Wyznaczniki ekonomiczne sprawiedliwości społecznej w Polsce

Abstrakt

Artykuł 2. Konstytucji RP z 1997 r. stwierdza, że Polska „jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej”. Sprawiedliwość społeczna należy do zasad ustrojowych i zdaniem prawników nie stanowi podstawy do roszczenia podmiotowego. Współczesne rozumienie Ulpianowskiej idei sprawiedliwości – „Oddać każdemu, co mu się należy” – wspiera się na koncepcji sprawiedliwości dystrybutywnej Johna Rawlsa, opartej o równość proporcjonalną. Tekst analizuje poziom czterech wyznaczników sprawiedliwości społecznej, z jakimi mamy do czynienia w Polsce: nierówności dochodowe, system podatkowy, bezrobocie i ubóstwo. Struktura ładu społeczno-gospodarczego w naszym kraju, powstała i utrwalona w okresie transformacji, nie pozwala na stwierdzenie, że w Polsce istotnie w pełni urzeczywistnia się zasady sprawiedliwości społecznej.