Lauda Sion, Salvatorem Sequence and its Polish Translations in the Source Songbooks
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.3759Słowa kluczowe:
Eucharist, worship, sequence, singing, translationsAbstrakt
Research on the sequence Lauda Sion, Salvatorem dedicated to the Corpus Christi ceremony, allowed us to find and analyze over a dozen translations into Polish of this 13th century Latin pattern. It consists of 12 pairs of stanzas, with their parity – according to the poetics of the sequence – is emphasized by the conformity of a sound of the final verses of each pair of the stanza and the remaining verses are connected by adjoining rhymes, usually feminine, accurate, with aab + ccb scheme. We know most translators by name: Stanisław Grochowski, Jan Białobocki, Stanisław Serafin Jagodyński, Father Ignacy Hołowiński, Father Tadeusz Karyłowski, Jadwiga Gamska-Łempicka, Leopold Staff, several translations are anonymous. All Polish translations agree with the original on the content. However, differences appear in the form, structure of the poetic sequence, number of stanzas and in metrics. The common knowledge of the sequence Lauda Sion, Salvatorem, was probably the fruit of the great Eucharistic devotion in Poland, which was marked already in the 13th century, when the Church introduced the feast of Corpus Christi and lasted for the next centuries, up to the
20th century.
Bibliografia
Analecta hymnica medii aevi, Hrsg. Von Guido Maria Dreves, Clemens Blume, Henry Bannister, Bd. I–LV, Leipzig 1886–1922.
Banaszak M., Hołowiński Ignacy, in: Słownik Polskich Teologów Katolickich, ed. H. E. Wy-
czawski, vol. 2, Warszawa 1982, pp. 57–59.
Chwal Syjonie, in: Leksykon liturgii, ed. B. Nadolski, Poznań 2006, p. 717.
Garnczarski S., Polska pieśń adwentowa w drukach od XVII do XX wieku, part I, Tarnów 2014.
Garnczarski S., Polskie pieśni na Boże Ciało w Kancjonale S.S. Jagodyńskiego, „Roczniki Teologiczne” vol. 65, z. 13 (Musicology) – 2018, pp. 95–113.
http://www.pbp.webd.pl/tkop1/gamskalempicka3.pdf (21.02.2020).
https://culture.pl/pl/tworca/leopold-staff (21.02.2020).
Hymny brewiarza i sekwencje mszału przełożył Leopold Staff, Warszawa 1962.
Hymny średniowieczne przełożyła Jadwiga Gamska-Łempicka. Rzeczowo o hymnach napisał Józef Birkenmajer, Lwów 1934.
Lewański J., Grochowski Stanisław, w: Polski słownik biograficzny, red. E. Rostworowski et al., vol. VIII, Wrocław–Kraków–Warszawa 1959–1960, pp. 597–599.
Michałowska T., Średniowiecze, Warszawa 2008.
Morawski J., Średniowiecze, part I until 1320, in: Historia muzyki polskiej, ed. S. Sutkowski, Warszawa 2011.
Pikulik J., Indeks sekwencji w polskich rękopisach muzycznych. Sekwencje zespołu rękopisów tarnowskich, Warszawa 1974.
Piwoński H., Indeks sekwencji w zabytkach liturgicznych Krzyżaków w Polsce, ABMK 49: 1984, pp. 221–224.
Repertorium hymnologicum. Cataloque chants, hymnes, proses, séquences, tropes ex usage dans L’église latine Depuis les origines usqu’a nos jours Le chanoine Ulysse Chevalier, vol. I–II, Louvain 1892–1897.
Stanisława Serafina Jagodyńskiego Pieśni katolickie nowo reformowane z polskich na łacińskie, a z łacińskich na polskie przełożone, niektóre też nowo złożone, Introduction and study Fr. Stanisław Garnczarski, Transcription of Polish text and commentary Jan Godyń, Tarnów 2011.
Walkusz J., Keller Szczepan, in: The Catholic Encyclopedia, vol. 8, ed. B. Migut et al., Lublin 2000, column: 1332–1333.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
