Der Kategorische Imperativ als Grundstein der Menschenwürde und Form der Offenbarung Gottes bei Immanuel Kant und Karol Wojtyla
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.475Słowa kluczowe:
Karol Wojtyła, a person, freedom, God, duty, the categorical imperative, Immanuel KantAbstrakt
The aim of this analysis is to show the categorical imperative as the cornerstone of human dignity and form of revelation of God in the work of Immanuel Kant and Karol Wojtyla. The suspicious and distant attitude of Christian philosophers, as well as the Catholic Church compared to Kant has a long history. To this day there are only a few researches that analyse from this point of view (Kantian influences) the philosophical thinking of Karol Wojtyla. Though Kant identified the question of God as the cardinal question of our abstract rationality, he believed in God and future life, even in his lifetime he was underestimated, misunderstood and treated with hostility. The experience of duty is”ratio conoscendi” of freedom in Kant and Wojtyla. For the two thinkers the question of freedom is the basic category of there philosophies. Through which authority moral law challenges the human being? Kant and Wojtyla, both philosophers comprehend the highest authority as divine power which formulated the moral law before man. The “holy lawmaker” – God – reveals himself in the human act.Bibliografia
Aristoteles, Nikomachische Ethik, Berlin 2006.
Aquin Thomas von, Auswahl der Summe der Theologie, Kröner 1985.
Aquin Thomas von, http://www.corpusthomisticum.org/iopera.html (19.10.12).
Aquin Thomas von, Summa contra gentiles, Wissenschaftliche Buchgesellschaft 1974.
Benatar D., Better never to have been: the harm of coming into existence, Oxford 2006.
Benedikt XVI., Caritas in Veritate, Vatican 2009.
Benedikt XVI., In Gott ist unsere Zukunft, Leipzig 2011.
Benedikt XVI., Wir müssen anders leben! Damit die Schöpfung überleben kann, Herder 2012.
Benedikt XVI., Gott und die Welt. Glauben und Leben in unserer Zeit. Ein Gespräch mit Peter Seewald. Stuttgart u.a.2000, Neuausgabe 2005.
Białoszewski M., Atak zombie, „Fronda“ 53 (2009).
Breuer C., Die Ökologie des Menschen, in: J. Kreiml, Neue Ansage des Glaubens, Regensburg 2012, S. 114–149.
Böttigheimer Ch., Fischer N., Gerwing M. (Hg.), Sein und Sollen des Menschen, Münster 2009.
Davies B., The Thought of Thomas Aquinas, Oxford 1992.
Dreier H., Grundgesetz, 2. Aufl., Tübingen 2004.
Dulles A., Jan Pawel II wobec tajemnicy osoby ludzkiej, „Ethos” 19 (2006) Nr. 4 (76), S. 39–53.
Fischer N., Müssen Katholiken weiterhin Furcht vor Kant haben? Kants Philosophie als ›ancilla theologiae‹, Katholische Universtät Eichstätt-Ingolstadt, Kastner 2005.
Fischer N., Kants Rechtfertigung von Metaphysik und Religion. Die kritische Philosophie als ›ancilla theologiae‹?, in: N. Fischer (Hg.), Kant und der Katholizismus, Herder 2005, S. 19–32.
Fischer N. (Hg.), Kants Grundlegung einer reinen Metaphysik, Meiner Verlag Hamburg 2010.
Fischer N., Sein und Sinn der menschlichen Freiheit in der Philosophie Kants, in: Böttigheimer Ch., Fischer N., Gerwing (Hg.), Sein und Sollen des Menschen, Münster 2009.
Fischer N., Vom Rang und vom Sinn der Gottesfrage in der Philosophie Kants, Die Gottesfrage in der Philosophie Immanuel Kants, Herder 2010.
Fischer N., Der menschliche Wille als ›causa prima‹. Augustins Radikalisierung der Freiheitsproblematik., Vom Rang und vom Sinn der Gottesfrage in der Philosophie Kants, in: Böttigheimer Ch.,Fischer N., Gerwing M. (Hg.), Sein und Sollen des Menschen, Münster 2009.
Fischer N., Die Gottesfrage in der Philosophie Immanuel Kants, Herder 2010.
Forschner M., Kants Gottesbild in der »Religionsschrift«, in: N. Fischer, Die Gottesfrage in der Philosophie Immanuels Kants, Herder 2010.
Frossard A., Nie lękajcie się. Rozmowy z Janem Pawłem, Kraków 1983.
Galarowicz J., Człowiek jest osobą, Kraków 1994.
Gudium et spes, Herders Theologischer Kommentar zum Zweiten Vatikanischen Konzil (HthK Vat.II): Apostolicam actuositatem; Dignitatis humanae; Ad gentes; Presbyterorum ordinis; Gaudium et spes: BD 4, Herder 2005.
Hołub G., Being a Person and acting as a Person, “Forum Philosophicum” 13 (2008).
Johannes Paul II., Redemptor hominis, Rom 1979.
Johannes Paul II., Die Schwelle der Hoffnung überschreiten, Hamburg 1994.
Kant I., Kritik der Urteilskraft, Könemann Verlag 1995.
