Praca i jej znaczenie dla osób z niepełnosprawnością. Prawny i społeczny wymiar funkcjonowania zawodowego osób z niepełnosprawnością
DOI:
https://doi.org/10.15633/ssc.2463Słowa kluczowe:
praca, osoby z niepełnosprawnością, prawo, zatrudnienieAbstrakt
W prezentowanym artykule dokonano krótkiego przeglądu definicji pracy, wartości pracy dla człowieka, a w szczególności dla osób z niepełnosprawnością, gdyż sprzyja rehabilitacji społecznej i zawodowej. Dla osób z niepełnosprawnością praca stanowi szczególną wartość. W artykule przedstawiono problematykę znaczenia pracy dla osób dotkniętych niepełnosprawnością oraz wynikające z tego implikacje dla uwarunkowań środowiskowych w tym prawnych i organizacyjnych. Ograniczone możliwości zatrudnienia stwarzają konieczność tworzenia specjalnych warunków pracy będących zachętą dla pracodawców otwartego i chronionego rynku pracy. Stworzone warunki pomagają osobom z niepełnosprawnością w podjęciu pracy pomimo odczuwanych ograniczeń.Bibliografia
Borzyszkowska H., Przygotowanie dzieci niepełnosprawnych do pracy w rodzinie i szkole, w: Praca ludzi niepełnosprawnych – zadania pedagoga, red. A. Hulek, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985, s. 79–89.
Marginalność i procesy marginalizacji, red. K. Frieske, P. Poławski, D. Zalewski, Warszawa 1999.
Giermanowska E., Znaczenie pracy w życiu młodzieży niepełnosprawnej, w: Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, red. E. Giermanowska, Warszawa 2007, s. 97–109.
Giermanowska E., Rynek pracy i elastyczne zatrudnienie, w: Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, red. E. Giermanowska, Warszawa 2007, s. 111–116.
Giddens A., Socjologia, tłum. A. Szulżycka, Warszawa 2006.
Hunt H. A., Berkowitz M., New Technologies and the Employment of Disabled Persons, Geneva 1992.
Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens.
Januszek H., Socjologia pracy jako nauka, w: H. Januszek, J. Sikora, Socjologia pracy, Poznań 2000, s. 10–23.
Jastrzębska-Smolaga H., Praca – pewność czy jej brak? Studium analizy faktów, Warszawa 1994.
Kawczyńska-Butrym Z., Koncepcja niwelowania indywidualnych barier w poszukiwaniu pracy przez osoby niepełnosprawne, „Aktywizacja Zawodowa Osób Niepełnosprawnych” (2006) 3–4 (7–8), s. 199–213.
Kozek W., Praca w warunkach zmian rynkowych: wybrane zagadnienia, Warszawa 1994.
Krause A., Człowiek niepełnosprawny wobec przeobrażeń społecznych, Kraków 2005.
Król M., Przybyłka A., Rynek pracy osób niepełnosprawnych, w: Niepełnosprawni w środowisku społecznym, red. L. Frąckiewicz, Katowice 1999, s. 30–45.
Identyfikacja barier w dostępie osób niepełnosprawnych do zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Raport z badań, red. A. Kurzynowski, J. Mikulski, Warszawa 2007.
Majewski T., Rehabilitacja i zatrudnienie osób niewidomych i słabowidzących, Warszawa 2004.
Majewski T., Psychologiczne znaczenie pracy zawodowej dla osoby niepełnosprawnej, w: Społeczne korzyści zatrudniania osób niepełnosprawnych, red. A. Barczyński, Warszawa 2008, s. 42–45.
Majewski T., Miżejewski C., Sobczak W., Gmina a niepełnosprawność. Podręcznik dla samorządów gminnych z zakresu aktywizacji zawodowej i rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, Warszawa 2007.
Makowski A., Nieletni sprawni inaczej i ich ortopedagogika: diagnoza i socjalizacja reedukacyjna przez ergoterapię, Warszawa 1997.
Malinowska K., Techniki pracy w terapii zajęciowej, Warszawa 1982.
Nawrot M. i in., Klasyfikacja rodzajów, metod, technik i form terapii zajęciowej. Referat na seminarium metodycznym, Gdańsk-Brzeźnie 06 kwietnia 2005 roku, www. medyk-sztum.pnet.pl (12.09.2008).
Nowak A., Bezrobocie wśród niepełnosprawnych, Katowice 2002.
Ochonczenko H., Potrzeba własnej wartości i jej rola w funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych, w: Potrzeby osób niepełnosprawnych w warunkach globalnych przemian społeczno-gospodarczych, t. 1, red. H. Ochonczenko, A. Nowicka, Kraków 2006, s. 61–73.
Ossowski R., Jakość życia – efektywne pełnienie ról rodzinnych i zawodowych, w: Człowiek niepełnosprawny. Rodzina i praca, red. M. Kościelska, B. Aouil, Bydgoszcz 2004, s. 30–45.
Otrębski W., Osoby z upośledzeniem umysłowym w sytuacji pracy, Lublin 2001.
Smoleń R., Poczucie jakości życia i jego wybrane psychospołeczne korelaty u młodzieży z upośledzeniem umysłowym, niepublikowana praca doktorska, KUL, Lublin 2004.
Sokołowska M., Ostrowska A., Socjologia kalectwa i rehabilitacji. Wybrane problemy, Warszawa 1976.
Szczurek J., Ciemność przezwyciężona, Warszawa 1975.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.