Radość i udręczenie proroka – ekspresja przekazu Piotra Natanka na temat odrodzenia Kościoła. Studium z socjologii emocji
DOI:
https://doi.org/10.15633/ssc.1882Słowa kluczowe:
religijność, emocje, Kościół, charyzmaAbstrakt
Zjawiska cudowne są elementem religijności. W owe nadzwyczajności wpisane są objawienia prywatne oraz charyzmatyczne postacie proroków‑interpretatorów objawień. Na polskim gruncie za takiego proroka i interpretatora przesłań Boga uważa się ks. Piotr Natanek. Prowadzi on swój ośrodek religijny koło Makowa Podhalańskiego oraz publikuje swe przesłania w telewizji internetowej. Analiza jednego z cyklów kazań poświęconych sytuacji Kościoła, w kluczu socjologii emocji, pozwala wyodrębnić i skategoryzować emocje przekazywane przez proroka z Grzechyni. W analizowanym cyklu kazań „Kościół płonie” Piotr Natanek określa własne emocje wobec nadanego mu statusu wybrańca Bożego oraz wobec sytuacji na świecie i w Kościele, emocje Boga wobec Kościoła, emocje duchownych wobec Boga, emocje własne wobec odstępstw w Kościele, emocje odnawiających Kościół i klimat prześladowania tych, których Bóg wybrał do specjalnych zadań odnowy. Emocje te zostały pogrupowane według kategoryzacji Jonathana H. Turnera, a na bazie tej typologii dokonano próby oszacowania emocjonalnego oddziaływania Piotr Natanka na słuchaczy.Bibliografia
Averill J. R., Nieodpowiednie i odpowiednie emocje, [w:] Natura emocji. Podstawowe zagadnienia, red. P. Ekman, R. J. Davidson, przekł. B. Wojciszke, Gdańsk 1999, s. 226–231.
Barry B., Wywieranie wpływu w organizacjach z perspektywy oczekiwań społecznych, [w:] Władza. Pokusy i zagrożenia, red. A. Y. Lee‑Chai, J. A. Bargh, przekł. A. Kacmajor, A. Sulak, M. Bianga, Gdańsk 2009, s. 35–57.
Berger P. L., Luckmann T., Społeczne tworzenie rzeczywistości, przeł. i przedm. opatrzył J. Niżnik, Warszawa 1989.
Binder P., Palska H., Pawlik W., Zaproszenie do socjologii emocji, [w:] Emocje a kultura i życie społeczne, red. P. Binder, H. Palska, W. Pawlik, Warszawa 2009, s. 7–16.
Bouflet J., Historia cudów. Od średniowiecza do dziś, przeł. K. Żaboklicki, Warszawa 2011.
Buchner A., Religijna i społeczna potrzeba tradycji – sanktuaria katolickie jako miejsce jej kultywowania, wypracowywania i wynajdywania, [w:] Tradycja i innowacja w polu refleksji socjologii religii, red. S. H. Zaręba, I. Borowik, Warszawa 2016, s. 293–308.
Collins R., Interaction ritual chains, Princeton 2009.
Czachowski H., Cuda, wizjonerzy i pielgrzymi, Warszawa 2003.
Czachowski H., Współczesne objawienia maryjne – religijność ludowa pomiędzy teologią a magią, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne” 3 (1999), s. 201–210.
Czerner A., Nieroba E., Wybrane nurty teoretyczne w socjologii emocji, [w:] Studia z socjologii emocji. Podręcznik akademicki, red. A. Czerner, E. Nieroba, Opole 2011, s. 49–90.
Hochschild A. R., Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć, tłum. J. Konieczny, Warszawa 2009.
http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
http://www.nocnapielgrzymka.pl/ (01.04.2016).
Komunikat Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej ws. objawień prywatnych i nocnej pielgrzymki do Wykrotu, 22.01.2012, Archiwum Diecezjalne w Łomży.
Komunikat Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej ws. tzw. nocnej pielgrzymki do Wykrotu, 03.01.2016, Archiwum Diecezjalne w Łomży.
Komunikat Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej ws. tzw. nocnej pielgrzymki do Wykrotu, 06.03.2016, Archiwum Diecezjalne w Łomży.
