Zagadnienia tożsamości wspólnoty w środowisku wielokulturowym postrzeganej z perspektywy społeczności ponadgimnazjalnych szkół pszczyńskich

Autor

  • Natalia Maria Ruman Uniwersytet Śląski w Katowicach

DOI:

https://doi.org/10.15633/ssc.761

Słowa kluczowe:

tożsamość, tolerancja, dialog, edukacja międzykulturowa, formy i metody działalności wspólnoty lokalnej w Pszczynie

Abstrakt

W dobie współczesnych przemian społeczno-kulturowych zaistniała potrzeba założeń programowych, które ukazywałyby pluralizm kulturowy i wyznaniowy wśród uczniów. Ta narastająca świadomość istniejących różnych wspólnot jest jednym z powodów, by edukacji przypisać znaczącą rolę w kształtowaniu modelu życia opartego na współdziałaniu jednostek i społeczności, całych społeczeństw – bez niszczących konfliktów narodowościowych, etnicznych, religijnych i kulturowych. Funkcjonowanie w zróżnicowanym kulturowo środowisku sprawia, że przyjmujemy charakterystyczny styl życia, zachowania i postępowania, czerpiąc więcej niż z jednego źródła kultury, przyswajając mniej lub bardziej świadomie różne wartości, bezpośrednio doświadczając innej kultury i wchodząc w bezpośrednie interakcje z jej reprezentantami. Zwyczaje, tradycje, folklor stanowią składnik rodzimej kultury każdego kraju, a zawarte w nich wzorce odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu tożsamości młodego człowieka. Należy ukazywać to, co piękne wokół nas. Uczyć doceniać, uczyć kochać i uczyć zachwycać się tym, co jest nam szczególnie bliskie. Wskazanie tego, co w regionie jest piękne, ciekawe i godne zaprezentowania, pozwala uczniom odczuć rdzenność tego regionu, a poprzez to wzbudzić przywiązanie i miłość do rodzinnej ziemi.

Bibliografia

Dyoniziak R. i in., Społeczeństwo w procesie zmian. Zarys socjologii ogólnej, Kraków 1994.

Golka M., Socjologia kultury, Warszawa 2007 (Wykłady z Socjologii, 5).

Grzybowski P., Edukacja europejska – od wielokulturowości ku międzykulturowości. Koncepcje edukacji wielokulturowej i międzykulturowej w kontekście europejskim ze szczególnym uwzględnieniem środowiska frankofońskiego, Kraków 2007.

Hankiss E., Pułapki społeczne, tłum. T. Kulisiewicz, Warszawa 1986.

Jan Paweł II, Wychowanie jest pierwszym i zasadniczym zadaniem kultury (Przemówienie w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Paryż 2.06.1980), [w:] Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II (1978–1999), red. S. Urbański, Warszawa 2000, s. 130;

Kownacka J., Wychowanie patriotyczne w nauczaniu Jana Pawła II podczas pielgrzymek do Ojczyzny, „Studia Theologica Varsoviensia” 35 (1997) 1, s. 220–230.

Krzystolik-Niesyto S., Krajobrazy pszczyńskie, „Głos Pszczyński” 2003 (9), s. 10–11.

Lewowicki T., O badaniach społeczności pogranicza – od parcjalnych opisów ku elementom Teorii Zachowań Tożsamościowych, [w:] Edukacja międzykulturowa. W kręgu potrzeb, oczekiwań i stereotypów, red. J. Nikitorowicz, Białystok 1995, s. 13–27.

Lewowicki T., Poczucie tożsamości narodowej młodzieży – stałość – zmienność, [w:] Poczucie tożsamości narodowej młodzieży. Studium z pogranicza polsko-czeskiego, red. T. Lewowicki, Cieszyn 1994, s. 125–137.

Lipok-Bierwiaczonek M., Codzienność i świętowanie – w rodzinie i w społeczności lokalnej, [w:] Ziemia Pszczyńska, red. M. Lipok-Bierwiaczonek, Katowice 2007 (Śląskie Prace Etnograficzne, 3), s. 104–132.

Nikitorowicz J., Człowiek pogranicza jako efekt dialogu tożsamościowego w warunkach wielokulturowości, „Edukacja” 2009 (3), s. 9–18.

Nikitorowicz J., Zadania edukacji regionalnej i międzykulturowej w kreowaniu tożsamości kulturowej człowieka, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze” 48 (2008), s. 3–16.

Nikitorowicz J., Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania Edukacji międzykulturowej, Gdańsk 2005.

Nikitorowicz J., Ku tożsamości międzykulturowej, „Życie Szkoły” 61 (2005) 5, s. 8–14.

Nikitorowicz J., Tolerancja jako wartość w pracy nauczyciela w społeczeństwie wielokulturowym, „Chowanna” 44 (2000) 2, s. 62–74.

Nikitorowicz J., Typy tożsamości człowieka w społeczeństwie zróżnicowanym kulturowo, „Chowanna” 46 (2003) 1, s. 50–66.

Nikitorowicz J., Wymiary edukacji w dobie globalizacji (edukacja regionalna, wielokulturowa i międzykulturowa), [w:] O nowy humanizm w edukacji, red. J. Gajda, Kraków 2001, s. 320–335.

Nikitorowicz J., Projektowanie edukacji międzykulturowej w perspektywie demokratyzacji i integracji europejskiej, [w:] Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym, red. J. Nikitorowicz, M. Sobecki, Białystok 1999, s. 25–32.

Nikitorowicz J., Tożsamość a akomodacja, „Studia Etnologiczne i Antropologiczne” 1997 (1), s. 168–175.

Nikitorowicz J., Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa, Białystok 1995.

Ogrodzka-Mazur E., Kompetencja aksjologiczna dzieci w młodszym wieku szkolnym. Studium porównawcze środowisk zróżnicowanych kulturowo, Katowice 2007.

Ogrodzka-Mazur E., Szkoła na pograniczu a proces wychowania wielokulturowego, [w:] Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym, red. J. Nikitorowicz, M. Sobecki, Białystok 1999, s. 113–119.

Skorowski H., Antropologiczno-etyczne aspekty regionalizmu, Warszawa 1990.

Sobecki M., Kształtowanie postaw wobec odmienności jako nowe zadanie wychowania, [w:] Edukacja międzykulturowa w wymiarze instytucjonalnym, red. J. Nikitorowicz, M. Sobecki, Białystok 1999, s. 91–98.

Świątkiewicz W., „Śląski gapa” – czyli o instytucie naukowym na Górnym Śląsku, „Śląsk” 15 (2009) 3 (161) s. 53–55.

Żebrokowa B., Metodologiczne problemy badań regionalnych, [w:] Symbole kulturowe, komunikacja społeczna, społeczności regionalne: studia, t. 1, pod red. I. Bukowskiej-Floreńskiej, Katowice 1995, s. 22–27.

Pobrania

Opublikowane

2014-06-01

Numer

Dział

Dział tematyczny