Problem zaangażowania w filozofii Józefa Tischnera – wybrane tropy

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15633/sts.2915

Słowa kluczowe:

Tischner, aksjologia, wychowanie, praca, polityka, zaangażowanie

Abstrakt

Zagadnienia związane z zaangażowaniem coraz częściej pojawiają się w literaturze na temat zarządzania zasobami ludzkimi, są również poruszane przez osoby, które na co dzień zajmują się wolontariatem oraz aktywnością na różnych płaszczyznach życia społecznego, czy też szerzej: publicznego. Ujęcie Tischnera trzech form zaangażowania: wychowawczej, zawodowej i politycznej, ukazuje szerokie spektrum problemu, przede wszystkim pod względem etycznym. Zaangażowanie dotyczy nie tylko wykonywania powierzonych zadań, czy to w związku z przyjętymi rolami społecznymi, czy zawodowymi. Tischnerowskie myślenie na temat wszelkiego działania i aktywności ludzkiej krąży wokół wyboru wartości oraz budowania własnej autentycznej bądź nieautentycznej tożsamości, również za pomocą takiego narzędzia, jakim jest dialog. Celem artykułu jest przedstawienie najważniejszych refleksji Józefa Tischnera nad zaangażowaniem społeczno-politycznym w aspekcie etycznym (aksjologicznym).

Bibliografia

Źródła drukowane

Tischner J., Etyka solidarności, Kraków 2000.

Tischner J., Kot pilnujący myszy. Nieznane teksty, Kraków 2019.

Tischner J., Krótki przewodnik po życiu. Teksty nieznane, Kraków 2017.

Tischner J., Ksiądz na manowcach, Kraków 2007.

Tischner J., Myślenie według wartości, Kraków 2011.

Tischner J., Myśli o wolności, władzy i wspólnocie, Kraków 2016.

Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1994.

Tischner J., Wiara ze słuchania. Kazania starosądeckie 1980–1992, Kraków 2009.

Opracowania

Adamczyk M., Wychowanie ku dobru – w perspektywie Tischnerowskiej koncepcji człowieka agatologicznego, „Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie” (2015), nr 22, s. 211–228.

Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, przekł. J. Doktór, Warszawa 1992.

Buber M., Problem człowieka, przekł. J. Doktór, Warszawa 1993.

Del Lucchese F., The Political Philosophy of Niccolò Machiavelli, Edinburgh 2015.

Dziadkiewicz A., Znaczenie etyki biznesu w kształtowaniu współczesnych norm i wartości, „Przedsiębiorczość – Edukacja” (2012), nr 8, s. 155–168.

Filek J., Podstawowe pytanie etyczne w horyzoncie prawdy, wolności i odpowiedzialności, „Argument” (2013), nr 1, s. 161–175.

Gowin J., Religia i ludzkie biedy. Ks. Tischnera spory o Kościół, Kraków 2003.

Heywood A., Politologia, tłum. B. Maliszewska, M. Masojć, N. Orłowska, D. Stasiak, Warszawa 2006.

Hołda M., Józef Tischner’s Epistemology of “Political Reason” and the “Ethics of Truth”, „Studies in East European Thought” 71 (2019), iss. 4, s. 387–397.

Jagiełło J., Spojrzenie w przyszłość. Ks. Józefa Tischnera myślenie o pracy, „Verbum Vitae” (2014), nr 25, s. 227–258.

Kołoczek Ł., Struktury uczestnictwa w filozofii dramatu Józefa Tischnera, „Logos i Ethos” (2018), nr 2, s. 53–79.

Kymlicka W., Współczesna filozofia polityczna, tłum. A. Pawelec, Kraków 1998.

Mader J., Filozofia dialogu, tłum. R. Kijowski, w: Filozofia współczesna, red. J. Tischner Kraków 1989, s. 372–392.

Matuszewska A., Istota i znaczenie etyki w biznesie, „Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne” (2017), nr 2, s. 405–416.

Miernik G. „Socjalistyczny zakład pracy” w listach do władz z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały” 17 (2019), s. 195–234.

Possenti V., Zarys filozofii polityki, tłum. A. Fligel, Lublin 2012.

Rozalska A., Ruchy społeczne a potrzeba zmiany w społeczeństwie obywatelskim. Podstawowe zagadnienia teoretyczne, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne” (2015), nr 12, s. 34–54.

Słownik języka polskiego, sjp.pwn.pl/slowniki/zaangazowanie.html [dostęp: 15 XI 2022 r.].

Stachurski M., Rola świadectwa w personalistycznej filozofii wychowania. Ze szczególnym uwzględnieniem stanowiska Józefa Tischnera, w: Wypatrywanie. Filozoficzne aspekty języka, literatury i edukacji, red. M. Wójcik-Dudek, E. Zygan, Katowice 2020, s. 183–196.

Ślipko T., Zarys etyki szczegółowej, t. 1, Kraków 2005.

Theiss W., Edukacja i zaangażowanie Sto lat pedagogiki społecznej w Polsce (1908–2008). Wprowadzenie, „Pedagogika Społeczna” (2018), nr 2, s. 9–34.

Turawska-Kawa A., Nadzieja podstawowa oraz orientacja pozytywna jako predyktory zaangażowania politycznego młodych, „Przegląd Politologiczny” (2016), nr 1, s. 7–20.

Węgrzecki A., Wokół filozofii spotkania, Kraków 2014.

Witko K., Refleksje wokół teorii zaangażowania i czynu w ujęciu E. Mouniera, „Roczniki Teologii Dogmatycznej” (2010), nr 2, s. 131–142.

Wojciechowski A., Pedagogika obecności. Śladem księdza Józefa Tischnera „Filozofii dramatu”, Toruń 2012.

Pobrania

Opublikowane

2023-03-01

Numer

Dział

Filozofia