Inskrypcje z bazyliki Grobu Bożego w Miechowie poświęcone zmarłym (ujęcie lingwistyczno-kulturowe)
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.08404Słowa kluczowe:
inskrypcje, elementy strukturalne inskrypcji, abrewiatura, tablica epitafijna, bazylika Grobu Bożego w MiechowieAbstrakt
The following paper is devoted to the presentation and detailed description of old and contemporary inscriptions in the Church of the Holy Sepulchre in Miechów. Some of them are dedicated to clergymen, while others preserve the memory of secular individuals. Analysed inscriptions are characterised by a rather diversified structure. They include: one-component inscriptions (onomastic), two-component inscriptions (onomastic-textual) and three-component inscriptions (in which the sender of an inscription message has been noted). Among the collected inscriptions both constant and facultative elements can be distinguished. The inscriptions serve three basic functions: memorative (commemorative), informative and cultural.
Bibliografia
Borkowski I., Śmierci tajemnicze wrota. Językowy świat inskrypcji nagrobnych, „Język a Kultura” 2000, nr 13, s. 343–354.
Chudzik A., Inskrypcje w przestrzeni miejskiej. Studium pragmalingwistyczne (na przykładzie napisów krakowskich z lat 2003–2005), Sanok 2010.
Corpus Inscriptionum Poloniae, t. 1: Województwo kieleckie, z. 4: Miechów i Pińczów wraz z regionem, J. Szymański (red.), B. Trelińska (wstęp i komentarz), Kielce 1983.
Długosz K., Inskrypcje nagrobne w ujęciu językoznawczym, Gorzów Wielkopolski 2010.
Dudek-Szumigaj A., Abrewiatura jako element inskrypcji nagrobnych (na przykładzie nekropolii prawosławnych wschodniej Lubelszczyzny), „Teka Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych” 2016, t. 34, s. 25–34.
Dudek-Szumigaj A., Inskrypcje nagrobne pogranicza polsko-ukraińskiego. Studium genologiczne, Lublin 2018.
Głowa W., D.O.M. [w:] Encyklopedia katolicka, t. 4, R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz (red.), Lublin 1995, s. 47.
Godek K., O czym mówią kapliczki? – językowa warstwa małych form architektury sakralnej [w:] Bogactwo współczesnej polszczyzny, P. Żmigrodzki, S. Przęczek-Kisielak (red.), Kraków 2014, s. 317–326.
Godlewski Gabriel [w:] Internetowy polski słownik biograficzny, t. 8, Z. Abrahamowicz, K. Lepszy (red.), Wrocław–Kraków–Warszawa 1959–1960, s. 176.
Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1988.
Kürbisówna B., Inskrypcje (Polska) [w:] Słownik starożytności słowiańskich: encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych, t. 2, W. Kowalenko, G. Labuda, T. Lehr-Spławiński (red.), Wrocław 1964, s. 271–275.
Latosiński S., Miechów. Polska Jerozolima. Pielgrzymowanie do Grobu Bożego wczoraj i dziś, Miechów 2010.
Miechowski kuferek, http://miechowski_kuferek.manifo.com/ [dostęp: 1.08.2022].
Mrożkiewicz J., Cmentarz parafialny w Miechowie, Kraków 2007.
Pęckowski Z., Miechów. Studia z dziejów miasta i ziemi miechowskiej do roku 1914, Kraków 1967.
Pęckowski Z., Życie wewnętrzne i działalność Bożogrobców miechowskich, Miechów 2019.
Pycia J., Nad Cichą, Kielce 1936, http://sbc.wbp.kielce.pl/dlibra/publication/8835/edition/11954/content?ref=desc [dostęp: 10.08.2022].
Rogowska-Cybulska E., Inskrypcje nagrobne wiejskiego cmentarza jako nośniki pamięci o zmarłych (na przykładzie cmentarza parafialnego w Łojach w diecezji łomżyńskiej), „Studia Łomżyńskie” 2012, nr 22, s. 91–118.
Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/ [dostęp: 1.08.2022].
Steczko I., Lingwistyczno-kulturowe spojrzenie na akty strzeliste w XIX-wiecznych napisach nagrobnych [w:] Problemy współczesnej tanatologii: medycyna, antropologia kultury, humanistyka, A. Furdal (red.), Wrocław 2012, s. 147–159.
Steczko I., Napisy na pewnych barokowych tablicach fundacyjnych – tak zwanych „grobach dusz” w krakowskich kościołach, „LingVaria” 2013, nr 8, s. 203–214.
Steczko I., Prośba o modlitwę w XIX-wiecznych napisach nagrobnych na cmentarzach krakowskich (analiza pragmalingwistyczna) [w:] Problemy współczesnej tanatologii: medycyna, antropologia kultury, humanistyka, J. Kolbuszewski (red.), Wrocław 2011, s. 147–159.
Wiśniewski J., Dekanat miechowski, Radom 1917.
Zyglewski Z., Zachowane i zaginione inskrypcje bydgoskiej fary do końca XVIII wieku, http://repozytorium.ukw.edu.pl//handle/item/6199 [dostęp: 29.07.2022].
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).