Mariański J., Nowa duchowość w świetle badań socjologicznych, [w:] Tradycja i innowacja w polu refleksji socjologii religii, red. S. H. Zaręba, I. Borowik, Warszawa 2016, s. 127–146.
Mariański J., Papież Jan Paweł II jako autorytet religijny i moralny w społeczeństwie polskim, [w:] Autorytet – edukacja – rozwój. Referaty i materiały pokonferencyjne, Ostrołęka 2010, s. 11–27.
Morawa J., Uwagi na temat książek rozsyłanych przez ks. Piotra Natanka, http://www.diecezja.pl/archidiecezja/aktualnosci/uwagi‑nt‑tresci‑ksiazek‑rozsylanych‑przez‑ks‑piotra‑natanka.html (01.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 1. Kazanie z 02.02.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 2.Kazanie z 03.02.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 4. Kazanie z 05.02.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 5. Kazanie z 09.02.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 6. Kazanie z 10.02.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 7. Kazanie z 18.05.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 8. Kazanie z 18.09.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Kościół płonie. cz. 3. Kazanie z 04.02.2012, http://christusvincit‑tv.pl/articles.php?article_id=21 (02.04.2016).
Natanek P., Orędzia na Czasy Ostateczne, które właśnie nadeszły, t. 1, Warszawa 2010.
Natanek P., Orędzia na Czasy Ostateczne, które właśnie nadeszły, t. 2, Warszawa 2010.
Natanek P., Orędzia na Czasy Ostateczne, które właśnie nadeszły, t. 3, Warszawa 2010.
Natanek P., Orędzia na Czasy Ostateczne, które właśnie nadeszły, t. 4, Warszawa 2010.
Natanek P., Orędzia na Czasy Ostateczne, które właśnie nadeszły, t. 9, Warszawa 2011.
Natanek P., Słowa ks. Piotra Marii Natanka do ks. kardynała Stanisława Dziwisza, http://christusvincit‑tv.pl/viewpage.php?page_id=43 (01.04.2016).
Ocena teologiczna publikacji ks. Piotra Natanka, http://ekai.pl/wydarzenia/polska/x76696/ocena‑teologiczna‑publikacji‑ks‑piotra‑natanka/ (01.04.2016).
Oświadczenie Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski w sprawie ks. Piotra Natanka i jego zwolenników, z 16.01.2012, http://episkopat.pl/struktura_kep/rada_stala/4645.1,Oswiadczenie_Rady_Stalej_Konferencji_Episkopatu_Polski_w_sprawie_ks_Piotra_Natanka_i_jego_zwolennikow.html (13.04.2016).
Oyster C. K., Grupy. Psychologia społeczna, przekł. A. Bezwińska‑Walerjan, Poznań 2002.
Pawłowska B., Duma i wstyd jako emocje kierujące zachowaniem. Problemy metodologiczne, „Societas/Communitas” 2012 nr 2 (14), s. 39–54.
Pindel R., Proroctwa nie lekceważcie, wszystko badajcie. Objawienia prywatne w świetle słowa Bożego, Kraków 1998.
Rajtar M., Wiara: wiedza a afekty. Emocje w służbie wiary, [w:] Emocje a kultura i życie społeczne, red. P. Binder, H. Palska, W. Pawlik, Warszawa 2009, s. 99–112.
Rappaport R. A., Rytuał i religia w rozwoju ludzkości, tłum. A. Musiał, T. Sikora, A. Szyjewski, Kraków 2007.
Staniszkis J., O władzy i bezsilności, Kraków 2006.
Staniszkis J., Zawładnąć! Zarys procesualnej teorii władzy, Warszawa 2012.
Sugier‑Szerega A., Charyzmat/charyzma, [w:] Leksykon socjologii religii, red. M. Libiszowska‑Żółtkowska, J. Mariański, Warszawa 2004, s. 49–50.
Swanson G. E., Experience of the supernatural, [w:] Sociology of religion, ed. R. Robertson, London 1976, s. 237–252.
Szumański A., Ks. dr hab. Piotr Natanek – historia prawdziwa, aleksanderszumanski.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=390 (10.04.2016).
