Symboliczno-relacyjny wymiar wykluczenia przez ubóstwo

Autor

  • Przemysław Nosal Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

DOI:

https://doi.org/10.15633/ssc.775

Słowa kluczowe:

bieda, wykluczenie społeczne, relacje, symboliczne, wykluczenie, zubożała konsumpcja

Abstrakt

Tekst omawia symboliczno-relacyjny wymiar wykluczenia przez ubóstwo. Składa się z dwóch części. Paragrafy 1–3 stanowią wprowadzenie teoretyczne: skupia się na wykluczeniu społecznym i łączącymi się z nim zjawiskami: regionalizacji, reprodukcji, konsumpcji i opuszczeniu. W paragrafie 4 opisano sposoby zapobiegania wykluczeniu społecznego spowodowanemu przez biedę. Przykład województwa warmińsko-mazurskiego pokazuje kilka działań podejmowanych, by przeciwdziałać temu problemowi – planowanie strategiczne, rozszerzenie dostępu do usług publicznych, polityka aktywacyjna czy ekonomia społeczna.

Bibliografia

Bauman Z., Straty uboczne. Nierówności społeczne w dobie globalizacji, tłum. J. Hunia, Kraków 2012.

Bauman Z., Praca, konsumpcjonizm i nowi ubodzy, tłum. S. Obirek, Kraków 2006.

Bourdieu P., Passeron J., Reprodukcja: elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, Warszawa 2006.

Damon J., Wykluczenie, tłum. A. Karpowicz, Warszawa 2012.

Domański H., Społeczeństwa klasy średniej, Warszawa 1994.

Frysztacki K., Socjologia problemów społecznych, Warszawa 2009.

Golinowska S., Praca lekarstwem na biedę i wykluczenie. Strategie wobec pracy. Raport z badań, Warszawa 2007.

Górniak K., Bieda i wykluczenie w perspektywie (dobroczynnych) organizacji pozarządowych [w:] Dyskursy ubóstwa i wykluczenia, red. E. Tarkowska, Warszawa 2013, s. 301–340.

Howart D., Dyskurs, przekł. A. Gąsior-Niemiec, Warszawa 2008.

Jahoda M., Lazarsfeld P., Zeisel H., Bezrobotni Marienthalu, przekł. R. Marszałek, Warszawa 2007.

Kalbarczyk A., Wizje biedy i wykluczenia społecznego w praktyce polskiego systemu pomocy społecznej, [w:] Dyskursy ubóstwa i wykluczenia, red. E. Tarkowska, Warszawa 2013, s. 227–300.

Karwacki A., Istota aktywnej polityki społecznej i współczesne wyzwania dla instytucji pomocy społecznej, [w:] Nowa polityka społeczna. Aktywizacja, wielosektorowość, współdecydowanie, red. A. Karwacki, M. Grewiński, M. Rymsza, Warszawa 2010, s. 29–46.

Karwacki A., Grewiński M., Strategie w polityce społecznej, Warszawa 2010.

Lister R., Bieda, tłum. A. Stanaszek, Warszawa 2007.

Oliwa-Ciesielska M., W poszukiwaniu kultury ubóstwa, Poznań 2013.

Palska H., Bieda i dostatek. O nowych stylach życia w Polsce końca lat dziewięćdziesiątych, Warszawa 2002.

Pareto V., Traktat o socjologii ogólnej, [w:] Historia idei politycznych. Wybór tekstów, red. S. Filipowicz i in., Warszawa 1998, s. 928–946.

Rutter M., Continuities, transitions and turning points in development, [w:] Development through life: a handbook for clinicians, ed. M. Rutter, E. Hay, Oxford 1994, s. 603–626.

Seigt K., Dzieciństwo zagrożone biedą i ubóstwem jako problem społeczny i pedagogiczny czasów współczesnych, [w:] Marginalizacja w problematyce pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, red. K. Marzec-Holka, Bydgoszcz 2005, s. 147–154.

Szarfenberg R., Ubóstwo, marginalność i wykluczenie społeczne, [w:] Polityka społeczna, red. G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny, Warszawa 2007, s. 317–332.

Tarkowska E., Oblicza polskiej biedy we współczesnej Polsce, „Więź”, Warszawa 2009, nr 4 (606), s. 90–100?

Tarkowska E., Wprowadzenie. Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego, [w:] Dyskursy ubóstwa i wykluczenia, red. E. Tarkowska, Warszawa 2013, s. 9–48.

Tarkowska E., Bieda, ubóstwo i inne kategorie dyskursu akademickiego w Polsce [w:] Dyskursy ubóstwa i wykluczenia, red. E. Tarkowska, Warszawa 2013, s. 49–90.

