From the Pontifical Faculty of Theology in Krakow to the Pontifical University of John Paul II in Krakow. Part 1: 1954-1982
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.3358Słowa kluczowe:
Repression of the Catholic Church in Poland, Catholic education, theology, Academy of Catholic Theology, Pontifical Ac Theology, Faculty of Theology of the Jagiellonian UniversityAbstrakt
In 1954, arbitrarily and without consulting with the Catholic Church, the communist authorities transferred the Faculties of Theology of the Jagiellonian University and the University of Warsaw to a new university that they had created without a canonical mandate – the Academy of Catholic Theology in Warsaw. Instead of accepting the Polish communists’ unilateral decision, the Holy See transferred the rights of the Faculty of Theology in Krakow to the Archdiocesan Major Seminary, whose faculty eventually was given the right to have the adjective “Pontifical” in its title. Although it did not have authority from the state, it continued to offer post-secondary education and bestow academic titles upon its graduates. On the basis of this, Pope John Paul II, who as the Archbishop of Krakow was not only officially its great chancellor but also its promoter and special custodian, established the Pontifical Academy of Theology in 1981. This article presents the history of the Pontifical Faculty of Theology in 1954-1982. Its activity in later years as the Pontifical Academy of Theology, which in 2009 became the Pontifical University of John Paul II, will be presented in the second part of this text.
Bibliografia
Primary sources
Archive of the Jagiellonian University in Krakow
AUJ, parchment 19.
AUJ, File No. WT II.27
Archive of the Metropolitan Major Seminary in Krakow
no file no., Chronicle vol. 1.
Archive of the Pontifical University of John Paul II in Krakow
Ar UPJP II, file no. WT-100.
Ar UPJP II, file no. SP-4.
Ar UPJP II, file no. PWT-0022, Protocols from the meetings of the Council of the Pontifical Faculty of Theology, vol. 1.
Ar UPJP II, file no. PWT-0022, Protocols from the meetings of the Council of the Pontifical Faculty of Theology, vol. 1-2.
Ar UPJP II, file no. PWT-012, Organization of the Faculty.
Ar UPJP II, file no. WT-01, Organizational drafts. Draft of the organizational structure and activity of the Queen Jadwiga Institute of History at the Pontifical Faculty of Theology. Ed. Roman Zawadzki (17 IV 1975).
Ar UPJP II, no file no., Agreement Transferring Intellectual Property Rights of the journal Analecta Cracoviensia from the Polish Theological Association to the Pontifical Academy of Theology, (15 III 1993).
Ar UPJP II, no file no., Decree establishing the Institute of Theology in Czestochowa (3 V 1981); oral account by S. Koperek, Krakow, 10 IV 2019.
Ar UPJP II, no file no., Agreement Regarding Cooperation between the Pontifical Faculty of Theology in Krakow and the Institute of Theology in Tarnow (22 II 1975).
Ar UPJP II, Protocols from the meetings of the Council of the Pontifical Faculty of Theology, vol. 4 (Protocols from the session of the Council of the Pontifical Faculty of Theology in Krakow, 9 VI 1979).
Ar UPJP I, file no. BR-010, Statute.
Ar UPJP II, no file no., Correspondence of Cardinal Karol Wojtyła about the recognition of the Pontifical Academy of Theology; La Pontificia Facoltà di Teologia di Cracovia, “L’Osservatore Romano” 24 XI 1974.
Ar UPJP II, file no. PWT-0022, Protocols from the meetings of the Council of the Pontifical Faculty of Theology, vol. 1-5.
Ar UPJP II, file no. PWT-0022, Protocols from the meetings of the Council of the Pontifical Faculty of Theology, vol. 5.
Ar UPJP II, file no. PWT-0022, Protocols from the meetings of the Council of the Pontifical Faculty of Theology, vol. 2.
Books & articles
Adam Vetulani. 1901–1976, Krakow 2005.
Barcik M., Próba przywrócenia Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim (1956-1957), “Studia Historyczne” (2000), vol. 43, pp. 665–678.
Bednarczyk J., Półwiecze działalności dydaktyczno-naukowej Profesora Tytusa Górskiego (Curriculum vitae), “FIDES – Biuletyn Bibliotek Kościelnych” (2000), nr 1–2, pp. 45–49.
Bukowski K., Studium Myśli Chrześcijańskiej, “Materiały Homiletyczne” (1980), nr 38, pp. 106–110.
Euntes docete. XXV lat Instytutu Liturgicznego na Wydziale Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, ed. S. Koperek et. al., Krakow 1993.
Fijałek J. N., Studya do dziejów Uniwersytetu Krakowskiego i jego Wydziału Teologicznego w XV wieku. W pięćset letnią rocznicę założenia wydziału teologicznego w Krakowie, Kraków 1898.
