“The Polish Operation”. The genocide of the Polish people in the USSR in the years 1937–1938

Autor

  • Marek Hałaburda Pontifical University of John Paul II in Krakow

DOI:

https://doi.org/10.15633/ochc.1033

Słowa kluczowe:

USSR, Polish people, genocide

Abstrakt

The article is based on a rich and valuable literature presenting the tragic events occurred in the western part of USSR in the years 1937–1838, when more than hundred thousand people accused of spying for Poland were arrested and many of them were killed. The campaign against the Polish people was initiated by the official order number 00485 issued on 11 August 1937 and signed by the Soviet People’s Commissar for State Security Nikolai Yezhov.

Bibliografia

Chaniewicz W., Z historii budowy, zniszczenia i odbudowy kościoła we wsi Białystok na Syberii, [in:] Kościół katolicki na Syberii. Historia, współczesność, przeszłość, red. nauk. A. Kuczyński, Wrocław 2002, p. 369–373.

Dzwonkowski R., Kościół katolicki w ZSSR 1917–1939. Zarys Historii, Lublin 1997.

Dzwonkowski R., Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917–1939. Martyrologium, Lublin 1998.

Eberhardt P., Polska ludność kresowa. Rodowód, liczebność, rozmieszczenie, Warszawa 1998.

Fiel S., Na syberyjskim trakcie. Polacy w Kraju Tiumeńskim, Warszawa 1999.

Getty Arch J., Naumow O., Jeżow. Żelazna pięść Stalina, tłum. G. Waluga, J. Złotnicki, Warszawa 2007.

Iwanow M., Pierwszy naród ukarany. Polacy w Związku Radzieckim 1921–1939, Warszawa 1991.

Iwanow M., Matka premiera. O Polakach w Dowbyszu, “Biuletyn IPN” 2009 nr 1–2 (96–97), p. 37–43.

Kizny T., Wielki terror 1937–1938, Warszawa 2013.

Korkuć M., W II Rzeczypospolitej, [in:] Komunizm w Polsce. Zdrada, zbrodnia, zakłamanie, zniewolenie, Kraków 2005, p. 78–79

Kuromiya H., Głosy straconych, tłum. A. Weseli, Warszawa 2008.

Kusiak Z., Komunistyczna Partia Polski, [in:] Encyklopedia “białych plam”, vol. 9, kom. nauk. H. Kiereś et al., aut. haseł C. S. Bartnik, Radom 2002, p. 257–265.

Lemkin R., Axis Rule in Occupied Europe: Laws of Occupation, Washington 1944.

Leończyk S., Polacy – mieszkańcy wsi syberyjskiej. Walka o przeżycie 1917–1938, [in:] Ofiary imperium. Imperia jako ofiary. 44 spojrzenia, red. A. Nowak, Warszawa 2010, p. 461–463.

Łoziński M., Operacja polska. Stalinowska zbrodnia na Polakach w latach 1937–1938, Kłodawa 2008.

Мазохин О., Право на репрессии: внесудобные полномочия органов государцтвенной безопасности (1918–1953), Жуковский–Москва 2006.

Paczkowski A., Polacy pod obcą i własną przemocą, [in:] Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 1999, p. 341–366.

Patek A., Polska diaspora w Rosji Radzieckiej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, [in:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 1996, p. 293–316.

Peszkowski Z. J., Zdrojewski S. Z., Mińsk–Kuropaty, Łódz–Warszawa–Orchard Lake 1999.

Петров Н. В., Рогинский А. В., Польская операация, НКВД 1937–1938 гг., [in:] Репрессии против поляков и польских граждан, Москва 1997.

Петров Н. В, Скоркин К. В., Кто руыководил НКВД 1934–141. Справочник, Москва 1999, http://www.memo.ru/history/NKVD/kto/index.htm.

Pietrow N., Polska operacja NKWD, “Karta” 11 (1993), p. 24–43.

Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych, vol. 8, Wielki Terror: operacja polska 1937–1938, red. J. Bednarek, D. Bojko, W. Chudzik et al., Warszawa 2010.

Przebinda G., Smaga J., Kto jest kim w Rosji po 1917 roku, Kraków 2000.

Rozstrzelać Polaków. Ludobójstwo Polaków w Związku Sowieckim w latach 1937–1938. Dokumenty z centrali, red. T. Sommer, Warszawa 2010.

Rozkaz operacyjny Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych Związku SRR nb 00485, “Karta” 11 (1993).

Snyder T., Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, tłum. B. Pietrzyk, Warszawa 2011.

Stroński H., Wielka prowokacja NKWD. Sprawa Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie w latach 1933–1939, [in:] Europa nieprowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772–1999, red. K. Jesiewicz, Warszawa–Londyn 1999, p. 867–877.

Stroński H., Koniec eksperymentu. Rozwiązanie Marchlewszczyzny i deportacje ludności polskiej do Kazachstanu w latach 1935–1936 w świetle nowych dokumentów archiwalnych, “Ucrainica Polonica” 2007 nr 1, p. 201–220.

Венгер А., Рим и Москва 1900–1950, Москва 2000.

Zugge Ch. L., The Forgotten: Catholics of the Soviet Empire from Lenin through Stalin, Syracuse 2001.

Opublikowane

2013-12-03