Święta Jadwiga Śląska – patronka polskiej królowej Jadwigi
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.30203Słowa kluczowe:
Andegawenowie, europejskie związki możnych rodów, ideał chrześcijańskiej władczyni, Jadwiga – królowa Polski (zm. 1399), Jadwiga – księżna śląska (zm. 1243), ród hrabiów AndechsAbstrakt
W ramach jubileuszowych obchodów 650. rocznicy urodzin królowej Polski i Litwy Jadwigi, z rodu Andegawenów, niniejsze przedłożenie omawia ideowe znaczenie jej patronki, którą była Jadwiga, księżna śląska pochodząca z bawarskiego rodu Andechs, zmarła w 1243 roku. Od 1186 roku była ona małżonką śląskiego władcy – księcia Henryka Brodatego. Zasłynęła szeroko rozwijaną działalnością charytatywną, wspierała swego małżonka w wielu politycznych działaniach, nade wszystko prowadziła ascetyczne życie religijne, przyczyniając się do pogłębienia chrystianizacji śląskiego społeczeństwa. Była fundatorką wielu klasztorów, m.in. w Trzebnicy dla cysterek, w którym po śmierci męża osiadła. Zmarła w opinii świętości w 1243 roku, a w 1267 roku została kanonizowana. Dzięki dynastycznym powiązaniom z wieloma europejskimi rodami, m.in. Andegawenami, zaowocowała jej kanonizacją. Reprezentowała średniowieczny ideał chrześcijańskiej władczyni. Król Ludwik Węgierski nadał imię Jadwiga młodszej córce, która również doczekała się kanonizacji (1997).
Bibliografia
Źródła drukowane
Bochnak W., Bulla kanonizacyjna św. Jadwigi Śląskiej, Legnica 2014.
Legenda świętej Jadwigi, z oryginału łacińskiego tłum. A. Jochelson, przy współudziale M. W. Gogolewskiej, przygotował do druku J. Pater, Wrocław 1993.
Opracowania
Bochnak W., Księżna Anna śląska (1204–1265) w służbie ludu śląskiego i Kościoła, Wrocław 2007.
Dola K., Postawa religijna świętej Jadwigi. Próba charakterystyki, w: Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga Śląska w dziejach i kulturze Śląska”, Wrocław–Trzebnica 21–23 września 1993 roku, Wrocław 1995, s. 109–115.
Gottschalk J., Der historische Wert der Legenda Maior de beata Hedwigis, „Archiv für schlesische Kirchengeschichte” 20 (1962), s. 84–125.
Gottschalk J., Die Förderer der Heiligsprechung Hedwigs, „Archiv für schlesische Kirchengeschichte” 21 (1963), s. 73–132.
Gottschalk J., Die Kanonisationsurkunde der St. Hedwig, „Archiv für schlesische Kirchengeschichte” 22 (1964), s. 120–140.
Gottschalk J., St. Hedwig Herzogin von Schlesien, Köln–Graz 1964.
Jasiński K., Franciszkanin Henryk z Breny propagatorem kultu św. Jadwigi, w: Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga Śląska w dziejach i kulturze Śląska”, Wrocław–Trzebnica 21–23 września 1993 roku, Wrocław 1995, s. 339–351.
Jasiński K., Rodowód Piastów śląskich, t. 1, Wrocław 1973.
Karłowska-Kamzowa A., Fundacje artystyczne księcia Ludwika I Brzeskiego, Opole–Wrocław 1970.
Kiełbasa A., Święta Jadwiga Śląska jako wychowawczyni własnych dzieci i swoich wnuków, Trzebnica 1994.
Kopiec J., Święta Jadwiga i jej rola w dziejach Europy. Konferencja wygłoszona podczas jubileuszowej pielgrzymki do Trzebnicy, „Wiadomości Urzędowe Diecezji Opolskiej” 48 (1993) nr 12,
s. 373–379.
Kopiec J., Europejska geografia Świętej Jadwigi, „Nowe Życie. Dolnośląskie Pismo Katolickie” 34 (2017) nr 4, s. 11–13.
Księga imion i świętych, opr. H. Fros SJ, F. Sowa, t. 3, Kraków 1998.
Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga Śląska w dziejach i kulturze Śląska”, Wrocław–Trzebnica 21–23 września 1993 roku, Wrocław 1995.
Lexikon der deutschen Geschichte. Personen, Ereignsse, Institutionen, Hrsg. G. Taddey, Stuttgart 1979.
Misztal H., Kanonizacja, w: Encyklopedia katolicka, t. 8, Lublin 2000, kol. 607–610.
Mrozowicz W., Piśmiennictwo o św. Jadwidze, w: Święta Jadwiga Śląska. Pamięć – dziedzictwo – inspiracja. Księga Roku Jadwiżańskiego, red. G. Sokołowski przy wpółpr. K. Jaworskiej i P. Gołubcowa, Wrocław 2018, s. 119–135.
Pater J., Wartości historyczne „Żywota większego świętej Jadwigi”, w: Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga Śląska w dziejach i kulturze Śląska”, Wrocław–Trzebnica 21–23 września 1993 roku, Wrocław 1995, s. 177–187.
Suchoń B., OSU, Święta Jadwiga, księżna śląska, „Nasza Przeszłość” 53 (1980), s. 5–132.
Suchoń B., OSU, Jadwiga śląska, w: Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny, pod red. R. Gustawa OFM, t. 1, Poznań–Warszawa–Lublin 1971, s. 457–475.
Swastek J., Rodzina świętej Jadwigi, w: Księga Jadwiżańska. Międzynarodowe Sympozjum Naukowe „Święta Jadwiga Śląska w dziejach i kulturze Śląska”, Wrocław–Trzebnica 21–23 września 1993 roku, Wrocław 1995, s. 43–59.
Urban W., Na tropach św. Elżbiety, Wrocław 1978.
Wkład św. Jadwigi śląskiej w kulturowe dziedzictwo Śląska, red. S. Araszczuk, Wrocław 2017.
Wladislaus (Ladislaus) von Schlesien (um 1235–1270), opr. H. Flachenecker, F. Ortner, w: Die Bischöfe des Heiligen Römischen Reiches 1198 bis 1448. Ein biografisches Lexikon, Hrsg. E. Gatz, unter Mitwirkung von C. Brodkorb, Berlin 2001, s. 666.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