Kant I., Kritik der reinen Vernunft, Köln 2011.
Kant I., Kritik der praktischen Vernunft, Köln 2011.
Kasper W., Barmherzigkeit. Grundbegriff des Evangeliums – Schlüssel christlichen Lebens, Herder 2012.
Kupczak J., Destined for Liberty. The Human Person in the Philosophy of Karol Wojtyła/John Paul II., Washington D.C. 2000.
Kasper W., Barmherzigkeit. Grundbegriff des Evangeliums – Schlüssel christlichen Lebens, Herder 2012.
Kühn M., Kant. Eine Biografie, München 2003.
Lehmann K., Es ist Zeit an Gott zu denken, Herder 2000.
Meadows D., Die Grenzen des Wachstums, Stuttgart 1972; The Limits to Growth. Universe Books, 1972.
Müller G.L., Einführung zu Benedikt XVI, Spe Salvi, Augsburg 2008.
Nissing H.-G. (Hg.), Einleitung und Übersetzung, in: K. Wojtyla, Wer ist der Mensch? Skizzen zur Anthropologie, München 2011, S. I-LXV.
Ockenfels W., Was kommt nach dem Kapitalismus?, Augsburg 2011.
Ong A., John Paul It’s Philosophy of the Acting Person: A Personalistic Approach to Life, Edwin Mellen Press Ltd, 2008.
Rehder S., Bioethiker werben für Kindsmord, Die Tagespost, Nr. 28 (6.03.2012), S. 2.
Rymkiewicz K., Von der Grundlegung der christlichen Ethik zur Grundlegung der philosophischen Anthropologie. Eine kritische Untersuchung zum Personbegriff bei Karol Wojtyla, Berlin 2002.
Spaemann R., Personen. Versuche über den Unterschied zwischen „etwas“ und „jemand“. Klett-Cotta, Stuttgart 1996.
Schwartländer J., Der Mensch ist Person, Mainz 1968.
Schweidler W., Das Unantastbare: Beiträge zur Philosophie der Menschenrechte, Lit. Verlag 2001. Ders. Über Menschenwürde. Der Ursprung der Person und die Kultur des Lebens, Wiesbaden 2012. Schweidler W., Über Menschenwürde. Der Ursprung der Person und die Kultur des Lebens, Wiesbaden 2012.
Spaemann R., Communio 32 (Winter 2005), Nr. 2, S. 618–636.
Spaemann R., Rationalität und Gottesglaube, http://www.kath-info.de/gottesglaube.html. (19.10.12).
Spaemann R., Über Gott und die Welt, Klett-Cotta, Stuttgart 2012.
Spaemann R., Personen. Versuche über den Unterschied zwischen „etwas“ und „jemand“. Klett-Cotta, Stuttgart 1996.
Splett J., Anthropologie aus christlicher Erfahrung, in: H.G. Nissing (Hg.), S. Zekorn, Staunend vor dem Menschen. Das Denken Papst Johannes Pauls II., Kevelaer 2001.
Stagliano A., Ecce homo. La perona, Lìdea di cultura e la “questione antropologica” in Papa Wojtyla, Siena 2008.
Stala J., Die Transzendenz als bestimmendes Merkmal der Person in der Anthropologie und Pädagogik Johanes Paul II, „The Person and the Challenges“ 2 (2012), S. 61–75.
Weigel G., Der Papst der Freiheit, Paderborn 2011.
Winter A., Der andere Kant. Zur philosophischen Theologie Immanuel Kants, Hildesheim-Zürich-New York 2000.
Wojtyła K., Person und Tat, Herder 1981.
Wojtyła K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000.
Wojtyła K., A. Szostek, T. Styczeń, Der Streit um den Menschen. Personaler Anspruch des Sittlichen, Kevelaer 1979.
Wojtyła K., Person and Community: Selected Essays, Peter Lang, New York 1993.
Wojtyła K., Liebe und Verantwortung, München 1981; Love and Responsibility, Ignatius Press, San Francisco 1993.
Wojtyła K., Świętego Jana od Krzyża nauka o wierze, Tow. Nauk. KUL Lublin 2000.
Wojtyła K., Der Glaube bei Johannes vom Kreuz, Wien 1998.
Wojtyła K., Zagadnienie wiary w dziełach św. Jana od Krzyża, „Ateneum Kapłańskie” 42 (1950), S. 24–42.
Waleszczuk Z., Globalizacja solidarności, Wrocław 2007.
Williams G.H., The Mind of John Paul II. Origins of his thought and Action, New Zork 1981.
Winter A., Der andere Kant. Zur philosophischen Theologie Immanuel Kants, Hildesheim-Zürich-New York 2000.
Winter A., „Es ist ein Gott denn es ist ein categ. Imperativ“. Versteckte Ansätze zur Gottesfrage in der Kritik der praktischen Vernunft, in: N. Fischer, Die Gottesfrage in der Philosophie Immanuels Kants, Herder 2010.
Winter A., Kann man Kants Philosophie ›christlich‹ nennen?, in: N. Fischer (Hg.), Kant und der Katholizismus, Herder 2005, S. 33–57.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Zbigniew Waleszczuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
