Opinie i oceny duchowieństwa rzymskokatolickiego o nastrojach i przemianach społecznych w parafiach diecezji krakowskiej u początków II Rzeczypospolitej (1918–1919)
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.09206Abstrakt
-
Bibliografia
I. ŹRÓDŁA
ŹRÓDŁA NIEDRUKOWANE
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie
b. sygn. Akta dekanalne z lat 1913–1933, b.p.
b. sygn. Dziennik podawczy Książęco-Biskupiego Konsystorza Generalnego w Krakowie R.P. 1918.
b. sygn. Kongregacje dekanalne (1910–1927) II, b.p.
b. sygn. Zjazdy XX. Dziekanów (1896–1926), b.p.
ŹRÓDŁA DRUKOWANE
Elenchus venerabilis cleri tam saecularis quam regularis dioeceseos cracoviensis S. Sedi Apostolicae immediate subjectae pro anno Domini 1918, Cracoviae 1918.
Listy kandydatów na posłów do Sejmu polskiego okręgu 39-go zgłoszone do dnia 9 stycznia 1919 w Głównej Komisji wyborczej w Nowym Targu [dodatek do „Gazety Podhalańskiej”, (12.01.1919), nr 2].
Narodziny niepodległości w Galicji (1918–1919). Wybór dokumentów z archiwów lwowskich, M. Przenisło (oprac., wstęp i przypisy), Kielce 2007.
Paderewski I.J., Pamiętniki 1912–1932, M. Lawton (oprac.), Kraków 1992.
Raporty i komunikaty naczelnych władz wojskowych o sytuacji wewnętrznej Polski 1919–1920, M. Jabłonowski, P. Stawecki, T. Wawrzyński (oprac.), Warszawa 2000.
Świadek dziejów narodu. Kardynał Adam Stefan Sapieha (1867–1951) w dokumentach archiwalnych, t. 3: Działalność charytatywna, S. Furtak, J. Marecki (red.), Kraków 2020.
Thugutt S., Autobiografia, Warszawa 1984.
Wielka Wojna w polskiej korespondencji zatrzymanej przez cenzurę austro-węgierską. Materiały polskich grup cenzury z lat 1914–1918, t. 4, cz. 6: Materiały Polskiej Grupy Cenzury i Referatu XVI (styczeń 1917 – wrzesień 1918), P. Brudek, J. Molenda, J.Z. Pająk (oprac.), Warszawa 2018, Metamorfozy Społeczne, t. 16.
Witos W., Moje wspomnienia, t. 1–3, Paryż 1964–1965.
II. LITERATURA
Bieńkówka. Przez siedem wieków, Kraków 2003.
Buszko J., Gross Daniel (1866–1942) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 9, Wrocław 1960–1961, s. 2.
Chwalba A., 1919. Pierwszy rok wolności, Wołowiec 2019.
Czajkowski J., Kardynał Adam Stefan Sapieha, Wrocław 1997.
Dunin-Wąsowicz K., Kubik Jan (1859–1918) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 16, Wrocław 1971, s. 26–27.
Dunin-Wąsowicz K., Sanojca Józef (1887–1953) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 34, Wrocław 1992–1993, s. 527–528.
Dunin-Wąsowicz K., Stapiński Jan (1867–1946) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 42, Kraków 2003–2004, s. 265–269.
Gawlik M., Szczepaniak J., Księża katecheci diecezji krakowskiej 1880–1939. Słownik biograficzny, Kraków 2000.
Grzybek W., Madej Jan (1875–1941) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 19, Wrocław 1974, s. 112.
Hapanowicz P., Senatorowie województwa krakowskiego w II Rzeczypospolitej (1922–1939), Kraków 2007.
Hapanowicz P., Senatorowie województwa krakowskiego II Rzeczypospolitej (1922–1939). Szkic do portretu zbiorowego, Kraków 2018.
Holzer J., Mozaika polityczna Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1974.
Januszewska-Jurkiewicz J., Oświęcim i ziemia oświęcimska w niepodległej Polsce 1918–1939 [w:] Oświęcim. Miasto pogranicza. t. 1, B. Czwojdrak, K. Miroszewski, P. Węcowski (red.), Warszawa 2018, s. 216–246.
Kaczyński Z., Popiel P., Przybylska A., Kalendarium historii polskiego ruchu ludowego, Warszawa 2008.
Klimowska M., Bieńkówka – dzieje wsi i parafii w okresie galicyjskim. Wybrane aspekty historyczne i kulturowe, „Małopolska”, 21 (2019), s. 135–159.
Kołodziejczyk A., Ksiądz pułkownik Józef Panaś (1887–1940), „Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego”, 26 (1986), s. 60–73.
Konefał J., Ruch chrześcijańsko-ludowy w Galicji na przełomie XIX i XX wieku, „Roczniki Humanistyczne”, 43 (1995), nr 2, s. 59–71.
Krasowski K., Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny, Poznań 1996.
Majewski P., Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. 4: M–P, G. Mazur (red.), Warszawa 2009.
Mardyła P., Buzała Kazimierz (1875–1958), kapłan archidiecezji krakowskiej [w:] Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989, t. 3, J. Myszor (red.), Warszawa 2006, s. 20–21.
Marecki J., Ferdynand Machaj (1889–1967) [w:] Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, t. 2, R. Łatka (red.), Warszawa 2021, s. 240–248.
Mroczka L., Kasy Stefczyka – czyli raiffeisenowska spółdzielczość kredytowa w rolnictwie chłopskim Polski niepodległej (1919–1939), „Res Gestae”, 1 (2001), s. 121–135.
Ogórek B., Niezatarte piętno? Wpływ I wojny światowej na ludność miasta Krakowa, Kraków 2018.
