Dyskryminacja w dostępie do pracy ze względu na wiek – osoba starsza w pracy

Autor

  • Magdalena Butrymowicz Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/ssc.2599

Słowa kluczowe:

ageizm, dyskryminacja, osoba starsza, praca, prawo, starość

Abstrakt

Dyskryminacja w dostępie do pracy ze względu na wiek – osoba starsza w pracy. Dyskryminacja ze względu na wiek określana jest angielskim terminem ageizm. Pojęciem tym określa się zespół zjawisk związanych ze stereotypizacją i dyskryminacją osób ze względu na osiągnięty przez nich wiek. Ageizm oznacza zestaw przekonań, uprzedzeń i stereotypów mających swe podstawy w biologicznym zróżnicowaniu ludzi, które dotyczą kompetencji i potrzeb osób w zależności od ich wieku. Ageizm przejawia się szczególnie w obszarze prawa pracy jako: dyskryminacja ze względu na wiek w procesie rekrutacji, dyskryminacja w dostępie do szkoleń w zatrudnieniu, zwalnianie z pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego, zachęcanie do dyskryminacji w miejscu pracy, molestowanie osób starszych w miejscu pracy, okres ochronny na rynku pracy jako bariera przed zatrudnianiem. Ageizm jest zatem zjawiskiem społecznym zdefiniowanym prawnie i uznanym na gruncie prawnym za zdarzenie podległe negatywnej ocenie. Niniejszy artykuł jest próbą analizy zjawiska dyskryminacji w dostępie do pracy ze względu na wiek.

Bibliografia

Akty prawne

Dyrektywa Rady 2000/78/WE, Dziennik Urzędowy L 303, 02/12/2000 P. 0016–0022.

Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 2012/C 326/02, no C 326/391.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r., Dz.U. z 1997 nr 78 poz. 483.

Konwencja nr 2 Międzynarodowej Organizacji Pracy w sprawie bezrobocia, Dz.U. z 1925 poz. 54 nr 364.

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, http://www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf (3.12.2017).

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz.U.2016.1666 t.j.

Orzeczenia

Albareda v. Urugway, Human Rights Committee 103rd session 17 October – 4 November 2011 Item 9 of the agenda.

John K. Love et al. v. Australia, Communication No. 983/2001, U.N. Doc. CCPR/C/77/D/983/2001 (2003).

Smidek v. Czech Republik, Report of the Human Rights Committee, U.N. GAOR, 61st Sess., Supp. No. 40, U.N. Doc. A/61/40, Vol. II, Annex VI, sect. G, at 477 (Jan.1, 2006).

Uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 19 listopada 2008 r., I PZP 4/08, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2009/19–20/248 Orzecznictwo Sądów Polskich 2010/3/24 (tylko notka) (sygn. akt II PZP 13/8).

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2009 sygn. akt II PZP 13/08, Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2009/19–20/248 Orzecznictwo Sądów Polskich 2010/3/24 (tylko notka) (sygn. akt II PZP 13/8).

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 5 lipca 2012 r., w sprawie C 141/11, ECLI identifier: ECLI:EU:C:2012:687.

Wyrok Sądu Najwyższego z 19 marca 2008 r., I PK 219/07, http://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia1/I%20PK%20219–07–1.pdf, 31 grudnia 2017 r.

Literatura przedmiotowa

Antonów K., Wypowiedzenie stosunku pracy w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Najwyższego, w: Z aktualnych zagadnień prawa pracy i zabezpieczenia społecznego: Księga Jubileuszowa Profesora Waleriana Sanetry, red. B. Cudowski, J. Iwulski, Białystok 2013, s. 49–56.

Garlicki L., Art. 31 Konstytucji, w: Konstytucja Rzeczypospolitej. Polskiej. Komentarz, t. 5, red. L. Garlicki, Warszawa 2007, s. 4.

Joseph S., Castan M., The International Convent on Civil and policial rights, cases, materials, and commentary, Oxford 2013.

Legacy of Dr. Robert N. Butler, http://aging.columbia.edu/about-columbia-aging-center/legacy-dr-robert-n-butler (03.12.2017).

Skrzydło W., Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, Kraków 2002, s. 8–21.

Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/zapewnic;2543471.html (31.12.2017).

Sobolewska-Poniedziałek E., Niewiadomoska A., Dyskryminacja osób starszych na polskim rynku pracy – wyniki badań, „Problemy Zarządzania” 14 (2016) nr 2 (59), t. 1: 73–92, DOI: 10.7172/1644–9584.59.5.

Szukalski P., Zagrożenia dla aktywności osób starszych na rynku pracy w Polsce, w: Aktywne starzenie się – przeciwdziałanie barierom, red. P. Szukalski, B. Szatur-Jaworska, Łódź 2014, s. 11–28.

Wackenheim v. France, Communication No 854/1999: France. 26/07/2002. CCPR/C/75/D/854/1999. (Jurisprudence) Convention Abbreviation: CCPR Human Rights Committee, Seventy-fifth session 8 – 26 July 2002.

Wiśniewski L., Prawo a wolność człowieka – pojęcie i konstrukcja prawna, w: Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, red. L. Wiśniewski, Warszawa 1997, s. 57–59.

Pobrania

Opublikowane

2018-11-30

Numer

Dział

Dział tematyczny