Die Wahrnehmung der Pädagogik Johann Friedrich Herbart in Polen
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.2182Słowa kluczowe:
Herbartyzm, pedagogical thought, history of educationAbstrakt
The article shows the development of Polish interests in the pedagogical mind of J. F. Herbart. In this work we chronologically presented the most important Polish publications on Herbart we drew attention to the change of its perception in different historical periods. There is no doubt that a large part of Polish authors esteem the educational Herbart and tried to popularize his ideas among Polish teachers. It is understood that the greatest interest in ‘herbartyzmem’ was in the nineteenth century but it declined sharply in the next century. This was associated with the development of new educational systems. The article is an important contribution to a better understanding of the reception of the German educational thought in other countries.Bibliografia
Baranowski M., Dydaktyka do użytku seminariów nauczycielskich i nauczycieli szkół wyższych, Lwów 1895.
Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Warszawa 2001.
Chmaj L., Kierunki i prądy pedagogiki współczesnej, Warszawa‑Wilno 1938.
Danysz A., O kształceniu, Lwów 1918.
Danysz A., O wychowaniu, Lwów 1903.
Dybiec J., Polska w orbicie wielkich idei: polskie przekłady obcojęzycznego piśmiennictwa 1795–1918, t. 1, Warszawa 2011.
Dybiec J., Recepcja idei pedagogicznych w Polsce, in: Recepcja w Polsce nowych kierunków i teorii naukowych, ed. A. Strzałkowski, Kraków 2001, pp. 195–202.
Gara J., Specyfika polskiej recepcji twórczości Johanna Friedricha Herbarta, „Przegląd Pedagogiczny” (2012), no 2, pp. 22–31.
Grzywna M., Herbart Johann Friedrich (1776–1841), in: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 2, Warszawa 2003, pp. 183–184.
Herbart J. F., Wychowanie przy publicznym współudziale, tł. D. Stępkowski, „Przegląd Historyczno‑Oświatowy” (2008), no 3–4, pp. 151–155.
Herbart J. F., Estetyczne przedstawienie świata jako główne zajęcie wychowania, tł. D. Stępkowski, „Pedagogika Kultury” (2008), no 4, pp. 13–27.
Herbart J. F., Listy pedagogiczne albo listy o zastosowaniu psychologii w pedagogice, tł. B. Stępkowski, „Przegląd Historyczno‑Oświatowy” (2008), no 3–4, pp. 140–147.
Herbart J. F., Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania, tł. T. Stera, Warszawa 1912.
Herbart J. F., Pedagogika ogólna wywiedziona z celu wychowania, tł. T. Stera, przedmowa i opracowanie D. Stępkowski, Warszawa 2007.
Herbart J. F., Pisma pedagogiczne, tł. B. Nawroczyński i T. Stera, ed. B. Nawroczyński, Wrocław‑Warszawa‑Kraków 1967.
Herbart J. F., Wykłady pedagogiczne w zarysie, tł. J. Jakóbiec, przejrzał F. Bielak, Warszawa 1937.
Herbart znany i nieznany. W dwusetną rocznicę wydania Pedagogiki ogólnej (1806–2006), eds. J. Piskurewicz i D. Stępkowski, Warszawa 2006.
Historia wychowania, t. 2, ed. Ł. Kurdybacha, Warszawa 1967.
Kerschensteiner J., Pojęcie szkoły pracy; Podstawowy aksjomat procesu kształcenia, wstęp, przekład i opracowanie B. Nawroczyński, Wrocław‑Warszawa‑Kraków 1970.
Kierski F., Podręczna encyklopedia pedagogiczna, t. 1, Lwów‑Warszawa 1923.
Kostkiewicz J., Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918–1939, Kraków 2013.
Kot S., Historia wychowania, t. 2, Lwów 1934.
Koźmian D., Chrześcijańska myśl wychowawcza Fryderyka Wilhelma Foerstera i jej recepcja w Polsce, Szczecin 1996.
Krajewski M., Historia wychowania i myśli pedagogicznej. Zarys wykładu, Płock 2006.
Krasuski J., Historia wychowania, Warszawa 1985.
Krupa M., Fryderyk Adolf Diesterweg i jego wpływ na polską pedagogikę w XIX wieku, Wrocław 1976.