Olczak M., Ignacy Jan Paderewski 1860–1941, Warszawa 2018.
Pająk J.Z., Krakowski Biskupi Komitet Pomocy dla dotkniętych klęską wojny (1915–1918) [w:] Historia magistra vitae est… Studia z dziejów społeczno-politycznych, gospodarczych i kulturalnych, L. Michalska-Bracha, M. Przeniosło, B. Wojciechowska (red.), Kielce 2016, s. 227–246.
Pająk J.Z., Od autonomii do niepodległości. Kształtowanie się postaw politycznych i narodowych społeczeństwa Galicji w warunkach Wielkiej Wojny 1914–1918, Kielce 2012.
Pająk J.Z., Wojna a społeczeństwo. Galicja w latach 1914–1918, Kielce 2020.
Pająk J.Z., Zarys dziejów społecznych ziem polskich 1914–1918 – Galicja [w:] Studia i materiały do dziejów społecznych Polski 1914–1918, W. Mędrzecki (red.), Warszawa 2018, s. 65–116.
Pawlikowski T., Adam Stefan kardynał Sapieha, Lublin 2004.
Piela M., Udział duchowieństwa w polskim życiu politycznym w latach 1914–1924, Lublin 1994.
Pol K., Fryderyk Zoll (młodszy) 1865–1948. W 140. rocznice urodzin, „Palestra”, 50 (2005), nr 11–12(575–576), s. 153–158.
Polak J., Biała w okresie międzywojennym 1918–1939 [w:] Bielsko-Biała w latach 1918–2009, R. Kaczmarek (red.), Bielsko-Biała 2011, Bielsko-Biała. Monografia Miasta, t. 4, s. 153–340.
Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie, t. 1, Z. Borzymińska, R. Żebrowski (oprac.), Warszawa 2003.
Przeniosło M., Trudności aprowizacyjne na terenie Galicji Zachodniej w początkach niepodległości (1918–1919) [w:] Bieda w Polsce, G. Miernik (red.), Kielce 2012, s. 139–153.
Rok 1918 na Górnym Śląsku. Przełom społeczno-polityczny i jego konsekwencje, S. Rosenbaum (red.), Warszawa–Katowice–Gliwice 2020.
Rzepecki T., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920.
Skibiński P., Polska 1918, Warszawa 2018.
Skodlarski J., Franciszek Stefczyk (1861–1924). Pionier spółdzielczości kredytowej w Polsce, Łódź 2010.
Smogorzewska M., Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny, t. 1: A–D, A. Kunert (red.), Warszawa 1998.
Sroka S., Rylski (Ścibor-Rylski) Tadeusz (1871–1943) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 33, Wrocław 1991–1992, s. 498–499.
Stachowiak J.B., Papieże w przepowiedni św. Malachiasza, w heraldyce i numizmatyce, Poznań 2005.
Stawarz P., Kapelan Legionów. Ksiądz pułkownik Józef Panaś, Łódź 2021.
Suleja W., Ignacy Jan Paderewski, premier Republiki Polskiej 16 I – 9 XII 1919 [w:] Prezydenci i premierzy Drugiej Rzeczypospolitej, A. Chojnowski, P. Wróbel (red.), Wrocław 1992, s. 101–114.
Sumara T., Kampania wyborcza partii politycznych do Sejmu Ustawodawczego w 1919 roku, „Humanities and Cultural Studies”, 2 (2021), nr 4, s. 1–26.
Szczerba A., Duchowieństwo krakowskie w latach 1795–1918, Warszawa 2017.
Szklarska-Lohmannowa A., Ptaś Józef (1864–1942) [w:] Polski słownik biograficzny, t. 29, Wrocław 1986, s. 302–303.
Trąba M., Kościół katolickie i życie religijne miasta w XIX i XX wieku [w:] Oświęcim. Miasto pogranicza, t. 2, B. Czwojdrak, K. Miroszewski, P. Węcowski (red.), Warszawa 2018, s. 421–466.
Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej w Lublinie, E. Maj (red.), Lublin 2009.
Walczak E., Chłopskie Stronnictwo Radykalne 1919–1928, Warszawa 2001.
Wilczyński L., Dzieje archidiecezji poznańskiej w XX wieku i na początku XXI wieku, Poznań 2019.
Wincenty Witos 1874–1945, T. Bereza, M. Bukała, M. Kalisz (oprac.), Rzeszów 2010.
Wołczański J., Wałęga Leon (1859–1933) [w:] Słownik biograficzny katolicyzmu społecznego w Polsce, t. 3: R–Ż, Lublin 1995, s. 166–169.
Wójcik A., Myśl polityczna Stanisława Augusta Thugutta (1873–1941), Lublin 1982.
Zackiewicz G., Główne tematy kampanii wyborczej do Sejmu Ustawodawczego [w:] Fundamenty Niepodległej. Sejmu Ustawodawczy (1919–1922), Z. Girzyński, J. Kłaczkow, J. Żaryn (red.), Toruń 2020, s. 31–58.
Zieliński K., Galicyjscy Żydzi w latach Wielkiej Wojny 1914–1918, „Studia Żydowskie. Almanach”, 1 (2011), s. 17–42.
Zieliński K., Z fali zajść antysemickich i pogromów w Galicji Zachodniej: Mielec, listopad 1918 r. [w:] Pogromy Żydów na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 2: Studia przypadków (do 1939 roku), K. Kijek, A. Markowski, K. Zieliński (red.), Warszawa 2019, s. 217–240.
III. NETOGRAFIA
Historia szkoły. Początek XX wieku, http://www.szkoladunajec.pl/t,35,poczatek_xx_wieku.html [dostęp: 1.09.2022].
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
