Klerycy z Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie studiujący na Wydziale Teologicznym Cyryla i Metodego w Pradze
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.657Słowa kluczowe:
Zaolzie, Śląsk Cieszyński, seminarium, klerycy, Litomierzyce, Administratura ApostolskaAbstrakt
Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie nierozerwalnie łączy się z historią Śląska Cieszyńskiego oraz Polaków, którzy jako mniejszość narodowa znaleźli się poza granicami własnej ojczyzny. Dzieje tej struktury administracyjnej obrazują także skomplikowane losy Kościoła katolickiego w Czechosłowacji pod wpływami rządów komunistycznych w trudnym dla niego okresie po II wojnie światowej. Śląsk Cieszyński jest to region na granicy polsko-czeskiej, podzielony obecnie wzdłuż rzeki Olzy. Początkowo należał do Polski, następnie do Królestwa Czech, a po I wojnie światowej stał się obiektem sporu między nowo powstałymi państwami: Polską i Czechosłowacją. Rejon ten zamieszkiwali w większości Polacy, a po podziale w 1920 roku duża ich część znalazła się po zachodniej stronie rzeki Olzy. Obszar ten z czasem zaczęto nazywać Zaolziem. Kościół katolicki na tym terenie należał do diecezji wrocławskiej. Po II wojnie światowej w 1947 roku powstała Administratura Apostolska w Czeskim Cieszynie, która istniała do roku 1978, aż została oficjalnie włączona do archidiecezji ołomunieckiej. Większą część obszaru tej struktury zajmowało Zaolzie zamieszkałe początkowo w większości przez Polaków. Od roku 1953 do 1990 wszyscy klerycy z tej części Czechosłowacji kształcili się oficjalnie w Wyższym Seminarium Duchownym w Litomierzycach. Przyjeżdżali tam również klerycy z tzw. Administratury Apostolskiej w Czeskim Cieszynie. Wielu z nich wywodziło się z polskiej mniejszości Zaolzia. Część deklarowała się jako Czesi, część jako Polacy. W dokumentach litomierzyckiej uczelni możemy odnaleźć alumnów z nazwiskami polsko brzmiącymi lub po prostu czeskimi. Większość z nich urodziła się jednak na terenie Zaolzia.
Bibliografia
Catalogus Ordinandorum I, Korespondence: 1953–1956, 1956–1959.
Catalogus Ordinandorum II, Kronika Seminare.
Catalogus Ordinandorum II, Korespondence.
Codex Iuris Canonici. Romae 1917.
Balik S., Hanus J., Katolicka Cirkev na Ceskoslovensku 1945–1989. Brno 2007.
Kuś J., Szkice z dziejów kościelnych Śląska Cieszyńskiego. Kraków 1983.
Londzin J., Historja Generalnego Wikarjatu w Cieszynie. Cieszyn 1926.
Novotny V., Katolicka Teologicka Fakulta 1939–1990. Praha 2007.
Roszkowski W., Najnowsza historia Polski 1914–1945. Warszawa 2003.
Gąsior G., Zaolzie. W: Zaolzie. Polsko-czeski spór o Śląsk Cieszyński 1918–2008, Warszawa 2008, s. 2–10.
Zbranek T., Apoštolský administrátor František Borgiáš Onderek. W: Sborník Státního okresního archivu Frýdek–Místek, Frydek–Mistek 2011, s. 104–111.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2014 Stanisław Tokarz

Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.