Kościół o możliwościach techniki
DOI:
https://doi.org/10.15633/ssc.2603Słowa kluczowe:
Kościół, technika, rozwój, transhumanizm, człowiekAbstrakt
Kościół o możliwościach techniki. W kontekście rozwoju nowych technologii Kościół wskazuje na potrzebę odkrywania prawdy o człowieku i jego roli w świecie technologii. W analizach techniki współczesnej już dawno rozróżniano tzw. technikę służebną i technikę prometejską. W tym ujęciu techniki zawiera się pewna dwoistość jej rozumienia. W nowych rozwiązaniach technicznych może bowiem kryć się zamach na miejsce człowieka w świecie, bunt przeciw prawom Bożym albo też służebne korzystanie z darów Bożych, zgodnie z zamysłem i planem Boga. Krytyka transhumanizmu sprowadza się do zastrzeżeń co do możliwości osiągnięcia wyznaczonych celów oraz zastrzeżeń natury etycznej. Są to zarzuty natury ogólnej, wysuwane od dawna wobec spontanicznego rozwoju techniki i nowych technologii.
Bibliografia
Amerio R., Iota Unum. Analiza zmian w Kościele katolickim w XX wieku, tłum. M. Dybowski, Kęty 2009.
Andryszczak A., Chrześcijanin wobec zagadnień społecznych, Kraków 2002.
Bendyk E., Koniec postępu, „Polityka” (2012) nr 44, s. 62–63.
Benedykt XVI, Encyklika Caritas in veritate.
Benedykt XVI, Encyklika Spe salvi.
Bołoz W., Technika i odpowiedzialność, w: Śladami Boga i człowieka, red. J. Orzeszyna, Kraków 2000, s. 224–225.
Brusiło J., Kryzys techniki – zagrożeniem natury człowieka, w: Oblicza natury ludzkiej. Studia i rozprawy, red. P. Muchliński, G. Hołub, Kraków 2010, s. 485–498 (Uniwersum Philosophiae).
Chenu M. D., Ku teologii techniki, w: Nauka i technika a wiara, red. A. Podsiad, Z. Więckowski, Warszawa 1969, s. 166–174.
Dawson Ch., Postęp i religia, przekł. H. Bednarek, Warszawa 1958.
Durka P., Mózg, maszyny i manipulacje, „Niezbędnik Inteligenta. Polityka” (2011) nr 8, s. 18–24.
Fukuyama F., Koniec człowieka: konsekwencje rewolucji biotechnologicznej, przekł. B. Pietrzyk, Kraków 2004.
Gawecki B. J., Filozofia rozwoju, Warszawa 1967.
Granat W., Personalizm chrześcijański, Poznań 1985.
Gregoire H., Pochwała antycypacji, w: Człowiek przyszłości, red. J. Rostand, A. Delaunay, L. Binet, Warszawa 1969, s. 62–78.
Guidi S., Filozofia odpowiedzialności, „Społeczeństwo” (2003) nr 3–4, s. 363–364.
Hołub G., Godność człowieka a biotechnologia, w: Ku rozumieniu godności człowieka, Kraków 2008, s. 299–321 (Studia Bioetyki, 4).
Ingarden R., Książeczka o człowieku, Kraków 1987.
Innis R. E., Technika a sposób widzenia świata, przekł. S. Nowotny, w: Świat przeżywany. Fenomenologia i nauki społeczne, zebr. Z. Krasnodębski, K. Nellen, Warszawa 1993, s. 37–46.
Jabłońska K., Jest ja, ale mnie nie ma, „Więź” (2000) 6, s. 37nn.
Jabłoński A., Technokratyzm jako zagrożenie dla integralnego rozwoju ludzkiego, w: Społeczeństwo – gospodarka – ekologia. Perspektywa encykliki społecznej „Caritas un veritati”, red. M. Fel, M. Hułos, S. G. Raabe, Lublin 2010, s. 153–172.
Jaklewicz T., Koniec człowieka?, „Gość Niedzielny” (2017) nr 19, s. 7.
Jakość życia. Człowiek wobec cywilizacji technicznej, pod red. J. Kruciny, Wrocław 1977.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici.
Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae.
Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis.
Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis.