Kulczyński L., Herbart Jan Fryderyk, in: Encyklopedia wychowawcza, t. 5, Warszawa 1901, pp. 267–275.
Kupisiewicz C., Z dziejów teorii i praktyki wychowania. Podręcznik akademicki, Kraków 2012.
Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Kraków 2010.
Majchrowicz F., Historia pedagogii dla użytku seminariów nauczycielskich i nauki prywatnej, t. 2, Lwów 1920.
Majorek C., System kształcenia nauczycieli szkół ludowych w Galicji doby autonomicznej 1871–1914, Wrocław 1971.
Marciniak Z., Zarys historii wychowania, Warszawa 1978.
Molak A., Szkoła pracy Kerschensteinera. Model szkoły dla potrzeb cywilizacji technicznej w społeczeństwie kapitalistycznym, Warszawa 1968.
Możdżeń S. I., Historia wychowania 1795–1918, Sandomierz 2006.
Możdżeń S. I., Historia wychowania 1918–1945, Sandomierz 2006.
Murzyn A., Johann Friedrich Herbart i jego miejsce w kontekście pokantowskiej myśli idealistycznej, Kraków 2004.
Murzyn A., Filozofia nauczania wychowującego J. F. Herbarta, Kraków 2010.
Nawroczyński B., Drogi i bezdroża J. F. Herbarta. W 190 rocznicę urodzin (1776–1841), „Nowa Szkoła” (1966), no 11, pp. 26–27.
Nawroczyński B., Kariera pedagogiki J. Fr. Herbarta, „Kwartalnik Pedagogiczny” (1966), no 4, pp. 17–25.
Nawroczyński B., Polska myśl pedagogiczna, Lwów –Warszawa 1938.
Nawroczyński B., Zasady nauczania, Lwów‑Warszawa 1930.
Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2007.
Seredyński W., Tekst do wykładu pedagogiki. Wykład metody nauk realnych w szkole ludowej dla użytku seminariów nauczycielskich, Tarnów 1888.
Sękowski M., Spencer i pozytywizm warszawski, Lublin 1986.
Sobczak J., Recepcja idei nowego wychowania w polskiej pedagogice okresu między wojnami, Bydgoszcz 1979.
Sośnicki K., Dydaktyka ogólna, in: Encyklopedia wychowania, t. 2, Warszawa 1937.
Sośnicki K., Istota i cele wychowania, Warszawa 1964.
Sośnicki K., Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku, Warszawa 1967.
Stępkowski D., Herbart i jego myśl w Polsce. Dzieje recepcji i oddziaływań, „Artes liberales. Zeszyty Naukowe Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora” (2007), no 1, pp. 1–33.
Stępkowski D., Inspiracje herbartowskie współczesnej pedagogiki (głosy uczestników dyskusji panelowej), „Seminare” (2008), t. 25, pp. 389–402.
Szulakiewicz W., Historia oświaty i wychowania w Polsce 1918–1939. Studium historiograficzne, Toruń 2000.
Szulakiewicz W., Historia oświaty i wychowania w Polsce 1944–1956, Kraków 2006.
Trentowski B. F., Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży, t. 1–2, ed. A. Walicki, Wrocław‑Warszawa‑Kraków 1970.
Troskolański T., Zasługi Herbarta około wychowania, Lwów 1899.
Wernic H., Myśli o wychowaniu i nauczaniu. Z autobiografią i portretem autora, Warszawa 1895.
Wnęk J., Polskie przekłady literatury zagranicznej 1918–1939, Kraków 2006.
Wołoszyn S., Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Kielce 1998.
Wołoszyn, S. Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej w zarysie, Warszawa 1964.
Woroniecki J., Katolicka etyka wychowawcza, Poznań‑Warszawa‑Wilno‑Lublin 1925.
Wroczyński R., Powszechne dzieje wychowania fizycznego i sportu, Wrocław‑Warszawa‑Kraków‑Gdańsk‑Łódź 1985.
Z dziejów myśli pedagogicznej. Materiały do studiów, eds. B. Suchodolski, W. Okoń, Warszawa 1958.
Zarzecki L., Charakter jako cel wychowania, Warszawa 1918.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Jan Wnęk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