Warzywoda-Kruszyńska W., Jankowski B., Ciągłość i zmiana w łódzkich enklawach biedy, Łódź 2013.

Gąsior M., Prawda o polskiej biedzie. W kraju żyją dwa miliony ubogich. Rozmowa z Jackiem Wasilewskim, Warszawa 2012, www.natemat.pl/2457,prawda-o-polskiej-biedzie-w-kraju-zyja-dwa-miliony-ubogich (12.04.014).

Golinowska S., Polska bieda, „Nowy Obywatel”, Łódź 2012, www.nowyobywatel.pl/2012/01/07/bieda-po-polsku/ (12.04.2014).

Jeżowska-Hułas K., Coaching jako nowa metoda wsparcia procesów realizowanych na rzecz zaspokojenia potrzeb i rozwiązywania problemów społecznych, www.warszawa.wspkorczak.eu/download/pdf/prezentacja_kamila_jezowska.pdf (4.04.2014).

Karwala S., Mentoring jako strategia wspierająca wszechstronny rozwój osobisty, www.mentoring.com.pl/mentoring2.pdf (4.04.2014).

Szarfenberg R., Pojęcie wykluczenia społecznego, www.rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/pojecie_ws.pdf (2.04.2014).

Tarkowska E., Polska bieda, polscy biedni, „Przegląd Powszechny”, Warszawa 2011, www.przegladpowszechny.pl/2011/10/10/polska-bieda-polscy-biedni/ (12.04.2014).

Warzywoda–Kruszyńska W., Zjawisko biedy dzieci a zagrożenie wykluczeniem społecznym w przyszłości, www.brpd.gov.pl/badaniabiedy.html (12.04.2014).

Warzywoda-Kruszyńska W., Golczyńska-Grondas A., Wzmocnić szanse i osłabić transmisję biedy wśród mieszkańców miast województwa łódzkiego – WZLOT. Raport końcowy i rekomendacje, Łódź 2010, www.wzlot.uni.lodz.pl/pub/dokumenty/123230.pdf (12.04.2014).

Dzieci korzystające ze świadczeń pomocy społecznej w Polsce w 2011 r. Raport GUS, oprac. K. Jakóbik, www.stat.gov.pl/gus/5840_14170_PLK_HTML.htm (12.04.2014).

Polacy o skali ubóstwa w kraju. Komunikat z badań CBOS, oprac. K. Kowalczuk, Warszawa 2012, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_051_12.PDF (12.04.2014).

Przyrost naturalny na 1000 ludności, www.stat.gov.pl/gus/5840_8485_PLK_HTML.htm (12.04.2014).

„Rocznik Statystyczny Województw” 2013, www.stat.gov.pl/gus/5840_2176_PLK_HTML.htm (12.04.2014).

Społeczna definicja biedy, jej zasięg i przyczyny. Komunikat z badań CBOS, oprac. M. Falkowska, Warszawa 1997, www.cbos.pl/SPISKOM.POL/1997/K_033_97.PDF (12.04.2014).

Sprawozdanie z monitoringu Programu współpracy Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego z organizacjami pozarządowymi w 2012 roku, http://bip.warmia.mazury.pl/urzad_marszalkowski/479/2412/Sprawozdanie_z_realizacji_Programu_wspolpracy__Samorzadu_Wojewodztwa_Warminsko-Mazurskiego__z_organizacjami_pozarzadowymi_oraz_podmiotami__wymienionymi_w_art__3_ust__3_ustawy__o_dzialalnosci_pozytku_publicznego_i_o_wolontariacie__w_roku_2012/ (12.04.2014).

Ubóstwo w świetle badań GUS, www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/WZ_ubostwo_w_polsce_2013.pdf (2.04.2014).

Ubóstwo w województwie warmińsko-mazurskim – charakterystyka zjawiska oraz działania podejmowane na rzecz ograniczenia problemu, www.warmia.mazury.pl/images/Departamenty/Regionalny_Osrodek_Polityki_Spolecznej/badania_analizy/Raport_OIS_-_ub%C3%B3stwo.pdf (27.03.2014).

Województwa pod względem powierzchni, www.stat.gov.pl/gus/5840_6110_PLK_HTML.htm (12.04.2014).

Pobrania

Opublikowane

2014-11-01

Numer

Tom 6 Nr 2 (2014): Wykluczenie społeczne

Dział

Dział tematyczny

Licencja

Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
  • utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
  • nie będą tworzone utwory zależne.