/10.15633/thr.3521

Słowa kluczowe:

bishop, ecclesiology, apostolic college, episcopal college, local church, apostolic succession, succession of faith

Abstrakt

The article refers to the development of theological reflection on the apostolic succession in the First Century Church. It starts with the New Testament teaching on the successors of the apostles, then the teaching of Saint Clement of Rome, Saint Ignatius of Antioch, Saint Irenaeus and Tertullian is presented. Finally, the teaching of the Apostolic Tradition attributed to Saint Hippolytus of Rome is shown. It might be said, therefore, that the beginning of the teaching on the apostolic succession refers to the apostolicity of the local Churches among which the most important were those founded by the Apostles themselves, and the Church of Rome. They were the source of the apostolic faith for another local churches. The ceaseless succession of bishops dated back to the Apostles was the important factor in retaining the apostolic faith in the local Churches.

What confirmed the Church in being in the apostolic teaching was the communion with other Churches, retained due to the communion of their bishops who form a college similar to the College of Apostles.

Bibliografia

Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, Warszawa 1990.

Benedykt XVI, Sukcesja apostolska. Katecheza podczas audiencji generalnej, 10.05.06., „L’Osservatore Romano” 9–10 (2006), s. 43–44.

Bujak J., „Aby wszyscy byli jedno” (J 17, 21). Wprowadzenie do zagadnień ekumenicznych, Szczecin 2012.

Bujak J., Kim jest ksiądz? Posoborowe dylematy teologii kapłaństwa, „Ateneum Kapłańskie” 2 (2010), s. 231–248.

Bujak J., Tożsamość sukcesyjna we współczesnej refleksji eklezjologicznej i dialogach ekumenicznych, w: Teologia fundamentalna na straży tożsamości chrześcijaństwa, red. P. Artemiuk, Płock 2017, s. 206–232.

Cerami C., Episcopato e presbiterato nella Chiesa dei Padri, w: Il presbitero nella Chiesa dopo il Vaticano II, a cura di P. Sorci, Trapani 2005, s. 101–126.

Collins K., The Function of Bishops in the Ancient Church, file:///D:/Dokumenty/The%20Function%20of%20Bishops%20in%20the%20Ancient%20Church.htm (3.01.2018).

Częsz B., Ireneusz z Lyonu, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, red. S. Wielgus, J. Duchniewski i in., Lublin 1997, kol. 448–450.

Drączkowski F., Ignacy z Antiochii, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, red. I. Walkusz, S. Janeczek i in., Lublin 1993, kol. 1441–1443.

Dulles A., Posługa kapłańska w świecie współczesnym, Kraków 2005.

Greshake G., Być kapłanem dzisiaj, Poznań 2010.

Hipolit Rzymski, Tradycja apostolska, w: M. Michalski, Antologia literatury patrystycznej, t. 1, Warszawa 1975, s. 305–616.

Ignacy z Antiochii, Ignacy do Kościoła w Efezie, w: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, red. M. Starowieyski, Kraków 1998, s. 113–119 (Biblioteka Ojców Kościoła, 10).

Ignacy z Antiochii, Ignacy do Kościoła w Magnezji, w: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, red. M. Starowieyski, Kraków 1998, s. 120–123 (Biblioteka Ojców Kościoła, 10).

Ignacy z Antiochii, Ignacy do Kościoła w Rzymie, w: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, red. M. Starowieyski, Kraków 1998, s. 128–131 (Biblioteka Ojców Kościoła, 10).

Ihnatowicz J., Dlaczego prezbiter nie może udzielać święceń?: biskup i prezbiter w pierwotnym Kościele, „Kieleckie Studia Teologiczne” 2 (2003), s. 213–232.

Ireneusz z Lugdunum, Zdemaskowanie i odparcie fałszywej gnozy, w: M. Michalski, Antologia literatury patrystycznej, t. 1, Warszawa 1975, s. 160–170.

Ireneusz z Lyonu, Adversus haereses, w: A. Bober, Antologia patrystyczna, Kraków 1966, s. 30–56.

Jacniacka M., Hipolit, w: Encyklopedia katolicka, t. 6, red. I. Walkusz, S. Janeczek i in., Lublin 1993, s. 916–918.

Jan Paweł II, List apostolski Ordinatio sacerdotalis o udzielaniu święceń kapłańskich wyłącznie mężczyznom, „L’Osservatore Romano” (wyd. polskie) 8 (1994), s. 7–9.

