W poszukiwaniu antropologicznych kontekstów wykluczenia społecznego. Inspiracje personalistyczne

Autor

  • Michał Drożdż Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/ssc.777

Słowa kluczowe:

wykluczenie społeczne, człowiek, osoba, personalizm, błąd antropologiczny, antropologia, wykluczenie ekonomiczne

Abstrakt

Celem niniejszych analiz jest poszukiwanie antropologicznych kontekstów wykluczenia społecznego, które narusza relacje człowieka do społeczności, do kultury, do drugiego człowieka, do natury, do siebie samego. Poprzez wykluczenie człowiek staje się wykorzeniony z kultury, traci pewność swojej naturalnej tożsamości, staje się częściowo lub całkowicie wyizolowany z życia społecznego. Pierwsza część moich analiz jest próbą poszukiwania antropologicznych źródeł wykluczenia społecznego w poglądach, które można nazwać – z perspektywy myśli personalistycznej – „błędem antropologicznym”. W drugiej części moich analiz podejmę próbę ukazania kilku odsłon wykluczenia społeczno-ekonomicznego jako konsekwencji naruszenia czy odrzucenia podstaw osobowej wartości i godności człowieka. Całość analiz inspirowana jest myślą personalizmu integralnego Karola Wojtyły.

Bibliografia

Alienacja, www.sjp.pl/alienacja (20.09.2014).

Błąd antropologiczny, red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Lublin 2003.

Chudy W., Zdrada Solidarności, „Ethos” 2004, nr 17 (3–4), s. 84–121.

Drożdż M., Etyczne orientacje w mediosferze, Tarnów 2006.

Franciszek, Adhortacja Evangelii gaudium.

Gottier G., Osoba i demokracja, „Znaki Czasu” 1991, nr 24, s. 8–15.

Jan Paweł II, Encyklika Centesimus annus.

Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae.

Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens.

Jan Paweł II, Encyklika Redemptor hominis.

Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis.

Jan Paweł II, Encyklika Veritatis splendor.

Jan Paweł II, Etyka globalizacji musi być etyką solidarności. Fragmenty przemówień do uczestników VII i VIII Sesji Plenarnej Papieskiej Akademii Nauk Społecznych, „Ethos” 2002, nr 15 (3–4), s. 15–19.

Jan Paweł II, Godność osoby ludzkiej fundamentem sprawiedliwości i pokoju. Przemówienie na XXXIV Sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, 2 X 1979, [w:] Jan Paweł II, Nauczanie papieskie, t. II, 2, Warszawa 1979, s. 264.

Jan Paweł II, Laborem exercens. Powołany do pracy, red. J. Krucina, Wrocław 1983.

Jan Paweł II, Miłość i odpowiedzialność, Lublin 1982.

Jan Paweł II, Osoba: podmiot i wspólnota, „Roczniki Filozoficzne” 1976, nr 24, z. 2, s. 5–39.

Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2005.

Jan Paweł II, Wszyscy z wszystkimi, wszyscy dla wszystkich. Homilia podczas mszy świętej, Gdynia, 11 VI 1987, [w:] Jan Paweł II, „Do końca ich umiłował”. Trzecia wizyta duszpasterska w Polsce 8–14 czerwca 1987 roku, Citta del Vaticano 1987, s. 140–143.

Kowalczyk S., Co zawdzięcza Wydział Nauk Społecznych nauczaniu Papieża Jana Pawła II?, [w:] Wdzięczność i zobowiązanie, red. T. Styczeń, Lublin 1999, s. 95–110.

Kowalczyk S., Personalistyczne podstawy rozwoju w encyklice „Sollicitudo rei socialis” Jana Pawła II, „Colloquium Salutis” 1991–1992, nr 23–24, s. 121–134.

Krucina J., Dobro wspólne. Teoria i jej zastosowanie, Wrocław 1972.

Lieb E., Christentum und Marxismus, Zürich 1962.

Maritain J., Człowiek i państwo, przeł. A. Grobler, Kraków 1993.

Sartre J. P., Problem bytu i nicości. Egzystencjalizm jest humanizmem, przeł. M. Kowalska, J. Krajewski, Warszawa 2001.

Wdzięczność i zobowiązanie, red. T. Styczeń, Lublin 1999.

Szymczyk J., Elementy zasady solidarności w nauczaniu społecznym Jana Pawła II, „Chrześcijanin w Świecie” 1994, nr 24 (2–3), s. 160–169.

Wojtyła J., Osoba i czyn, Kraków 1969.

Wuwer A., Zasada subsydiarności. Perspektywa nauczania społecznego Kościoła, Katowice 2011.

Pobrania

Opublikowane

2014-11-01

Numer

Tom 6 Nr 2 (2014): Wykluczenie społeczne

Dział

Dział tematyczny

Licencja

Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
  • utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
  • nie będą tworzone utwory zależne.