The historical dispute over Polish Messianism and John Paul II’s thought
DOI:
https://doi.org/10.15633/thr.3954Keywords:
John Paul II, Polish messianism, Polish history, ideology, European Union, Marian devotionAbstract
The paper addresses the problem of historical role and impact of John Paul II’s teachings on the dispute over Polish messianism which has been consistently present in the Polish literature and philosophy over the past two centuries. The article is an attempt to determine the pope’s actual contribution to the development of the idea of Polish messianism, and evaluate the ultimate significance of this contribution within a broad perspective of the evolution of Polish political thought during the latter part of the twentieth and early decades of the twenty first centuries. The starting point in the discussion is the contemporary historical-philosophical research in this field, and the final conclusions are oriented towards the philosophical qualification of the most recent attempts to revive the messianist ideology on the basis of papal thought.
References
Dmowski R., Niemcy, Rosja i kwestia polska, Lwów 1908.
Garewicz J., Misja narodu w ujęciu polskim i niemieckim, in: J. Garewicz, Wokół filozofii niemieckiej. Wybór pism, Warszawa 2003, p. 227–228.
Górski A., Ku czemu Polska szła, Warszawa 2007.
Górski A., Kultura narodu, Warszawa 2009, p. 48–94.
Janion M., List do Kongresu Kultury, in: Spór o mesjanizm, red. A. Wawrzynowicz, t. 2: Recepcja krytyczna, cz. 2, Warszawa 2017, p. 210–212.
Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Warszawa 2006.
Janion M., Zmierzch paradygmatu, in: Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś, Warszawa 1996, p. 5–23.
Kroński T., Filozofia mesjanistyczna i katolicka w Polsce połowy XIX wieku, in: T. Kroński, Rozważania wokół Hegla, Warszawa 1960, p. 157–227.
Kroński T., Koncepcje filozoficzne mesjanistów polskich w połowie XIX wieku, “Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 2 (1957), p. 81–123.
Kroński T., Reakcja mesjanistyczna i katolicka w Polsce połowy XIX wieku, “Myśl Filozoficzna” 3 (1954), p. 120–149.
Kroński T., Reakcja mesjanistyczna i katolicka w Polsce połowy XIX wieku, in: Z dziejów polskiej myśli filozoficznej i społecznej, red. B. Baczko, N. Assorodobraj, t. 3: Wiek XIX, Warszawa 1957, p. 271–304.
Lutosławski W., Mesjanizm jako polski światopogląd narodowy, in: Spór o mesjanizm, red. A. Wawrzynowicz, t. 1: Rozwój idei, Warszawa 2015, p. 381–390.
Mochnacki M., Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831, t. 1, Warszawa 1984.
Rojek P., John Paul II and the Polish Messianism. Introduction to the Liturgy of History, transl. by K. Popowicz, “Theological Research” 7 (2019), p. 9–27.
Rojek P., Liturgia dziejów. Jan Paweł II i polski mesjanizm, Kraków 2016.
Rymkiewicz J. M., Reytan. Upadek Polski, Warszawa 2013.
Rymkiewicz J. M., Samuel Zborowski, Warszawa 2010.
Serwatowski W., Flaga Europy – historia i symbole, https://culture.pl/pl/artykul/flaga-europy-historia-i-symbole (accessed on: 11.12.2018).
Spór o mesjanizm, red. A. Wawrzynowicz, t. 1: Rozwój idei, Warszawa 2015.
Spór o mesjanizm, red. A. Wawrzynowicz, t. 2: Recepcja krytyczna, cz. 1–2, Warszawa 2017.
Szczepanowski S., Idea polska wobec prądów kosmopolitycznych, in: S. Szczepanowski, Idea polska. Wybór pism, wybór i przedmowa S. Borzym, Warszawa 1988, p. 259–372.
Ujejski J., Dzieje polskiego mesjanizmu do powstania listopadowego włącznie, Lwów 1931.
Walicki A., Mesjanizm Adama Mickiewicza w perspektywie porównawczej, Warszawa 2006.
Wawrzynowicz A., “Ojcze nasz” jako projekt praktycznej realizacji idei historiozofii Cieszkowskiego, “Kronos” 1–2 (2009), p. 323–326.
Wawrzynowicz A., Polska myśl mesjanistyczna w analizach Tadeusza Krońskiego, “Folia Philosophica” 38 (2017), p. 115–125.
Wawrzynowicz A., Recepcja krytyczna idei mesjanizmu polskiego, in: Spór o mesjanizm, red. A. Wawrzynowicz, t. 2: Recepcja krytyczna, cz. 1, Warszawa 2017, p. V–XIV.
Wawrzynowicz A., Spór o polski mesjanizm. Geneza i rozwój idei, in: Spór o mesjanizm, red. A. Wawrzynowicz, t. 1: Rozwój idei, Warszawa 2015, p. V–XX.
Wawrzynowicz A., Stosunek idei do rzeczywistości w perspektywie filozofii politycznej Stanisława Szczepanowskiego, in: Idea i światopogląd. Z badań nad historią filozofii polskiej i jej okolicami. Tom dedykowany Profesorowi Stanisławowi Pierogowi, red. T. Herbich, W. Rymkiewicz, A. Wawrzynowicz, Warszawa 2018, p. 151–168.
Wojtyła K., Listy do Mieczysława Kotlarczyka z okresu wojny i okupacji, in: Jan Paweł II / K. Wojtyła, Dzieła literackie i teatralne, t. 1: Juwenilia (1938–1946), red. J. Popiel, Kraków 2019, p. 343–365.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Autrzy publikujący w czasopiśmie "Theological Research" zgadzają się na następujące zasady:
a. Autorzy przenoszą na rzecz Uniwersytetu Jana Pawła II w Krakowie (UPJPII) autorskie prawa majątkowe do swoich tekstów.
b. UPJPII udostępnia teksty na platformie wydawniczej, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska, która umożliwia ich pobieranie i udostępnianie (np. w repozytoriach naukowych), o ile zostaną spełnione warunki:
- podany autor i tytuł tekstu,
- podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego tekstu),
- tekst będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny.