Gasidło W., Duszpasterska troska Kardynała Karola Wojtyły o rodzinę, Kraków 1997.
Koperek S., Wkład Ks. Prof. Wacława Schenka w Papieski Wydział Teologiczny w Krakowie, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1983), nr 6, p. 502.
Krasowski K., Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny, Poznań 1996.
Ksiądz profesor Adam Kubiś. Curriculum vitae, Krakow 2012.
Kubiś A., Papieski Wydział Teologiczny w Krakowie w latach 1954–1981, Kraków 2005.
Kubiś A., Papieski Wydział Teologiczny w Krakowie 1954–1981, in: Wyższe szkolnictwo kościelne w Polsce. Wizja Kardynała Karola Wojtyły i jej realizacja, Kraków 2002, pp. 9–164.
Kubiś A., Ks. prof. dr Eugeniusz Florkowski – uczony i pedagog, “Polonia Sacra” (2003), nr 12, pp. 229-239.
Kubiś A., Ks. Prof. Dr Eugeniusz Florkowski (w 50-lecie świeceń kapłańskich), “Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1976), nr 1, pp. 1–9.
Makarczyk Z., Sprawy katolików. Mowa wygłoszona w Sejmie PRL dnia 12 lipca 1957 r., “Tygodnik Powszechny” (1957), nr 29, p. 2.
Markowski M., Dzieje Wydziału Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w latach 1397–1525, Kraków 1996.
Marecki J., W służbie przeszłości i nauki. Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie (dawniej Wydział Historii Kościoła Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie), Kraków 2011.
Marecki J., Duszpasterski Synod Archidiecezji Krakowskiej 1972–1979 jako próba recepcji Soboru Watykańskiego II, [in:] Studia Soborowe. Historia i recepcja Vaticanum II, ed. M. Białkowski, Toruń 2014, pp. 609–635.
Marecki J., Działalność prof. Wojciecha M. Bartla w krakowskiej uczelni teologicznej (an article will be printed in the memorial book dedicated to Prof. W. M. Bartel prepared by the Faculty of Canon Law of the Pontifical University of John Paul II in Krakow).
Matras T., Śp. Ks. Stanisław Grzybek (1915-1998), “Ruch Biblijny i Liturgiczny” (1999), nr 1, pp. 70-75.
Mędala S., Ks. prof. dr hab. Stanisław Grzybek (1915-1998), “Studia Theologiae Varsaviensia” (1999), nr 1, pp. 9-19.
Miecznikowski J., Krakowski Instytut Liturgiczny¸ Kraków 2005.
Mikucki K., Ksiądz Kardynał Marian Jaworski: działalność naukowa, zarys filozofii oraz niektóre aspekty relacji pomiędzy filozofią a teologią, “Zeszyty Historyczno-Teologiczne” (2013), nr 19, pp. 187–244.
Myrcha M., Zagadnienia prawne Akademii Teologii Katolickiej, “Polonia Sacra” 7 (1955), pp. 7–77.
Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Warsaw 2000.
Nowak S., Jak wspominam Krakowskie seminarium duchowne, in: Seminarium duchowne w Krakowie: 400-lecie, ed. J. Guzdek, F. Ślusarczyk, Kraków 2001, pp. 154–155.
Państwowe prawo wyznaniowe Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, ed. M. Fąka, Warszawa 1978.
Papieska Akademia Teologiczna pełnoprawnym członkiem FIUC, “Biuletyn PAT” 1983/84, nr 2, p. 4.
Papież Jan Paweł II na spotkaniu z okazji 600-lecia Wydziału Teologicznego UJ, in: J. Ziejka, Jan Paweł II i polski świat akademicki, Kraków 2014, p. 49.
Ryś G., Różycki Ignacy, in: Słownik polskich teologów katolickich 1981–1993, vol. 8: a-z, Warszawa 1995, pp. 494–495.
Sondey C. M., Intelektualna i duchowa formacja osobowa katechetek, Kraków 1998.
Staniek K., Uniwersytet i teologia, “Dziennik Polski” (1957), nr 124 (from 26–27 V 1957).
Stomma S., Mądrość tradycji, “Tygodnik Powszechny” (1956), nr 2 (from 13 I 1956).
Śródka A., Uczeni polscy XIX–XX stulecia, vol. 1: A–G, Warszawa 1994, pp. 585–586.
Waligóra J., Cierpiący pasterz. Ks. arcybiskup – metropolita lwowski Eugeniusz Baziak (1890–1962), Rzeszow 2013.
Wydział Teologiczny w Krakowie 1397–1997. Księga Jubileuszowa, ed. S. Piech, Kraków 1997.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Jóżef Marecki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
