Kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Polonia w Charkowie: krótki szkic historyczny (XIX wiek)

Autor

  • Lubow Żwanko Akademia Weterynarii i Zootechniki w Charkowie, Ukraina

DOI:

https://doi.org/10.15633/ochc.3902

Słowa kluczowe:

kościół rzymskokatolicki, Polonia, Bolesław Michałowski, Charków

Abstrakt

Kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Polonia w Charkowie: krótki szkic historyczny (XIX wiek). Autorka w przedstawionym artykule przybliża krótki zarys historii kościoła katedralnego pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Charkowie od czasu jego wzniesienia do chwili jego uroczystego poświęcenia 26 lipca 1892 roku przez biskupa pomocniczego diecezji mohylowskiej Franciszka Albina Simona. Budowa świątyni została ukazana na tle funkcjonowania w Charkowie w XIX wieku społeczności polskiej, która z niewielkiej garstki wiernych zdołała przekształcić się w niezwykle istotną część składową mieszkańców miasta. Ostoją dla działalności Polaków mieszkających w Charkowie był kościół katedralny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, który przetrwał do czasów obecnych, i dziś, jako perła architektury sakralnej, zdobi centrum miasta.

Bibliografia

Źródła drukowane

Dubiecki M. K., Nasze pamiątki w Charkowie. Okruchy niedawnych wrażeń, „Tygodnik Ilustrowany” 1 grudnia 1877, s. 336–338.

Kościół, „Tygodnik Ilustrowany” 6 października 1906, nr 40, s. 776.

Kratkij istoričeskij očerk pâtidesâtiletiâ Instituta graždanskih inženerov, byvšego Stroitel´nogo učiliŝa. 1842–17 dek. 1892 g., Sankt-Peterburg 1892.

Kronika kościelna krajowa, „Przegląd Katolicki” 11 kwietnia 1889, nr 15, s. 232.

Polacy w Rosyi. Notatka statystyczna, „Tygodnik Ilustrowany” 6 października 1906, nr 40, s. 773.

Rejngardt F., Rimsko-Katoličeskaâ cerkov´ v Har´kove, v: Har´kovskij Sbornik. Literaturno-naučnoe priloženie k Har´kovskomu Kalendarû na 1887 g., č. 1, Har´kov 1887, s. 260‒261.

Utverždenie v dolžnostâh, v: Har´kovskie gubernskie vedomosti, 15 fevralâ (1908), s. 5.

Wizyta w Charkowie, „Przegląd Katolicki” 26 stycznia 1893, nr 4, s. 57‒59.

Opracowania

Ȃnovs´kij L., Harkìvs´kij unìversitet na počatku svogo ìsnuvannâ (1805‒1820), Harkìv

Kijas A., Polacy na Uniwersytecie Charkowskim 1805‒1917, Poznań 2008.

Księga pamiątkowa inżynierów cywilnych Polaków wychowanków Instytutu Inżynierów Cywilnych w Petersburgu, Warszawa 1937.

Kušlakova N., Ìnženeri-arhìtektori pol´skogo pohodžennâ v Harkìvs´komu vìddìlennì Ìmperators´kogo Posìjc´kogo tehnìčnogo tovaristva, v: Ìstoričnij Arhìv. Naukovì studìï: Zb. nauk. pr., gol. red. P. S. Sohan´, vyp. 3, Mikolaïv 2009, s. 118–122.

Lejbfrejd A., Boleslav Georgievič Mihalovskij, „Poziciâ” 5 (1991), s. 93‒98, http://the-past.inf.ua/list-4-4.html (7.07.2019).

Lipiński Т., Polacy w Charkowie, w: Znicz. Kalendarz informacyjny z działem literackim za rok zwyczajny 1905, Moskwa 1905, s. 71–139.

Łukawski Z., Ludność polska w Rosji 1863–1914, Wrocław–Warszawa–Kraków 1978.

Marian, Polacy w Charkowie, „Dziennik Kijowski” 26 II/11 III 1913, nr 54, s. 3.

