The Person and Upbringing Within the Context of Anti-pedagogy and the Catholic Personalism Discourse
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.3364Słowa kluczowe:
person, upbringing, anti-pedagogy, personalismAbstrakt
According to anti-pedagogy, any form of upbringing aimed at something or someone only masks the object of the educated, making them essentially puppets, appropriately controlled from without. Any purposeful approach to upbringing appeals to attributes that make the pupil not turn out to be what he/she is, but what his/her educators would want him/her to be. This approach is in direct contradiction to personalistic pedagogy, which posits an ultimate reality and value in personhood by emphasizing the significance, uniqueness and inviolability of the person, as well as the person’s essentially relational or social dimension. By emphasizing the autonomous value of a human being as a person and in propagating this with full affirmation, one is thus postulating that programs of activities supporting its development are to be subordinated to personal and spiritual values, and not to economic and technical values. This article presents the contemporary discourse between anti-pedagogy and the personalistic pedagogy with a special emphasis on Polish authors.
Bibliografia
Adamski F., Personalizm – chrześcijański nurt myślenia o człowieku, in: Wychowanie osobowe, F. Adamski (ed.), Kraków 2011, p. 11-21.
Bochenek K., Personalizm, in: Filozofia współczesna, L. Gawor, Z. Stachowski (eds.), Bydgoszcz-Warszawa-Lublin 2006, p. 213-234.
Chrost S., Homo capax Dei jako ideał wychowania, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.
Chudy W., Filozofia kłamstwa. Kłamstwo jako fenomen zła w świecie osób i społeczeństw, Warszawa 2003.
Fel S., Jana Pawła II personalistyczna koncepcja pracy, in: Testament społeczny Jana Pawła II, J. Kupny, M. Łuczak (eds.), Katowice 2006, p. 91-111.
Galarowicz J., Człowiek jest osobą. Podstawy antropologii filozoficznej Karola Wojtyły, Kęty 2000.
Gałkowski J., Jan Paweł II o godności człowieka, in: Zagadnienie godności człowieka, J. Czerkawski (ed.), Lublin 1994, p. 103-112.
Guardini R., Podstawy pedagogiki (1928), in: R. Guardini, Bóg daleki – Bóg bliski, tł. J. Koźbiał, Poznań 1991.
Jan Paweł II, W imię przyszłości kultury. Przemówienie w UNESCO, Paryż 2.06.1980. “L’Osservatore Romano” (1980) nr 6.
Kosiewicz J., Człowiek i społeczeństwo w pismach Stanisława Kowalczyka, in: Filozofia pochylona nad człowiekiem, E. Balawajder, A. Jabłoński, J. Szymczyk (eds.), Lublin 2004, p. 135-153.
Kostkiewicz J., Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918-1939, Kraków 2013.
Kowalczyk S., Personalistyczno-integralna koncepcja człowieka J. Maritaina, „Pielęgniarstwo. Problemy Dydaktyczno-Medyczne” (1997), 6 (35).
Kowalczyk S., Zarys filozofii człowieka, Sandomierz 1990.
Krąpiec M., Kim jest człowiek, in: Wprowadzenie do filozofii, M. Krąpiec,
S. Kamiński, Z. Zdybicka, P. Jaroszyński (eds.), Lublin, 2003, p. 141-206.
Kunowski S., Problematyka współczesnych systemów wychowania, Kraków 2000.
Łobacz M., Relacja wychowawca – wychowanek z perspektywy filozofii personalistycznej. Implikacje praktyczne, in: Filozofia wychowania w praktyce pedagogicznej, A. Szudra-Barszcz, S. Sztobryna (eds.), Lublin 2012.
Melosik Z., Pedagogika postmodernizmu, in: Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (eds.), Warszawa 2003.
Nowak M., Pedagogika personalistyczna, in: Pedagogika, t. 1, Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (eds.) Wyd. PWN, Warszawa 2003.
Peretii M., Brevesaggio di una pedagogia personalistica, Brescia 1978.
Piluś H., O godności człowieka jako osoby, „Studia filozoficzne” (1989), nr 284–285.
Piotrowski P., Jak można wspierać zamiast wychowywać?, „Studia z Teorii Wychowania: półrocznik Zespołu Teorii Wychowania Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN” (2014) 5/1 (8), p. 55-70.
Schoenebeck von H., Antypedagogika w dialogu. Wprowadzenia w rozmyślania pedagogiczne, tł. D. Sztobyn, Poznań 1992.
Stala J., Der Mensch als Person: Die bestimmende Grundlage für Johannes Paul II. in seinem Bild von der Familie, „The Person and the Challenges” 2 (2012) nr 2, p. 41-59.
Stala J., Die Transzendenz als bestimmendes Merkmal der Person in der Anthropologie und der Pädagogik Johannes Pauls II., „The Person and the Challenges” 2 (2012) nr 1, p. 61-75.
Szymański M. J., Socjologia edukacji. Zarys problematyki, Kraków 2013.
Śliwerski B., Antypedagogika, czyli o kontestacji pedagogiki końca XX wieku, „Colloquia Communia. Filozofia pedagogice. Pedagogika filozofii” (2003) nr 2.
Śliwerski B., Edukacja (w) polityce. Polityka (w) edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej, Kraków 2015.
Śliwerski B., Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2012.
Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 2015.
Tarnowski J., Człowiek – dialog – wychowanie. Zarys chrześcijańskiej pedagogiki personalistyczno-egzystencjalnej, „Znak” (1991) nr 436.
Wojtyła K., Miłość i odpowiedzialność, Lublin 1986.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Urszula Gruca-Miąsik
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
