Geistig behinderte Kinder religiös erziehen – Herausforderungen an Pädagogik und Katechese
DOI:
https://doi.org/10.15633/pch.669Słowa kluczowe:
Religious upbringing, intellectual disability, pedagogical environments, catechesisAbstrakt
Special education options are diverse and prepared to meet the needs of children with varying degrees of intellectual disabilities. However, many parents of children with an intellectual disability have a difficult time in organizing the religious educational alternatives for their children. A disabled child needs to be surrounded by catechetical specialist care. In this article, the author points out the pedagogical and catechetical challenges of special education and catechesis. At the beginning, three basic educational environments are presented followed by the major aspects of the Catholic religious education: knowledge of God, prayer, and preparation for the sacrament of Penance and the Eucharist.
Bibliografia
Borzyszkowska H., Izolacja społeczna rodzin mających dziecko upośledzone umysłowo w stopniu lekkim, Gdańsk 1997.
Brzezinka Z., Katecheza specjalna. Katecheza osób w szczególnych sytuacjach, in: Katechetyka szczegółowa, Hrsg. J. Stala, Tarnów 2003, S. 293–305.
Diagnoza dla osób niepełnosprawnych, Hrsg. D. Lotz, K. Wenta, W. Seidler, Szczecin 2002.
Dziecko niepełnosprawne, jego rodzina i edukacja, Hrsg. K. J. Zabłocki, Warszawa 1999.
Edukacja uczniów z głębszym upośledzeniem umysłowym. Przewodnik dla nauczycieli, Hrsg. M. Orkisz, M. Piszczek, A. Smyczek, J. Szwiec, Warszawa 2000.
Etyczne i duchowe potrzeby osób niepełnosprawnych, Hrsg. R. Buchta, K. Sosna, Katowice 2007.
Katecheza specjalna dzisiaj. Problemy i wyzwania, Hrsg. J. Stala, Kielce 2003.
Kazanowski Z., Środowisko rodzinne młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu lekkim, Lublin 2003.
Kiciński A., Katecheza grup specjalnej troski, „Roczniki Teologiczne” (2003) Nr. 6, S. 121–137.
Kiciński A., Katecheza osób z niepełnosprawnością intelektualną, Lublin 2007.
Kielar A. M., Kiedy w rodzinie przychodzi na świat dziecko niepełnosprawne, „Oligokatecheza” 1 (2003) Nr. 2, S. 6–12.
Kirenko J., Oblicza niepełnosprawności, Lublin 2006.
Kirenko J., Parchomiuk M., Edukacja i rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym, Lublin 2006.
Kornas-Biela D., Osoba niepełnosprawna i jej miejsce w społeczeństwie, Lublin 1988.
Kosacz M., Osoby o intelektualnej niepełnosprawności w Kościele i społeczeństwie, „Katecheta” 45 (2001) Nr. 2, S. 43–48.
Koselak H., Wychowanie religijne osób niepełnosprawnych umysłowo, „Horyzonty Wiary” (1993), S. 66–75.
Kościelak R., Funkcjonowanie psychospołeczne osób niepełnosprawnych umysłowo, Warszawa 1996.
Krause A., Człowiek niepełnosprawny wobec przeobrażeń społecznych, Kraków 2005.
Kruk M., Relacje między rodzeństwem zdrowym i niepełnosprawnym w rodzinie, „Światło i Cienie” (1996) Nr. 2, S. 4–8.
Lausch K. i K., Słów kilka o wychowaniu religijnym dzieci i młodzieży z głęboką niepełnosprawnością intelektualną, in: Katecheza specjalna dzisiaj. Problemy i wyzwania, Hrsg. J. Stala, Kielce 2003, S. 169–185.
Lausch K. M., Teoretyczne podstawy katechizacji osób głębiej upośledzonych umysłowo, Warszawa 1987.
Osewska E., Pomoc rodzinie z osobą niepełnosprawną w świetle polityki prorodzinnej Polski po roku 1999, in: Katecheza specjalna dzisiaj. Problemy i wyzwania, Hrsg. J. Stala, Kielce 2003, S. 119–131.
Ostrowska A., Sikorska J., Sufin I., Sytuacja ludzi niepełnosprawnych w Polsce, Warszawa 1994.
Oszczepalińska J. M., Problem integracji społecznej dzieci niepełnosprawnych intelektualnie w świetle badań własnych, Warszawa 2006.
Rozen B., Edukacja religijna osób z niepełnosprawnością intelektualną. Studium pedagogiczno-religijne, Olsztyn 2008.
Sidor B., Trudności przeżywane przez rodzinę dziecka z niepełnosprawnością umysłową, in: Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, Hrsg. D. Kornas-Biela, Lublin 2000, S. 393–405.
Sosna K., Przygotowanie do Komunii Świętej osób niepełnosprawnych umysłowo w świetle dekretu Quam singulari, in: Eucharystia – pokuta i pojednanie w katechezie, Hrsg. J. Stala, Kielce 2007, S. 235–244.
Stala J., Der Mensch als Person: Die bestimmende Grundlage für Johannes Paul II. in seinem Bild von der Familie, „The Person and the Challenges” 2 (2012) Nr. 2, S. 41–59.
Stala J., Godność człowieka niepełnosprawnego, in: Katecheza osób szczególnej troski. Stan aktualny. Propozycje na przyszłość, Hrsg. A. Kiciński, Kraków 2008, S. 11–22.
Stala J., Jucha D., Katechizacja osób upośledzonych umysłowo, in: Katechetyka szczegółowa, Hrsg. J. Stala, Tarnów 2003, S. 306–350.
Stala J., Katecheza specjalna realizacją Bożego miłosierdzia, „Edukacja. Teologia i Dialog” (2004), T. 1: Miłosierdzie jako wartość w języku współczesnej edukacji, Hrsg. R. Niparko, J. Skrzypczak, S. 189–200.
Stala J., Katecheza specjalna wyrazem troski o każdego człowieka w świetle dokumentów synodalnych Kościoła w Polsce po 1980 roku, in: Katecheza specjalna dzisiaj. Problemy i wyzwania, Hrsg. J. Stala, Kielce 2003, S. 55–66.
Stala J., Rodzina wobec niepełnosprawności intelektualnej dziecka. Obawy i nadzieje, in: Etyczne i duchowe potrzeby osób niepełnosprawnych, Hrsg. R. Buchta, K. Sosna, Katowice 2007, S. 30–39.
Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków 1999.
Żyta A., Edukacja osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w Polsce – przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, in: Wielowymiarowość edukacji osób z niepełnosprawnością, Hrsg. C. Kosakowski, C. Rogowski, Olsztyn 2005, S. 169–175.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 Józef Stala
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).
