The Relationship Between Pagan Fate and Christian Grace in the Thought of Józef Tischner
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.13114Słowa kluczowe:
Fate, grace, freedom, paganism, Christianity, TischnerAbstrakt
This article examines one of the greatest contributions of Józef Tischner to the area of anthropology and charitology by analyzing, in a systematical way, his original thought regarding the relationship between the pagan concept of fate (fatum) and the Christian concept of grace (charis). The originality of this contribution concerns three main areas. The first one concerns the historical-charitological aspect in which Tischner proposes a new approach which helps him to emphasize the personalistic aspect of grace. Instead of considering the problem form a typical intra-Christian perspective, he approaches the concept of grace by confronting it with the historical, pagan concept of impersonal fate. Secondly, he brings to the light an ancient Greek idea of the aesthetic overcoming of the tragic defeat caused by fate, and by showing its insufficiency, he discovers and demonstrates the depth, beauty and hidden ultimate power of the aesthetic dimension of Christian grace. Finally, he argues that the problem of the relationship between fate and grace is not an issue of the ancient past, but constitutes the core of one of the greatest contemporary challenges faced by modern Christian society: the ever growing wave of neopaganism.
Bibliografia
Catechism of the Catholic Church: Popular and Definitive Edition, London–New York 2004, Burns & Oates.
Keener F.M. (ed.), Virgil’s Aeneid. Translated by John Dryden, Harmondsworth 1997, Penguin.
Miłosz Cz., Tischner J., [voice in the discussion:] Dziedzictwo diabła. Spotkanie Czesława Miłosza i ks. Józefa Tischnera, „Znak” 458 (1993) 7, pp. 125–132.
Sondel J., Słownik Łacińsko-Polski dla prawników i historyków, Kraków 2006, Universitas.
Tischner J., Filozofia dramatu, Kraków 2012, Znak.
Tischner J., Łaska i wolność: czyli spór o podstawy liberalizmu, „Znak” 444, (1992) 5, pp. 4–26.
Tischner J., Nadzieja czeka na słowo, Kraków 2011, Znak.
Tischner J., Nieszczęsny dar wolności, Kraków 1996, Znak.
Tischner J., Podglądanie Pana Boga, „Znak” 511 (1997) 12, pp. 8–24.
Tischner J., Przekonać Pana Boga, Kraków 2010, Znak.
Trombik K. Wolność a łaska. Interpretacja problemu w filozofii Józefa Tischnera, „Analecta Cracoviensia” 50 (2018), pp. 173–190.
Wołowski L., Łaska i wolność u Hansa Ursa von Balthasara i Józefa Tischnera, Kraków 2019, WAM.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
