Tragiczny koniec królowej Bony Sforzy i sułtanki Roksolany
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.3735Słowa kluczowe:
Bona Sforza, Roksolana, podróż, Habsburgowie, relacje polityczneAbstrakt
Problemy, jakie rozważane są w niniejszym tekście, stanowią próbę porównania wydarzeń związanych z tragicznym końcem życia królowej Bony Sforzy d’Aragona oraz sułtanki Roksolany. Zasadniczą część narracji poprzedza obszerny passus, w którym z jednej strony omówiona została podróż Bony z Polski do Italii, z drugiej zaś zarysowany został kontekst relacji politycznych, jakie łączyły ją z dynastią Habsburgów. W związku z tym omówione zostały przyczyny związane z pożyczką, jakiej Bona Sforza udzieliła królowi Hiszpanii – Filipowi II Habsburgowi. W efekcie – jak wiadomo – doprowadziło to życie polskiej królowej do tragicznego końca. O ile jednak Bona Sforza była ofiarą działań, jakie przeciwko niej prowadzili Habsburgowie, przy znacznym udziale Gian Lorenzo Pappacody, o tyle sułtanka Roksolana – która w niniejszym tekście stanowi dla Bony punkt odniesienia – stała się ofiarą własnych intryg. Polityczna aktywność, tak Bony, jak i Roksolany, skupiała się na tym samym obszarze Europy, przy czym działalność sułtanki doprowadziła do śmierci synów Sulejmana Wspaniałego – Mustafy i Bajazyda. Z kolei Bona, która sama przegrała zmagania z Habsburgami, pozostawiła walczącą z nimi córkę – Izabellę. Jej celem było zabezpieczenie przyszłości syna, wnuka Bony Sforzy d’Aragona – Jana Zygmunta Zapolyi.
Bibliografia
Barycz H., Bona Sforza, regina di Polonia, in: Dizionario biografico degli Italiani, vol. 11, Roma 1969.
Bogucka M., Bona Sforza, Wrocław 1998.
Campanella A., Bona Sforza. Regina di Polonia, duchessa di Bari, Bari 2008.
Chłędowski K., Królowa Bona, Lwów 1929.
Cini L., Passaggio della regina Bona Sforza per Padova nell’anno 1556, in: Relazioni tra Padova e la Polonia, Padova 1964.
Cioffar G., Bona Sforza: donna del Rinascimento tra Italia e Polonia, Bari 2000.
Darowski A, Bona Sforza, Roma 1904.
Darowski A., Z młodości Bony Sforcy, in: „Przewodnik Naukowo-Literacki”37 (1909).
Darowski A., Il viaggio di Bona Sforza in Polonia, in: “Italia Moderna” 7 (1908).
Darowski A., Podróż Bony Sforzy do Polski, in: „Przegląd Polski” 153 (1901).
Falco A., L’ultimo testamento di Bona Sforza, Edizioni Giuseppe Laterza, Bari 2000.
Giacomo S. di, Bona Sforza a Naples (1507–1517), in: “Gazette des Beaux-Arts” 18/19, (1897/1898).
Jačov M., Europa i Osmanie w okresie lig świętych. Polska między Wschodem a Zachodem, Kraków 2003.
Jačov M., L’Europa tra conquiste ottomane e Leghe Sante, “Studi e Testi”403 (2001).
Kantecki K., Sumy neapolitanskie (Le cosiddette somme napoletane), Warszawa 1881.
Kosman M., Królowa Bona, Warszawa 1971.
La Regina Bona Sforza tra Puglia e Polonia, Atti del convegno promosso dall’Associazione culturale “Regina Bona Sforza”, Bari, Castello Svevo, 27 aprile 1980, Wrocław 1987.
Pepe L., Storia della citta di Ostuni, Trani 1894.
Pepe L., Storia della successione degli Sforzeschi negli Stati di Puglia e Calabria, Bari 1900.
Pociecha W., Bona Sforza d’Aragona, in: Polski Słownik Biograficzny, vol. 2, Kraków 1936.
Pociecha W., Królowa Bona (1494–1557). Czasy i ludzie odrodzenia, voll. 1–3, Poznań 1949–1958.
Pociecha W., Poselstwo Andrzeja Jakubowskiego, in: “Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 5 (1960).
Przeżdziecki A., Jagiellonki polskie w XVI w., voll. 1–3, V, Kraków 1868.
Rosalba G., Chi e il Parthenopeo Suavio?, in: Rassegna critica della letteratura italiana, Napoli 1917, vol. 22.
Żaboklicki K., Lettere inedite (1554–1556) di Bona Sforza, regina di Polonia, al suo agente italiano Pompeo Lanza, Varsavia – Roma 1998.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).