„Trójca Święta” Rublowa jako ikonograficzny katechizm prawosławia

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15633/acr.5507

Słowa kluczowe:

katechizm prawosławny, Rublow, teologia ikony, teologia prawosławna, Trójca Święta

Abstrakt

Treścią artykułu jest analiza ikonograficzno-teologiczna ikony Trójcy Świętej, napisanej przez Andrzeja Rublowa. Według Katechizmu Kościoła prawosławnego istnieje ścisła analogia w przedstawieniu Trójcy Świętej na ikonie a prawdami wiary wyrażonymi w Credo. Idąc tym tropem, w artykule zanalizowano poszczególne elementy ikony, takie jak: przedstawienie postaci aniołów, które odpowiadają poszczególnym osobom Trójcy Świętej; postawy, jakie zajmują wzajemnie wobec siebie; a także przedmioty, które im towarzyszom. We wszystkich tych elementach można odczytać ikonograficzne przedstawienie podstawowych prawdy wiary chrześcijańskiej w odniesieniu do tajemnicy Boga, Jego dzieła zbawczego w historii świata, a także w odniesieniu do relacji człowieka z Bogiem, który wchodząc w owe tajemnice poprzez kontemplację, otwiera się na dar przebóstwienia.

Bibliografia

Bóg żywy. Katechizm Kościoła prawosławnego, tłum. A. Kuryś, M. Romanek, H. Paprocki, J. Rozkrut, Kraków 2001.

Bunge G., Trójca Rublowa, tłum. K. Małys, Kraków 2003.

Demina N., Troica Andreja Rubleva, Moskwa 1963.

Evdokimov P., Prawosławie, tłum. J. Klinger, Warszawa 2003.

Evdokimov P., Sztuka ikony. Teologia piękna, tłum. M. Żurowska, Warszawa 1999.

Gryz K., Antropologia przebóstwienia. Obraz człowieka w teologii prawosławnej, Kraków 2009.

Klinger J., O istocie prawosławia, Warszawa 1983.

Lazariew W., Andriej Rublow, Moskwa 1960.

Lossky V., La théologie négative dans la doctrine de Denys l’Aréopagite, „Revue des sciences philosophiques et théologiques” 28 (1939), s. 204–221.

Onash K., Ikonen, Berlin 1961.

Sanctus Germanus Constantinopolitanus, Rerum ecclesiasticarum contemplatio, w: S. P. N. Germani […] opera omnia, t. 1, ed. J.-P. Migne, Parisiis 1865, kol. 385–453 (Patrologiae Cursus Completus. Series Graeca 98).

Smykowska M., Ikona. Mały słownik, Warszawa 2002.

Spitzing G., Lexikon byzantinisch-christlicher Symbole, München 1988.

Standaert B., Ikona Trójcy Andrieja Rublowa, tłum. K. M. Bielawscy, Bydgoszcz 2002.

Uspienski L., Łosski W., Der Sinn der Ikonen, Olten 1952.

Ware K., Człowiek jako ikona Trójcy Świętej, tłum. W. Misijuk, Białystok 1993.

Znosko A., Kanony Kościoła prawosławnego w przekładzie polskim, Warszawa 1978.

Pobrania

Opublikowane

2023-12-05

Numer

Dział

Historia