Zmarli i Facebook. Wirtualna społeczność żałoby

Autor

  • Anna Gadowska Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/ssc.3337

Słowa kluczowe:

Facebook, zmarli, kultura funeralna, żałoba, pamięć o zmarłych, wirtualna społeczność żałoby

Abstrakt

W tej postępującej wirtualizacji przyszedł czas także na sferę związaną ze śmiercią, która w naturalny sposób dołączyła do cyberrzeczywistości, kształtującej nowy wymiar praktyk upamiętniająco-żałobnych obecnych w kulturze funeralnej. Internet stał się nie tylko nośnikiem pamięci, ale także miejscem kreowania jej nowych form. W artykule podjęto próbę zidentyfikowania i ogólnej charakterystyki przejawów aktywności polskich użytkowników portalu Facebook związanej z pamięcią o bliskich zmarłych, w kontekście możliwości udostępnianych przez sam portal. Metodologia pracy objęła analizę literatury przedmiotu oraz przegląd portalu z perspektywy medioznawczej, bez uwzględnienia perspektywy religijnej.

Bibliografia

Arnold M. i in., #Funeral and Instagram: death, social media, and platform vernacular, „Information Communication and Society” 18 (2015) nr 3, s. 255–268, doi:10.1080/1369118X.2014.987152. https://www.researchgate.net/publication/269998238_Funeral_and_Instagram_Death_Social_Media_and_Platform_Vernacular (3.05.2018).

Bates D., Facebook will become the world’s biggest virtual graveyard with more profiles of dead people than living users by the end of the century, say experts, „Daily Mail” 6.03.2016, http://www.dailymail.co.uk/news/article-3479288/Facebook-world-s-biggest-virtual-graveyard-profiles-dead-people-living-users-end-century-say-experts.html (4.06.2018).

Brubaker J. R., Hayes G. R., Dourish P., Beyond the Grave: Facebook as a Site for the Expansion of Death and Mourning, „The Information Society” 29 (2013) nr 3, s. 152–163.

Centrum pomocy Facebooka, https://www.facebook.com/help (10.05.2018).

Cyrek B., Kultura funeralna w cyberprzestrzeni. Co łączy wirtualne cmentarze i media społecznościowe?, „Kognitywistyka i Media w Edukacji” (2017) nr 2, s. 92–100, https://www.academia.edu/35606877/Kultura_funeralna_w_cyberprzestrzeni._Co_łączy_wirtualne_cmentarze_i_media_społecznościowe (3.05.2018).

Dobler R., Ghosts in the Machine: Mourning the MySpace Dead, w: Folklore and the Internet. Vernacular Expression in a Digital World, ed. T. Blank, Colorado 2009, s. 175–193.

Giaxoglou K., Language and affect in digital media: Articulations of grief in online spaces for mourning, w: Opening New Lines of Communication in Applied Linguistics, eds. N. Bermingham, S. Brennan, B. O’Rourke, London 2014, s. 161–170.

Gierwazik M., Martyniak K., (Nie)Prawdziwi żałobnicy. Wirtualne cmentarze, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” (2011) nr 28, s. 231–238, http://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/studia_inf/28–2011/si-28–231.pdf (3.05.2018).

Hallam E., Hockey J., Death, Memory and Material Culture, Oxford 2001.

Helland Ch., Popular Religion and the World Wide Web: A Match Made in (Cyber) Heaven, w: Religion Online: Finding Faith on the Internet, eds. L. L. Dawson, D. E. Cowan, New York–London 2004, s. 255–272.

Kamińska M., „[`] [`] [`]:(((:*…”. Praktyki żałobne w internecie, „Kultura i Historia” (2012) nr 23, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/archives/4803 (3.05.2018).

Kolbuszewski J., Cmenatrze, Wrocław 1996.

Malicki K., Wirtualne wspólnoty pamięci. Przeszłość i pamięć zbiorowa w przestrzeni Internetu, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” (2011) nr 22, s. 254–259.

Niżnik W., Social media 2016, https://ircenter.com/social-media-2016/ (1.05.2018).

Ostaszewska A., Popkulturowe ramy tożsamości. Media, kultura popularna, internet jako nowe środowiska kształtowania tożsamości, Ośrodek Rozwoju Edukacji 2012, http://www.bc.ore.edu.pl/Content/666/popkulturowe+ramy+tosamoci.pdf (8.06.2018).

Siuda P., Społeczności wirtualne. O wspólnotowości w społeczeństwie sieciowym, w: Oblicza Internetu, Internet w przestrzeni komunikacyjnej XXI wieku, red. M. Sokołowski, Elbląg 2006, s. 179–186.

Tanaś S., Miejsce cmentarzy w turystyce kulturowej – wokół problemu badawczego, „Turystyka Kulturowa” (2008) nr 2, s. 4–16.

Pobrania

Opublikowane

2019-07-31

Numer

Tom 10 Nr 2 (2018): SPOŁECZNOŚCI MEDIALNE

Dział

Dział tematyczny

Licencja

Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
  • utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
  • nie będą tworzone utwory zależne.