Architectura militaris w dziełach o. Benignusa Wanata
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.2068Abstrakt
Omawiam tu dwa dzieła Benignusa Wanata OCD, dotyczące warownego zespołu kościoła--sanktuarium Matki Bożej i klasztoru karmelitów bosych w Berdyczowie na Ukrainie. Początek tego zespołu zabytkowego stanowił zamek berdyczowski, darowany w 1634 roku zakonowi przez hr. Janusza Tyszkiewicza, przebudowany na obronny zespół klasztorny. W 1642 roku karmelici bosi otrzymali od fundatora obraz Matki Bożej, otoczony żywym kultem, koronowany w roku 1756 koronami poświęconymi przez papieża Benedykta XIV. Obronny klasztor nazwano Fortecą Najświętszej Maryi Panny. Autor omawia szczegółowo fortyfikacje klasztoru, które od wieków XVII–XVIII broniły go przed Tatarami, Kozakami, Rosjanami i zachłannością członków rodu Tyszkiewiczów. Twierdzę wzmacniano załogą wojskową i artylerią. W 1734 roku przeprowadzono modernizację twierdzy (arch. Jan de Witte). Twierdza broniła Polski przed Rosjanami w czasie konfederacji barskiej w roku 1768. Upadek Polski w roku 1793 położył kres fortecy. Rosja przeznaczyła zespół na cele świeckie. W czasie II wojny światowej kościół wraz z klasztorem i fortyfikacjami zostały spalone. Obraz Matki Boskiej zaginął. W roku 1991, gdy ogólnopolskim prowincjałem był o. Benignus Wanat, zakonnicy powrócili do Berdyczowa. Zespół został zrewaloryzowany jego staraniem, wraz z ufundowaniem nowego obrazu Matki Bożej, ukoronowanego w 1988 roku. Rewaloryzacja klasztoru i fortyfikacji jest nadal prowadzona siłami zakonu i ukraińskich władz Berdyczowa. Sanktuarium służy obydwu narodom.
Ostatni rozdział pracy jest poświęcony analizie fortyfikacji berdyczowskiego klasztoru pod kątem systematyki i specyfiki architektury obronnej od wieku XVII do czasów współczesnych.
Pobrania
Opublikowane
2017-06-15
Numer
Dział
Pro Memoria
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).