Rewolucja, status quo czy chaos – społeczeństwa wybranych krajów arabskich cztery lata po Arabskiej Wiośnie
DOI:
https://doi.org/10.15633/ssc.774Słowa kluczowe:
Arabska Wiosna, Bliski Wschód, rewolucja demokratyczna, społeczeństwo arabskie, magazyn „Time"Abstrakt
Powstania arabskie zwane Arabską Wiosną były z początku odbierane jako wydarzenia niosące nadzieję na trwałe demokratyczne zmiany na Bliskim Wschodzie. Pokojowe protesty przyniosły w styczniu i lutym 2011 roku szybkie i bezkrwawe obalenie prezydenta Tunezji Zine El Abedine Ben Alego i wieloletniego autokratycznego przywódcy Egiptu – Hosniego Mubaraka. Pod koniec roku dzięki pomocy amerykańskiego lotnictwa kolejny dyktator – Muammar Kadafi – stracił władzę w Libii. Zmiany społeczne rozpoczęły się niemal natychmiast – zniesienie cenzury, wolność słowa i wolne wybory były ich najwyraźniejszymi sygnałami. W 2012 roku wszystkie trzy kraje miały nowe parlamenty i prezydentów. Szybko okazało się jednak, że demokracja jest dla wszystkich – także dla fundamentalnych ruchów islamskich, które w ciemiężonych wcześniej społeczeństwach zdobyły pełnię władzy. Zamiast stabilizacji przyszedł chaos i kolejny bunt – liberalni aktywiści, którzy doprowadzili do rewolucji, rozpoczęli ponownie walkę – tym razem o to, by ich kraje nie przerodziły się z autokracji w teokrację. W 2014 roku do władzy w Egipcie ponownie doszli przedstawiciele obalonej w 2011 roku armii, w Tunezji morduje się liderów opozycji demokratycznej a w Libii obowiązuje islamskie prawo szariatu. Świat obserwuje zaś, czy „Klasa 2011”, która rozpoczęła falę powstań na Bliskim Wschodzie, rzeczywiście zmieni kraje regionu i ostatecznie odniesie sukces w kreowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Artykuł analizuje zmiany zachodzące w społeczeństwach Bliskiego Wschodu w latach 2011–2013. Badania oparte są na analizie zawartości mediów – amerykańskiego wydania magazynu „Time”.Bibliografia
Abouzeid R., Postcard: Sidi Bouzid. Visiting the birthplace of the Jasmine Revolution, „Time”, 7.02.2011, s. 8.
Ajami F., The sorrows of Egypt, Foreign Affairs 1995.
Andersen K., The Protester: 2011 Person of the year, „Time”, 26.12.2011, s. 82.
Anderson L., Demystifying the Arab Spring: parsing the differences between Tunisia, Egypt and Libya, Foreign Affairs 2011.
Arab Social Media Report, Facebook usage: Factors and analysys, Dubai School of Government, January 2011, www.unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/dsg/unpan044212.pdf (30.04.2014).
Arabska Wiosna rok później, „Krakowskie Studia Międzynarodowe” nr 1 (9) 2012.
Arieff A., Political transition in Tunisia, Congressional Research Service, 15.04.2011.
Briefing, The moment, „Time”, 21.02.2011, s. 17.
Cole J., The new Arabs, New York–London–Toronto–New Delhi 2014, loc. 313 (kindle edition).
Danahar P., The new Middle East, New York 2013.
Danecki J., Sulowski S., Bliski Wschód coraz bliżej, Warszawa 2011.
ElBaradei M., Wael Ghonim – spokesman of a revolution, „Time”, 21.04.2011, www.content.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2066367_2066369_2066437,00.html (30.04.2014).
Elliott M., Learn to love the revolution, „Time”, 7.03.2011, s. 30.
Eltantawy N., Wiest J. B., Social media in the Egyptian revolution: reconsidering resource mobilization theory, „International Journal of Communication” www.ijoc.org/index.php/ijoc/article/view/1242/597 (30.06.2014).
Fale Tunisami: kontestacja arabska w latach 2010–2013, red. R. Potocki, M. Piskorski, W. Hładkiewicz, Warszawa 2014.
Gelvin J. L., The Arab uprisings – what everyone needs to know, New York 2012.