Jan Paweł II, Nauka i sumienie. Spotkanie z przedstawicielami Uniwersytetu Narodów Zjednoczonych w Hiroszimie, w: Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, t. IV, 1 (styczeń – czerwiec 1981), red. E. Weron, A. Jaroch, Poznań 1989, s. 265–266.
Jendrzejczak M., Transhumanizm – stara herezja w nowych szatach, „Polonia Christiana” (2012) nr 29, s. 15–17.
Juszczyk S., Człowiek w świecie elektronicznych mediów – szanse i zagrożenia, Katowice 2000.
Kiepas A., Dylematy etyki inżynierskiej, w: Technika w świecie wartości, red. S. Jedynak, Kielce 1996, s. 11–21.
Konig F., Kryzys współczesnego rozwoju cywilizacyjnego, w: Człowiek wobec cywilizacji technicznej, pod red. J. Kruciny, Wrocław 1977, s. 17–26.
Kotowicz K., Etyka życia, Kraków 1998.
Kraj T., Granice genetycznego ulepszania człowieka, Kraków 2010.
Kreissl R., Dlaczego wiara w naukę nas ogłupia?, przekł. J. Zychowicz, Kraków 2012.
Kulmann K., Nie ma życia bez ryzyka. Rozmowa z lekarką Elke Holinska-Fedee popierającą badania na embrionach (Der Spiegel), „Forum” (2017) nr 12, s. 68–70.
Manzone G., Stosunek techniki do dobra wspólnego w świetle „Gaudium et spes”, „Społeczeństwo” (2007) nr 2, s. 267–278.
Matoła R., Etyczna alternatywa dla in vitro. Rozmowa z dr. inż. Antonim Ziębą, „Polonia Christiana” (2009) nr 6, s. 5–8.
Oszubski T., Wszyscy pod nadzorem?, „Temi. Galicyjski Tygodnik Informacyjny” (2007) nr 10, s. 12.
Paweł VI, Encyklika Populorum progressio.
Possenti V., Biopolityka, biolegislacja i nihilizm technologiczny, „Społeczeństwo” (2013) nr 4, s. 29–45.
Przygocki A., Rozwój techniki a etyka, „Zeszyty Studium Społecznej Nauki Kościoła” (1985) nr 7, s. 69–71.
Real W., Rousseau, w: Staatslexikon, t. 6, Freiburg 1961, s. 977–978.
Rossi P., Filozofowie i maszyny (1400–1700), tłum. A. Kreisberg, Warszawa 1978.
Rożek T., Człowiek zwierzęciu, „Gość Niedzielny” (2017) nr 36, s. 60–61.
Sajdek W., Postęp bez rozboju. Podstawy teorii dynamizmu społecznego w filozofii Augusta Cieszkowskiego, Lublin 2008.
Scola A., Pytanie o człowieczeństwo w obliczu nauki i techniki, „Społeczeństwo” (2007) nr 4–5, s. 549–559.
Sedlak W., Technologia Ewangelii, Poznań 1989.
Soren T., Kto nam grzebie w głowach?, „Nie z tej Ziemi” (1998) nr 3, s. 45.
Stawiszyński T., W opałach bioabsurdu, „Kobieta. Newsweek Polska” (2011) nr 23, s. 24–25.
Stryjek E., GMO to żadne remedium!, „Polonia Christiana” (2016) nr 50, s. 39–40.
Suchodolski B., Kim jest człowiek?, Warszawa 1985 (Biblioteka Wiedzy Współczesnej Omega, 273).
Terlecki T., Krytyka personalistyczna, Warszawa 1987.
Welsch Ch., Historia kontroli umysłu i technologii elektromagnetycznej, w: Kontrola umysłu, oprac. i tłum. D. Zombie, Wrocław 2002, s. 191–206.
Welsch Ch., Kontrola umysłu w USA (1998), w: Kontrola umysłu, oprac. i tłum. D. Zombie, Wrocław 2002, s. 207–227.
Wilkanowicz S., Wpływ mentalności technicznej na kulturę moralną, w: Jakość życia. Człowiek wobec cywilizacji technicznej, pod red. J. Kruciny, Wrocław 1977, s. 67–73.
Wust P., Niepewność i ryzyko, przeł. K. Toeplitz, Warszawa 1995.
Zdybicka Z. J., Człowiek – zbawcą człowieka?, w: Z. J. Zdybicka, W kręgu filozofii i religii, Warszawa 1987, s. 21–29.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.
