State law as a determinant of church legislation: the case of Poland
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.2419Słowa kluczowe:
prawo państwowe, prawo kanoniczne, relacje państwo–Kościół, legislacjaAbstrakt
Częścią relacji między Kościołem a państwem są wzajemne zależności między ich prawnymi systemami. Celem artykułu jest przedstawienie problemu wpływu prawa państwowego na prawo kanoniczne. W artykule omówiona została aktualna sytuacja w Polsce pomiędzy Kościołem katolickim i Rzecząpospolitą Polską. Dokument wydany przez Konferencję Episkopatu Polski zatytułowany „Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia” (2014) i zmiany w nim dokonane są ilustracją tego oddziaływania. Wniosek z przeprowadzonych rozważań jest następujący: prawodawca kościelny, który chce być dobrym pasterzem swojego stada, powinien mieć wiedzę na temat prawa państwowego. Musi on być czujny i stale monitorować prace państwowych organów ustawodawczych. Postulat w tej materii może być sformułowany specjalnie wobec organu legislacyjnego Konferencji Episkopatu, czyli Rady Prawnej. Mutatis mutandis zasady relacji Kościoła i państwa oraz konsekwencje działalności prawodawczych Kościoła można zastosować do różnych związków wyznaniowych lub różnych państw.
Bibliografia
Barth K., Dogmatyka w zarysie, tłum. I. Nowicka, Warszawa 1994.
Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, 25.01.1983, AAS 75 (1983) II, p. 1–301. English translation: Code of Canon Law Annotated, prepared under the Responsibility of the Instituto Martín de Azpilcueta, eds. E. Caparros, M. Thériault, J. Thorn, H. Aubé, Montréal 2004.
Congar Y., R. Sohm nous interroge encore, “Revue des Sciences Philosophiques et Théologiques” 57 (1973), p. 263–294.
Congregatio Pro Doctrina Fidei, Normae de gravioribus delictis, 21.05.2010, AAS 102 (2010), p. 419–434.
Gaakeer J., Introduction. Multi and Interdisciplinary: Mere Theory or Just Practice?, “Erasmus Law Review” (2008) no. 3, p. 1–2.
Joannes Paulus PP. II, litterae apostolicae motu proprio datae Sacramentorum sanctitatis tutela quibus normae de gravioribus delictis congregationi pro Doctrina Fidei reservatis promulgantur, AAS 93 (2001), p. 737–739. English translation: http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/en/motu_proprio/documents/hf_jp-ii_motu-proprio_20020110_sacramentorum-sanctitatis-tutela.html.
Junker K., Law and Science Serving One Master… narrative, [in:] Communicating Science: Professional Contexts, eds. E. Scanlon, R. Hill, K. Junker, London 1999, p. 249–269.
Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993 r. (Dz.U. 1998 nr 51, poz. 318).
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
Kroczek P., Prawo wewnętrzne związków wyznaniowych w perspektywie organów władzy publicznej. Klauzule generalne, Kraków 2017.
Kroczek P., The Art of Legislation: The Principles of Lawgiving in the Church, Kraków 2012.
Kroczek P., Zagadnienie interdyscyplinarności prawa, “Polonia Sacra” 26 (2010), p. 169–182.
Kroczek P., Zasada “clara non sunt interpretanda” w prawie kanonicznym, Kraków 20052.
Krukowski J., Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, Lublin 1993.
Krukowski J., Problematyka relacji między Kościołem i państwem na Soborze Watykańskim II, “Życie i Myśl” 12 (1980), p. 40–54.
Örsy L., Quantity and Quality of Laws after Vatican II, “The Jurist” 27 (1967), p. 385–412.
Örsy L., The Interpreter and His Art, “The Jurist” 40 (1980), p. 27–56.
Praefatio to Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus, AAS 75 (1983) pars II, p. XV–XXX.
Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II, constitutio dogmatica Lumen gentium de Ecclesia, 21.11.1964, AAS 57 (1965), p. 5–75.
Sacrosanctum Concilium Oecumenicum Vaticanum II, constitutio pastoralis Gaudium et spes de Ecclesia in mundo huius temporis, 7.12.1965, AAS 58 (1966), p. 1025–1115.
Sobański R., Problem stosunku Kościoła do państwa w teorii i w praktyce, “Prawo Kanoniczne” 35 (1992) no. 3–4, p. 9–23.
Sohm R., Kirchenrecht, vol. 1: Die geschichtlichen Grundlagen, Leipzig 1923.
Ustawa z dnia 17 maja 1989 o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. nr 29, poz. 155 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz ustawy – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 2017 poz. 773).
Ivo Carnotensis, Epistola, no. 60, [in:] Patrologiae cursus completus, ed. J.-P. Migne, vol. 162, Paris 1885.
Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia, “Akta Konferencji Episkopatu Polski” (2015) no. 27, p. 39–49, http://episkopat.pl/wytyczne-dotyczace-wstepnego-dochodzenia-kanonicznego-w-przypadku-oskarzen-duchownych-o-czyny-przeciwko-szostemu-przykazaniu-dekalogu-z-osoba-niepelnoletnia-ponizej-osiemnastego-roku-zycia.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