Gelvin J. L., The modern Middle East – a history, Oxford–New York 2011.
Ghonim W., Revolution 2.0, Boston–New York 2013.
Ghosh B., Flash point, „Time”, 24.09.2012, s. 33.
Ghosh B., Gaddafi’s last stand, „Time”, 7.03.2011, s. 24.
Ghosh B., Rage rap and revolution, „Time”, 28.02.2011, s. 33.
Ghosh B., Revolution delayed, „Time”, 21.02.2011, s. 35.
Ghosh B., The revolutionaries: how a loose coalition of veteran activists and rookie protesters combined to create the Middle East’s most unusual uprising, „Time”, 14.02.2011, s. 38.
Ghosh B., The Rise of the Salafis, „Time”, 8.10.2012, s. 48.
Hauslohner A., Hope among the ruins, „Time”, 4.06.2012, s. 40.
Hauslohner A., On the Arab street. Rage is contagious, „Time”, 7.02.2011, s. 36.
Indyk M., Back to the bazaar, Foreign Affairs 2002.
International Crisis Group, Tunisia: confronting social and economic challenges,
Jankowski D., Po „arabskiej wiośnie’’ – „zima” dla europejskiej obrony? , „Bezpieczeństwo Narodowe” 2 (2011), nr 18, s. 57.
Jaskiernia A., Media masowe w demokratycznych procesach wyborczych. Standardy europejskie i uwarunkowania ich realizacji, Warszawa 2008.
Klein J., Cairo’s unsettled spring, „Time”, 18.04.2011,
Klein J., Middle East priority: a regional infrastructure bank, „Time”, 17.03.2011, www.content.time.com/time/magazine/article/0,9171,2059609,00.html (30.06.2014).
Lisowska-Magdziarz M., Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów, wersja 1.1., „Zeszyty Wydziałowe” Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 2004.
Parzymies S., Aspekty wewnętrzne i międzynarodowe „Arabskiej Wiosny”, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 44 (2011) nr 3–4, s. 35.
Phares W., The lost spring, U.S. policy in the Middle East and catastrophes to avoid, New York 2014.
Stengel R., The Protester - editors note, „Time”, 26.12.2011, s. 53.
Stosunki międzynarodowe na Bliskim Wschodzie po Arabskiej Wiośnie, Krakowskie Studia Międzynarodowe” nr 3 (10) 2013.
The Arab Spring, ed. B. Przybylska-Maszner, Poznań 2011.
The new Arab revolt (praca zbiorowa), New York 2011.
The White House, Office of the Press Secretary, Remarks by the President on Egypt, 11.02.2011, www.whitehouse.gov/the-press-office/2011/02/11/remarks-president-egypt.
Vick K., Street rule, „Time”, 22.07.2013, s. 30.
Walt V., Tunisia’s nervous neighbors watch the Jasmine Revolution, „Time”, 31.01.2011, s. 24.
www.aljazeera.com/indepth/features/2014/01/tunisia-arab-spring-three-years-20141146353728616.html (14.08.2014).
www.content.time.com/time/magazine/article/0,9171,2063873,00.html (30.06.2014).
www.crisisgroup.org/en/multimedia/podcasts/2012/tunisia-lawrence-economic-challenges.aspx (14.08.2014).
www.edition.cnn.com/2013/06/04/world/africa/egypt-ngos/index.html (25.07.2014)
www.edition.cnn.com/2014/06/08/world/africa/egypt-presidential-election (11.08.2014).
www.foreignpolicy.com/articles/2014/08/12/egypts_tiananment_cairo_sisi_rabaa_square_massacre_human_rights_watch?utm_source=Sailthru&utm_medium=email&utm_term=Flashpoints&utm_campaign=2014_FlashPoints%20%28Manual%29 (12.08.2014).
www.hrw.org/sites/default/files/related_material/egypt0814_brochure_web_0.pdf (12.08.2014).
www.huffingtonpost.com/2013/12/18/tunisia-revolution-arab-spring_n_4462064.html (14.08.2014).
Zakaria F., A moment for moderates, „Time“, 1.10.2012, s. 24.
Zakaria F., The revolution, „Time”, 14.02.2011, s. 29.
Zakaria F., Why it’s different this time, „Time”, 28.02.2011, s. 28.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.
