Profanacja krypty grobowej hrabiów Komorowskich w kościele farnym w Suchej Beskidzkiej w 1647 roku
DOI:
https://doi.org/10.15633/tes.03402Słowa kluczowe:
kultura religijna w dawnej Polsce, profanacje sakralne, ród hrabiów Komorowskich herbu Korczak, Sucha Beskidzka, parafia w Suchej Beskidzkiej, zakon kanoników regularnych laterańskichAbstrakt
Profanations of sacral places in pre-partition Poland happened quite often, though these times are described infrequently, as times dominated by religion and religious culture. Burglaries to churches, theft of vessels, reliquaries, books, vestments, altar-linen, valuables adorning miraculous images were treated as sacrilege and punished ruthlessly, but still there were a lot of thieves. On Sunday 6 July, 1647 students of parish school in Sucha Beskidzka used the absence of priests of the local cloister and the rector of the school, and they entered to the church, and then they got to the sepulchral crypt of the founders and they stripped their coffins from silver-sheet metals as well as they stole valuable objects from them. For the crime they were sentenced to death which was finally changed into public torture and exile. The synthetic description of the event was left in the parish register by priest Stephen Ranatowicz, who was later a superb chronicler and historic writer. Reminding of the event today, after the lapse of 371 years, may seem little useful for history, science and cultures of the whole country, but for regional history, especially for those who are interested history of Sucha Beskidzka and the family of Komorowski, counts in Liptów and Komorów, creators of the suski dominion, builders of the local castle and church, may be an interesting contribution.Bibliografia
Źródła rękopiśmienne
Archiwum Klasztoru Kanoników Regularnych Laterańskich w Krakowie (ABC)
Cathalogus fratrum defunctorum Canonicorum Regularium Lateranensium Congregationis Lateranensis ab introductione Cracoviam scilicet ab Anno 1405 conscriptus cui accedit cathalogus defunctorum fundatorum et benefactorum eiusdem Congregationis, rkps b. sygn.
Inventarium Ecclesiae Parochialis in Sucha cum compendio Fundationis, Consecrationis et aliorum Anno 1753 conscriptus, rkps b. sygn.
Memoriale Fratrum et Benefactorum Defunctorum Congregationis Cracoviensis Canonicorum Regularium Lateranensium, rkps b. sygn.
Protocolon Actorum Confraternitatis Sacramenti Sanctissimi et Quinque Plagarum Domini nostri Jesu Christi in Ecclesia Collegiata Canonicorum Regularium, rkps b. sygn.
Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie (AKMKr)
Acta Administratoralia, t. 13.
Acta Episcopalia, t. 43, 46.
Acta Officialia, t. 118, 120, 121, 122.
Acta Visitationis, t. 13.
Teka: Parafia Krzeszów, sygn. APA 166.
Biblioteka Jagiellońska w Krakowie (BJ)
Ranatowicz S., Casimiriae civitatis, urbi Cracoviensis confrontatae, origo. In eaque ecclesiarum erectiones et religiosorum fundationes, nec non series, vitae, res gestae praepositorum Conventus Canonicorum Regularium Lateranensium S[ancti] Augustini ad Ecclesiam Sacratissimi Corporis Christi, descriptae a Stephano Ranothowicz eiusdem conventus et Ecclesiae Canonico Regul[are] professo, rkps BJ sygn. 3742/III, k. 148v.
Źródła drukowane
Księgi egzaminów do święceń w diecezji krakowskiej z lat 1573–1614, Z. Pietrzyk (oprac.), Kraków 1991.
Komoniecki A., Chronografia albo Dziejopis Żywiecki, Żywiec 2005.
Opracowania
Heuman S., Wiadomość o kościele parafialnym w Suchej i o parafii suskiej na podstawie aktów, wizyt kanonicznych i innych źródeł, Kraków 1899.
Krasnowolski B., Zabytki i wartości kulturowe, [w]: Sucha Beskidzka, J. Hampel, F. Kiryk (red.), Kraków 1998.
Leśniakiewicz M., Panowie suskiego zamku, Sucha Beskidzka 2013.
Leśniakiewicz M., Woźniak B., Parafia w Suchej Beskidzkiej, Wadowice 2008.
Łatak K., Dowodzenie dawnego cudu w procesie kanonizacji na przykładzie świętego Stanisława Kazimierczyka, [w]: Świętość kanonizowana. Sprawy dawne, S.T. Praśkiewicz (red.), Kraków 2011.
Łatak K., Kongregacja krakowska kanoników regularnych laterańskich na przestrzeni dziejów, Kraków–Ełk 2002.
Łatak K., Ksiądz Stefan Ranatowicz CRL (1617–1694). Barokowy kronikarz i pisarz klasztorny, Kraków 2010.
Łatak K., Notaty historyczne ks. Krzysztofa Łoniewskiego CRL (1576–1656) na temat początków kościoła i klasztoru Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskich na Kazimierzu w Krakowie [w:] Klasztor Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskich w Krakowie w okresie przedtrydenckim. Ludzie–wydarzenia–budowle–kultura, K. Łatak (red.), Łomianki 2012, s. 431–450.
Łatak K., Prepozyci prepozytury kraśnickiej kanoników regularnych laterańskich od fundacji do reformy w 1628 roku, „Saeculum Christianum” 2017, nr 24, s. 158–161.
Łatak K., Poczet rządców opactwa Bożego Ciała Kanoników Regularnych Laterańskich w Krakowie, Kraków 2005.
Łatak Ł., Pęgier M., Kronika Stefana Ranatowicza. Studium historyczno-źródłoznawcze, Łomianki 2017.
Łoniewski K., Zywot, sprawy y cudowne Boskie wsławienie pobożnego kapłana B[łogosławionego] Stanisława Kazimirczyka, Kraków 1617.
Noga Z., W okresie przedrozbiorowym [w:] Sucha Beskidzka, J. Hampel, F. Kiryk (red.), Kraków 1998.
Przyboś A., Komorowski Piotr [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 13, E. Rostworowski (red.), Kraków–Wrocław 1968, s. 430.
Sucha Beskidzka, J. Hampel, F. Kiryk (red.), Kraków 1998.
Zarys dziejów parafii i kościołów w Suchej Beskidzkiej, S. Bogacz (red.), Sucha Beskidzka 2008.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Kazimierz Łatak
Praca jest udostępniana na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 3.0 Unported License.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
