Doświadczenie zła jako racja dla ateizmu (analiza koncepcji Jerome'a I. Gellmana)
DOI:
https://doi.org/10.15633/r.2441Słowa kluczowe:
problem zła, ateizm, argumenty ze zła, doświadczenie religijne, uzasadnienie dla ateizmuAbstrakt
W tym artykule analizuję krytycznie propozycję J. Gellmana, która głosi, że istnieje rodzaj doświadczenia zła, w którym podmiotowi manifestuje się nieistnienie Boga. To doświadczenie może stanowić rację prima facie dla przekonania, że Boga nie ma. Przyjęcie podejścia Gellmana pozwala na wyjście poza klasyczny podział na intelektualny i emocjonalny problem zła. Pozwala również na uratowanie racjonalności tych ateistów, którzy nie wierzą w Boga w wyniku tego, że doświadczyli zła, ale nie znają argumentów ze zła za nieistnieniem Boga. Wskazuję na dwa problemy związane z propozycją Gellmana. Pierwszy problem to problem niejasnych kryteriów identyfikacji konkretnego doświadczenia zła jako postrzeżenia nieistnienia Boga. Drugi problem dotyczy uniwersalności wniosków Gellmana: możliwe, że szereg doświadczeń zła, które prowadzą do uznania, że Boga nie ma, nie ma charakteru postrzeżenia, że Boga nie ma. W przypadku przekonań utworzonych na podstawie takich doświadczeń należy zatem poszukać źródeł uzasadnienia innych niż percepcja.
Bibliografia
Adams S., Robson J., Does Absence Make Atheistic Belief Grow Stronger?, „International Journal for Philosophy of Religion” 79 (2016) no. 1.
Alston W., Perceiving God. The Epistemology of Religious Experience, London–Ithaca 1991.
Alston W., Précis of Perceiving God, „Philosophy and Phenomenological Research” 54 (1994) no. 4.
Craig W. L., Sinnott-Armstrong W., God? A Debate between a Christian and an Atheist, Oxford 2004.
Evans C. S., Natural Signs and Knowledge of God. A New Look at Theistic Arguments, Oxford 2010.
Gellman J., A New Look at the Problem of Evil, „Faith and Philosophy” 9 (1992) no. 2.
Hubaczek K., Bóg a zło. Problematyka teodycealna w filozofii analitycznej, Wrocław 2010.
Olczykowski D., Bąk J., Były więzień Auschwitz: chciałbym, żebyście to napisali, http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/karol-tendera-chcialbym-zebyscie-to-napisali-wywiad/nnrwm9 (28.08.2016).
Plantinga A., Warranted Christian Belief, Oxford 2000.
Schellenberg J., The Hiddenness Argument: Philosophy’s New Challenge to Belief in God, Oxford 2015.
Speak D., The Problem of Evil, Cambridge 2014.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.