Szumański A., Ks. dr hab. Piotr Natanek – jego prawdziwa historia, cz. 1, http://www.fronda.pl/blogi/prawda‑o‑nobliscie/ks‑dr‑hab‑piotr‑natanek‑i‑jego‑prawdziwa‑historia‑cz‑i,27101.html (01.04.2016).
Teologiczna diagnoza ks. Piotra Natanka. Wywiad z ks. Józefem Morawą, http://www.franciszkanska3.pl/Teologiczna‑diagnoza‑w‑sprawie‑ks‑P‑Natanka,a,10908 (01.04.2016).
Tułowiecki D., A zaczynało się bardzo pobożnie…, „Głos Katolicki. Tygodnik Diecezji Łomżyńskiej” nr 11 (501) z 11.03.2012, s. 8–9.
Tułowiecki D., Bez Boga, Kościoła i zasad? Studium socjologiczne nad religijnością młodzieży, Kraków 2012.
Tułowiecki D., Dialogue and the „culture of encounter” as the path to the peace in the modern world (in the light of Pope Francis course), „Українське Релігієзнавство” 2015, nr 74/75, s. 90–91.
Tułowiecki D., Emocje wokół małej ojczyzny jako kapitał w drodze ku przyszłości, czyli zamiast zakończenia, [w:] Mała Ojczyzna. Zachowanie dziedzictwa kulturowego ziemi piątnickiej, red. D. Tułowiecki, S. Dobecki, Piątnica –Łomża 2015, s. 193–197.
Tułowiecki D., Nauczanie Jana Pawła II – dziedzictwo czy balast? Próba szkicu socjologicznego, [w:] Geniusz błogosławionego Jana Pawła II, red. P. Artemiuk, J. Kotowski, Łomża 2011, s. 99–152.
Tułowiecki D., Od intronizacji do niebezpieczeństwa rozłamu, „Głos Katolicki. Tygodnik Diecezji Łomżyńskiej” nr 4 (494) z 22.01.2012, s. 4, 20–21.
Tułowiecki D., Pomiędzy „wolnością od religii” a „renesansem religijności” – zmiany społeczne jako przestrzeń i uwarunkowania działalności ewangelizacyjnej Kościoła, [w:] Mała Ojczyzna. Zachowanie dziedzictwa kulturowego ziemi piątnickiej, red. D. Tułowiecki, S. Dobecki, Piątnica–Łomża 2015, s. 87–159.
Tułowiecki D., Reforma w Kościele, cz. 5, „Głos Katolicki. Tygodnik Diecezji Łomżyńskiej” nr 20 (510) z 13.05.2012, s. 10–11.
Tułowiecki D., Sprawozdanie z przebiegu tzw. nocnej pielgrzymki do Wykrotu z dn. 01/02.01.2012, Archiwum Diecezjalne w Łomży.
Tułowiecki D., The „culture of encounter” as a way to prevent and resolve conflicts in the modern world (in the light of the teaching of Pope Francis course), [w:] Религия и/или повседневность, рeд. С. И. Шатравский, М. В. Казмирук, Минск 2015, s. 403.
Turner J. H., Stets J. E., Socjologia emocji, tłum. M. Bucholc, Warszawa 2009.
Wach J., Typy doświadczenia religijnego. Buddyzm, islam, chrześcijaństwo, Kraków 2013.
Wierzbicka A., Język i metajęzyk: kwestie kluczowe w badaniach nad emocjami, [w:] Emocje w kulturze, red. M. Rajtar, J. Straczuk, Warszawa 2012, s. 246–273.
Wójtowicz A., Współczesna socjologia religii. Założenia, idee, programy, Tyczyn 2004.
Zieliński A., Na straży prawdziwej wiary. Zjawiska cudowne w polskim katolicyzmie ludowym, Kraków 2004.
Ziemnica‑Kuzioła E., Emocje w doświadczeniu religijnym chrześcijan – dyskurs naukowy, [w:] Emocje w życiu codziennym. Analiza kulturowych, społecznych i organizacyjnych uwarunkowań ujawniania i kierowania emocjami, red. K. T. Konecki, B. Pawłowska, Łódź 2014, s. 89–96.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.
