Kiedy urodziła się królowa Jadwiga?
DOI:
https://doi.org/10.15633/fhc.30204Słowa kluczowe:
data urodzin, dynastia Andegawenów, królowa Jadwiga Andegaweńska, Wilhelm HabsburgAbstrakt
Autor powraca do wielokrotnie już omawianego w literaturze wątku, jakim jest data urodzin królowej Jadwigi Andegaweńskiej. Wychodząc z postanowień średniowiecznego prawa kanonicznego, wedle którego zaręczyny (tzw. matrimonium pro futuro) mogły mieć miejsce, gdy przyszli małżonkowie mieli ukończone 7 lat, zwraca uwagę, że układy zaręczynowe Jadwigi z Wilhelmem Habsburgiem zorganizowane w Hainburgu (1378), a potwierdzone w Zwoleniu (1380), nie były zgodne z tym prawem, albowiem Jadwiga nie miała ukończonych 7 lat, aby wyrazić na nie zgodę. Dopiero akt z 20 marca 1381 roku (wcześniej nieznany w literaturze) mówiący o zawarciu pomiędzy Wilhelmem a Jadwigą „matrimonialis contractus” został wystawiony po spełnieniu tego wymogu wieku. Dokument ten dowodzi jednoznacznie, że Jadwiga urodziła się w 1374 roku. Natomiast data dzienna urodzin królowej wciąż pozostaje w kręgu dyskusji.
Bibliografia
Źródła
Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis, t. 9, cz. 4–5, wyd. G. Fejér, Budae 1834.
Kronika Jana z Czarnkowa, tłum. J. Żerbiłło, oprac. M. D. Kowalski, Kraków 2001.
Magyar diplomacziai emlékek az Anjou-korból, ed. G. Wenzel, t. 3, Budapest 1876.
Magyar Nemzeti Levéltár [Węgierskie Archiwum Narodowe], DF 258369.
Monumenta Poloniae Historica. Pomniki dziejowe Polski, t. 2, wyd. A. Bielowski, Lwów 1872.
Székesfehérvár oklevelei és levelei 1249–1526, ed. B. Kertész, Székesfehérvár 2019.
Vetera monumenta historica Hungariam sacram iluustrantia, ed. A. Theiner, t. 2, Romae 1860.
Opracowania
Dąbrowski J., Ostatnie lata Ludwika Wielkiego 1370–1382, Kraków 2009 (na podstawie wydania z 1918).
Mańkowski J., Dzień urodzin królowej Jadwigi Andegaweńskiej i dzień jej ślubu z Władysławem Jagiełłą w kontekście aktu krewskiego. Uwagi filologa do interpretacji źródeł, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego” 5 (2013), s. 27–71.
Marzec A., Pod rządami nieobecnego monarchy. Królestwo Polskie 1370–1382, Kraków 2021.
Misiąg-Bocheńska A., Dwie daty z życia królowej Jadwigi, „Polonia Sacra” 2 (1949), s. 267–275.
Nikodem J., Data urodzenia Jagiełły. Uwagi o starszeństwie synów Olgierda i Julianny, „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne” 12 (2000), s. 23–50.
Nikodem J., Jadwiga – król Polski, Wrocław 2009.
Nikodem J., Ponownie o dacie urodzenia Jagiełły, „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne” 16 (2004), s. 143–158.
Pelczar J. S., Prawo małżeńskie katolickie, Kraków 1885.
Perniš J., Vznešená žena stredoveku. Princezné v dynastickej politike Anjouovcov, Budmerice 2003.
Pigozzo F., Documenti inediti per le relazioni fra il Regno d’Ungheria e Padova (1382–1384), w: Luigi il Grande Rex Hungariae. Guerre, arti e mobilità tra Padova, Buda e l’Europa al tempo dei Carraresi, a cura di G. Baldissin Molli, F. Benucci, M. T. Dolso, Á. Máté, Roma 2022, s. 113–119.
Pór A., Hedvig lengyel királynő, Nagy Lajos magyar király leánya és Jagyelló-Ulászló lengyel király felesége születési éve meghatározása, „Turul” 13 (1895), s. 122–124.
Przybyszewski B., Błogosławiona Jadwiga Królowa: zdobna w cnoty, Kraków 1997.
Przybyszewski B., Jadwiga i Wilhelm, „Analecta Cracoviensia” 7 (1975), s. 365–391.
Skorka R., A dinasztikus megállapodások politikai, gazdasági és jogi jellemzői a 14. századi Magyar Királyságban, „Századok” 155 (2021) nr 6, s. 1181–1208.
Sroka S. A., Kazimierz Wielki i jego panowanie w ocenie historiografii węgierskiej, „Rocznik Niepołomicki” 2 (2010), s. 301–319.
Sroka S. A., Genealogia Andegawenów węgierskich, Kraków 2015.
Szymborska W., Zabawy literackie, Kraków 2023.
Tęgowski J., Data urodzenia Jagiełły oraz data chrztu prawosławnego jego starszych braci, „Genealogia. Studia i Materiały Historyczne” 15 (2003), s. 137–144.
Valois N., Le project de mariage entre Louis de France et Catherine de Hongrie et le voyage de l’Empereur Charles IV a Paris, „Annuaire-
-Bulletin de la Société de l’Histoire de France” 30 (1893), s. 209–223.
Wasilewski T., Daty urodzin Jagiełły i Witolda. Przyczynek do genealogii Giedyminowiczów, „Przegląd Wschodni” 1 (1991) z. 1, s. 15–34.
Wdowiszewski Z., Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce, Kraków 2005 (edycja oparta na wydaniu z 1968).
Wróbel D., Na pierwszym planie. Możni i szlachta polska wobec bezkrólewia po śmierci Ludwika Andegaweńskiego, Lublin 2020.
Wróbel D., Wokół daty wystawienia dyplomu „super compemento matrimonii” Jadwigi Andegaweńskiej i Wilhelma Habsburga, „Historia Slavorum Occidentis” 10 (2020) nr 1 (24), s. 91–96.
Wyrozumski J., Królowa Jadwiga: między epoką piastowską i jagiellońską, Kraków 1997.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
