The Clergy of the Archdiocese of Lviv of the Latins in Aid of the Jewish Nation during the Years of the German Occupation from 1941–1944. An Outline of the Events
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.499Słowa kluczowe:
Archdiocese of Lviv of the Latins, Lviv, Jews, Eastern Małopolska Province, Holocaust, clergyAbstrakt
During the German occupation, large numbers of Poles were actively involved in assisting the persecuted Jews. Among the Poles who extended help were also priests from the Archdiocese of Lviv of the Latins. This article addresses their assistance and protection of the many Jews who were being persecuted by the German Army. Certainly, it does not exhaust the subject, but constitutes some contribution to ongoing research. It is not an easy undertaking, since the sources are extremely scanty, and the search for any information is both a time and labor consuming occupation. Still, given the information gathered here, we are given an opportunity to discern a certain image of clergymen who unhesitatingly sacrificed themselves to save the lives of people who were followers of a different faith. Two priests laid down their lives in the process.
Bibliografia
The Archive of the Lviv Metropolitan Curia in Cracow, Consistory Documents, catalogue no. 857 [A collection of documents concerned with the baptism of Władysław Elmer], Lwów 1923.
The Archive of the Lviv Metropolitan Curia in Cracow, K. Gumol, Wspomnienia do 1939 r., part 2, Nysa 1981, mps, no catalogue number.
The Archive of the Polish Province of the Congregation of the Mission in Cracow, House No. 20 of the Vincentians in Lviv, I – History Materials, 5a – Liber Memorabilium (1919–1942) – Chronicle of the Lviv House of St. Vincent de Paul Congregation of the Mission (1919–1946).
Anczarski J., Kronikarskie zapisy z lat cierpień i grozy w Małopolsce Wschodniej 1939–1946, ed. J. Wołczański, Lwów-Kraków 1998.
Bizuń S., Historia krzyżem znaczona. Wspomnienia z życia Kościoła katolickiego na Ziemi Lwowskiej 1939–1945, ed. J. Wołczański, Lublin 19942.
Schematismus [Elenchus] archidioecesis Leopoliensis ritus latini 1898–1939.
Schematyzm archidiecezji w Lubaczowie 1981 r., Lubaczów 1981.
Wołczański J., Eksterminacja narodu polskiego i Kościoła rzymskokatolickiego przez ukraińskich nacjonalistów w Małopolsce Wschodniej 1939–1945. Materiały źródłowe, Part 1, Kraków 2005.
Chajko G., Arcybiskup Bolesław Twardowski (1864–1944) metropolita lwowski obrządku łacińskiego, Rzeszów 2010.
Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, vol. 1, ed. I. Gutman, Kraków 2009.
Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939–1945, ed. J. Krętosz, M. Pawłowiczowa, Opole 2007.
Szetelnicki W., Parafia rzymsko-katolicka w Słobódce Dżuryńskiej, Roma 1979.
Szetelnicki W., Zapomniany lwowski bohater ks. Stanisław Frankl (1903–1944), Roma 1983.
Szetelnicki W., Arcybiskup-wygnaniec Eugeniusz Baziak metropolita lwowski, Kraków 1989.
Szetelnicki W., Podolski Vianney ks. Teodor Kasperski twórca kalwarii w Winiatyńcach, Kraków 1990.
Urban W., Archidiecezja lwowska, in: Życie religijne w Polsce pod okupacją 1939–1945.
Metropolie wileńska i lwowska, zakony, ed. Z. Zieliński, Katowice 1992, p. 91–171.
„Na Rubieży” (1998), no. 30, p. 37.
Skórniak M., Kresowe pielgrzymki, „Spotkania Świrzan” (2007), no. 71, p. 34–36.
Oberc Aleksander, www.web.archive.org/web/20080527201619/http://www.jaslanie.gal.pl/o_slow.html (20.03.2013).
Ks. Aleksander Oberc, kapelan AK, www.katolicy.eu/PRL/Oberc.htm (20.03.2013).
M. Zalotyński, † Smaczniak Józef ps. Nadworny, www.mielec.rzochow.diecezja.tarnow.pl/index.php?id=duszpasterze &sub=Pochodz%C4%85& (20.03.2013).
Ks. Julian Rudnicki, działacz narodowy, www.katolicy.eu/ZSRR/Rudnicki%20Julian.htm (21.03.2013).
Wspomnienie z życia ks. Franciszka Jastrzębskiego 1890–1962 (obszerne fragmenty), www.kresowianiezkuropatnik.republika.pl/wspomnienieks.html (21.03.2013).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Grzegorz Chajko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