Kiernikowski Z., Kapłaństwo powszechne i kapłaństwo ministerialne, w: Sztuka bycia księdzem. Poradnik, red. J. Augustyn, Kraków 2010, s. 29–41.

Klemens Rzymski, List do Kościoła w Koryncie, w: Pierwsi świadkowie. Pisma Ojców Apostolskich, red. M. Starowieyski, Kraków 1998, s. 51–81 (Biblioteka Ojców Kościoła, 10).

Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o dopuszczeniu kobiet do kapłaństwa urzędowego „Inter insignores”, w: W trosce o pełnię wiary. Dokumenty Kongregacji Nauki Wiary 1966–1994, Tarnów 1995, s. 110–122.

Joint International Commission for Theological Dialogue between the Roman Catholic Church and the Orthodox Chuch, Synodality and Primacy During the First Millennium: Towards a Common Understanding In Service To The Unity Of The Church, Chieti, 21 September 2016 (Międzynarodowa Komisja Mieszana ds. Katolicko­‑Prawosławnego Dialogu Teologicznego, Dokument z Chieti Synodalność i prymat w czasie pierwszego tysiąclecia: Ku wspólnemu rozumieniu synodalności i prymatu w służbie jedności Kościoła (21.09.2016)), http://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/chrstuni/ch_orthodox_docs/rc_pc_chrstuni_doc_20160921_sinodality­‑primacy_en.html (3.01.2018).

Ministeri nella Chiesa antica. Testi patristici dei primi tre secoli, a cura di E. Cattaneo, Milano 1997.

Mokrzycki B., Droga chrześcijańskiego wtajemniczenia, Warszawa 1983.

Müller W., Wójcik W., Biskup. Zarys historyczny, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Lublin 1995, s. 587–593.

Myszor W., Gnostycyzm, w: Encyklopedia katolicka, t. 5, red. L. Bieńkowski, P. Hemperek i in., Lublin 1984, kol. 1201–1208.

Nagy S., Biskup w strukturze Kościoła, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, R. Łukaszyk, Lublin 1995, s. 593–597.

Neuner P., Zulehner P. M., Zrozumieć Kościół. Eklezjologia praktyczna, Poznań 2016.

Paprocki H., Hipolita Rzymskiego „Tradycja Apostolska”. Wstęp, przekład, komentarz, „Studia Theologica Varsaviensia” 14 (1976) 1, s. 145–169.

Pié­‑Ninot S., Introduzione alla ecclesiologia, Casale Monferrato 1994.

Ratzinger J., Kościół – znak wśród narodów, Lublin 2013 (Opera Omnia, 8/1).

Ratzinger J., Kościół. Pielgrzymująca wspólnota wiary, Kraków 2005.

Ratzinger J., The Nature of the Priesthood, http://www.vocations.com/benedictxvi/natureofpriesthood.html (3.01.2018).

Schatz K., Prymat papieski od początków do współczesności, Kraków 2004.

Sesboüe B., Pierwsze dyskursy chrześcijańskie i tradycja wiary, w: Bóg zbawienia, red. B. Sesboüe, Kraków 1999, s. 21–61 (Historia Dogmatów, 1).

Spataru D., Sacerdoti e diaconesse. La gerarchia ecclesiastica secondo i Padri Cappadoci, Bologna 2007.

Sullivan F. A., Noi crediamo la Chiesa. Lineamenti di ecclesiologia sistematica, Casale Monferrato 1990.

Tertulian, Preskrypcja przeciwko heretykom, w: M. Michalski, Antologia literatury patrystycznej, t. 1, Warszawa 1975, s. 219–226.

Tihon P., Kościół, w: Znaki zbawienia: sakramenty, Kościół, Najświętsza Maryja Panna, red. B. Sesboüe, tłum. P. Rak, Kraków 2001, s. 294–476 (Historia Dogmatów, 3).

Tura R., Ordine, w: Dizionario teologico interdisciplinare, t. 2, Torino 1977, s. 645–660.

Zachara M., Czy „Tradycja Apostolska” jest dokumentem rzymskim? „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 1 (2012), s. 3–20.

Zachara M., „Tradycja apostolska” (I). Wprowadzenie, https://www.liturgia.pl/Tradycja­‑apostolska­‑I­‑Wprowadzenie/ (7.11.2017).

Pobrania

Opublikowane

2020-11-23

Numer

Dział

Articles