Filozoficzna droga kard. Mariana Jaworskiego: od metafizyki ogólnej do szczegółowej i stosowanej
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.5304Słowa kluczowe:
Marian Jaworski, współczesny tomizm, metafizyka ogólna, metafizyka szczegółowa i stosowanaAbstrakt
Artykuł jest próbą syntetycznego ujęcia dorobku Mariana Jaworskiego w aspekcie zasadniczego sposobu i kierunku jego myśli oraz najważniejszych, formułowanych przez niego idei, obecnych zwłaszcza w jego ostatniej książce, stanowiącej trzeci tom jego prac, w którym zawarte są w zdecydowanej większości artykuły najnowsze. Są one świadectwem drogi, jaką przebył w swym sposobie rozumienia filozofii i problemów przez nią podejmowanych, potwierdzeniem pewnego procesu ewolucji, jaka miała miejsce w jego życiu na polu tej nauki. Świadczą o niej dość wyraźnie zarysowujące się trzy fazy w jego aktywności filozoficznej pod względem metodologicznym oraz podejmowanej problematyki. Pierwszą stanowiły zainteresowania metafizyką ogólną. Kolejna związana była z realizowaniem idei metafizyk szczegółowych i stosowanych
w oparciu o narzędzia poznawcze metafizyki ogólnej w podstawowych naukach filozoficznych (filozofia religii, antropologia filozoficzna i filozofia Boga). Końcowa natomiast wyrażała się w realizacji powyższej idei metafizyk w dyscyplinach bardziej partykularnych, obejmujących filozofię chrześcijaństwa i jego niektórych fenomenów,
jak modlitwa i życie konsekrowane, oraz filozofię zjawisk spoza kręgu ściśle chrześcijańskiego (cierpienie, humanizm, dialog).
Bibliografia
Jaworski M., Metafizyka, Kraków 1998.
Jaworski M., Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002.
Jaworski M., Wybór pism filozoficznych, red. K. Mikucki, Olecko 2003 (Episteme, 28).
Jaworski M., Problem koncepcji filozofii, w: Wybór pism filozoficznych, red. K. Mikucki, Olecko 2003, s. 304–313 (Episteme, 28).
Jaworski M., Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018.
Jaworski. M., Religia a filozofia. Przyczynek do problematyki źródła religii, w: Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002, s. 113–118.
Jaworski M., Jakiej filozofii – filozofii Boga – potrzebujemy?, w: Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002, s. 283–294.
Jaworski M., Poznawanie Boga. Modlitwa drogą do poznawania Boga religijnej wiary, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 49–59.
Jaworski M., Nowe w encyklice „Fides et ratio”, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 117–128.
Jaworski M., Czym jest filozofia religii, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 37–41.
Jaworski M., Rola filozofii w życiu społeczeństwa naszych czasów, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 129–134.
Jaworski M., Od metafizyki do filozofii religii, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 43–47.
Jaworski M., „Eidos” chrześcijaństwa w nawiązaniu do poglądów Romano Guardiniego, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 65–74.
Jaworski M., Klasyczna filozofia na KULu a filozofia Karola Wojtyły, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 115–116.
Jaworski M., Chrystocentryczny humanizm Jana Pawła II, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 105–113.
Jaworski M., Idea Kościoła jako społeczności religijnej u Maxa Schelera, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 149–159.
Jaworski M., Kościół sam ma stanowić o swojej nauce, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 176–181.
Jaworski M., Być ścierką w Kościele, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 164–166.
Jaworski M., Radykalne ryzyko wiary, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 174–175.
Jaworski M., Jak się sprzeciwiać, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 167–169.
Jaworski M., Jak spełnić siebie, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 170–171.
Jaworski M., Kto siebie straci…, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 161–162.
Jaworski M., Wolność w Kościele, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 172–173.
Jaworski M., O języku modlitwy, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 61–64.
Jaworski M., Rola i znaczenie zakonów kontemplacyjnych dla pełnego życia wiarą, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 77–85.
Jaworski M., Antropologiczne podstawy modlitwy. Studium filozoficznoreligijne, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 89–98.
Jaworski M., Istota – „eidos” – życia konsekrowanego, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 75–76.
Jaworski M., Sens cierpienia w ujęciu Jana Pawła II. Analiza filozoficznoteologiczna, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 135–145.
Jaworski M., U podstaw rozumienia dialogu u Karola Wojtyły, w: M. Jaworski, Od filozofii religii do „eidos” Kościoła. Wybór pism filozoficznych, t. 3, red. K. Mikucki, Kraków 2018, s. 99–104.
Jaworski M., Moja droga do i przez filozofię, red. A. Tarchała, „Przegląd Kalwaryjski” (2019) nr 23, s. 211–237.
Kamiński S., O naturze filozofii, w: S. Kamiński, Pisma wybrane, t. 1: Jak filozofować? Studia z metodologii filozofii klasycznej, red. T. Szubka, Lublin 1989, s. 45–53.
Krąpiec M.A., O rozumienie filozofii, Lublin 1999.
Mikucki K., Ksiądz Kardynał Marian Jaworski: działalność naukowa, zarys filozofii oraz niektóre aspekty relacji pomiędzy filozofia a teologią, „Zeszyty Historyczno-Teologiczne” (2013) nr 19, s. 187–243.
Szczepaniak S., Problem filozofii religii w pismach Mariana Jaworskiego, w: Studia z filozofii Boga, religii i człowieka, t. 2, red. J. Sochoń, Warszawa 2002, s. 17–77.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Kazimierz Mikucki
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).