Mądzik М., Korzeniowski М., Latawiec K., Tarasiuk D. Polacy na wschodniej Ukrainie w latach 1832‒1921, Lublin 2014.

Potrašnikov S., Pol´skie voennoplennye perioda napoleonovskih vojn (1812–1815 gg.) v Har´kove i gubernii, v: Pol´ska diaspora u Harkovì: ìctorìâ ta sučasnìst´, redkoll.: L. Avramenko, O. Gedrojc, Ì. Žuravl´ova, nauk. red. Ì. Losìêvs´kij, Harkìv 2004,

s. 56–65.

Skowyra M., Ostoja wiary i tradycji – rzymskokatolicka parafia w Charkowie do 1917 roku, https://www.kuriergalicyjski.com/historia/portrety-miast/6129-ostoja-wiary-i-tradycji-rzymskokatolicka-parafia-w-charkowie-do-1917-roku (5.07.2019).

Staszewski J., Generał Dominik Dziewanowski, Poznań 1933.

Yanovs’kiy L., Kharkіvs’kiy unіversitet na pochatku svogo іsnuvannya (1805‒1820), Kharkіv 2004.

Zajonc Ê., Nevìdomì džerela ìctorìï peršoï pol´skoï rimo-katolic´koï parafii u Harkovì, „Vìsnik Harkìvs´kogo nacìonal´nogo unìversitetu ìmenì V. N. Karazìna” Serìâ: Fìlologìâ 74 (2016), s. 314–321.

Žur M., Ìstorìâ rims´ko-katolic´koï parafii v Harkovì, https://catholic-kharkiv.org/yeparhiya/istoriya/istoriya-rimsko-katolitskoyi-parafiyi-v-harkovi/ (5.07.2019).

Žur M., Istoriâ rimo-katoličeskoj cerkvi v Har´kove, v: Pol´ska diaspora u Harkovì: ìstorìâ ta sučasnìst´, redkoll.: L. Avramenko, O. Gedrojc, Ì. Žuravl´ova, nauk. red. Ì. Losìêvs´kij, Harkìv 2004, s. 8–20.

Žur M., Nìkolaênko O., Organìzacìâ ì dìâl´nìst´ pol´skih tovaristv v Harkovì naprikìncì XIX – na počatku XX st., v: Pol´ska diaspora u Harkovì: ìstorìâ ta sučasnìst´, redkoll.: L. Avramenko, O. Gedrojc, Ì. Žuravl´ova, nauk. red. Ì. Losìêvs´kij, Harkìv 2004, с. 21–32.

Žvanko L., Do pitannâ učastì katolic´kih ta protestants´kih svâŝennikìv u spravì socìal´nogo zahistu bìžencìv Peršoï svìtovoï vìjni (na prikladì Harkìvs´koï gubernìï), „Ìstorìâ relìgìj v Ukraïnì: naukovij ŝoričnik”, kn. I, L´vìv 2007, s. 397–403.

Žvanko L., Vidatnì polâki ì Harkìv: bìografìčnij slovnik (1805–1918), Harkìv 2018.

Żwanko L., Polacy na Ukrainie Lewobrzeżnej: geneza, symbole tożsamości (XIX – początek XX wieku), „Europa Orientalis. Studia z Dziejów Europy Wschodniej i Państw Bałtyckich” 8 (2017), s. 21–46.

Żwanko L., Polonia Charkowa w XVIII‒XIX wieku, „Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie” 2016 nr 6, s. 26–29.

Żwanko L., Polscy architekci Charkowa – Bolesław Michałowski i Marian Józef Zdzisław Charmański: szkic o życiu i twórczości, „Studia z Architektury Nowoczesnej” 6 (2018), s. 47–69.

Żwanko L., Polscy artyści w Charkowie (XIX – początek XX wieku), „Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie” 2017 nr 6, s. 25–29.

Pobrania

Opublikowane

2021-04-30

Numer

Tom 11 (2019)

Dział

Artykuły

Licencja

Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
  • utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
  • nie będą tworzone utwory zależne.