Spiritual senses in the Christian spirituality
DOI:
https://doi.org/10.15633/acr.2026Keywords:
spiritual senses, incarnation, Holy Spirit, spiritualityAbstract
The author tries to systemise approaches of Christian writers on the subject of spiritual senses. He presents theological bases of the theory of spiritual senses, concepts of its existence, quantity, hierarchy of importance, nature and subject. The text is mainly based on the Holy Bible, Fathers of the Church and the most important theologians dealing with this issue.References
Anzelm z Canterbury, Proslogion, http://sady.up.krakow.pl/antfil.anzelm.proslogion.htm (17.09.2016).
Augustinus, De civitate Dei, http://www.loebclassics.com/view/augustine-city_god_pagans/1957/pb_LCL417.371.xml (17.09.2016).
Augustinus, De Trinitate, http://ihtys.narod.ru/detrinit.pdf (17.09.2016).
Augustinus, Epistola 147, http://www.augustinus.it/latino/lettere/lettera_148_testo.htm (17.09.2016).
Augustinus, Sermo 159, http://www.augustinus.it/latino/discorsi/discorso_204_testo.htm (17.09.2016).
Augustyn, Wyznania, http://www.katedra.uksw.edu.pl/biblioteka/augustyn_wyznania.pdf (17.09.2016).
Bartels L., John Wesley and Dr. George Cheyne on the spiritual senses, „Wesleyan Theological Journal” 39 (2004) nr 1, s. 163–172.
Borriello L., Esperienza mistica e teologia mistica, Città del Vaticano 2009.
Canévet M., Sens spirituel, [w:] Dictionnaire de spiritualité, vol. 14, Paris 1988, k. 598–617.
Daniélou J., Platonisme et theologie mystique, Paris 1953.
De Lubac H., O naturze i łasce, przeł. J. Fenrychowa, Kraków 1986.
Dillon J. M., Aisthêsis Noêtê. A aoctrine of the spiritual senses in Origen and in Plotinus, [w:] Hellenica et Judaica. Hommage à Valentin Nikiprowetzky, éds. A. Caquot, M. Hadas-Lebel, J. Riaud, Leuven–Paris 1986, s. 443–455.
Fields S., Balthasar and Rahner on the spiritual senses, „Theological Studies” 57 (1996), s. 224–241.
Gavrilyuk P. L., Coakley S., Duchowe zmysły, przeł. A. Gomola, Kraków 2014.
Gavrilyuk P. L., Coakley S., The spiritual senses. Perceiving God in Western Christianity, Cambridge 2012.
Grzegorz z Nysy, Dialog z siostrą Makryną o duszy i zmartwychwstaniu, [w:] Wybór pism, Warszawa 1974 (PSP 14).
Grzegorz z Nysy, Homilie do Pieśni nad Pieśniami, Kraków 2007.
Jan van Ruusbroec, Królestwo miłujacych, [w:] Dzieła, t. 1, Kraków 2000.
Jasiewicz A., „Widzieć Boga w sposób niewidzialny” – pojęcie visio Dei u św. Augustyna, „Seminare” 30 (2011), s. 235–243.
Kasprzak D., Sens duchowy Pisma Świętego i doktryna o pięciu zmysłach duchowych jako przykład interpretacji słowa przez świętych, [w:] Hermeneutyka Pisma Świętego w Kościele, red. R. Pindel, S. Jędrzejewski, Kraków 2012, s. 67–97.
Knauss S., Aisthesis. Theology and the senses, „Cross Currents” 63 (2013) nr 1, s. 106–121.
Matulewicz E., Duchowy wymiar dźwięku. Teologiczna refleksja na temat relacji pomiędzy środowiskiem akustycznym człowieka a jego chrześcijańskim życiem duchowym, „Itinera Spiritualia” 2 (2009), s. 11–38.
O’Connell R. J., St. Augustines Early Theory of Man, A. D. 386–391, Cambridge 1968.
Orygenes, O zasadach, przeł. S. Kalinkowski, Kraków 1996 (Źródła Myśli Teologicznej).
Orygenes, Przeciw Celsusowi, przeł. S. Kalinkowski, Warszawa 1986.
Pereira M. J., Beholding Beauty In Nicetas Stethatos’ Contemplation of Paradise, „Union Seminary Quarterly Review” 63 (2012) nr 3–4, s. 51–61.
Poulain A., The graces of interior prayer, przeł. L. Y. Smith, London 1921.
Rahner K., Le début d’une doctrine des cinq sens spirituels chez Origene, „Revue d’ascétique et de mystique” 13 (1932), s. 113–145.
Rebidoux M., Deeper than the entrails is that great love! A phenomenological approach to „spiritual sensuality” in Teresa of Ávila, „The Heythrop Journal” 55 (2014) no. 2, s. 216–229.
Rudy G., Mystical language of sensation in the Later Middle Ages, London 2002.
Tedoldi F. M., La dottrina dei cinque sensi spirituali in San Bonaventura, Roma 1999.
Urbański S., Teologia życia mistycznego, Warszawa 1999.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright and full publishing rights without restrictions, and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
