Nieobecny i niedoceniany? Problem niemieckiej okupacji Polski w ogólnej, anglojęzycznej narracji o II wojnie światowej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.15633/fhc.31101

Słowa kluczowe:

II wojna światowa, III Rzesza Niemiecka, nazizm, okupacja niemiecka, Polska

Abstrakt

W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o obecność wątku niemieckiej okupacji Polski w ogólnej narracji naukowej o II wojnie światowej. Podstawę analizy stanowiły wybrane syntezy na temat światowego konfliktu, historii III Rzeszy oraz wybrane biografie Adolfa Hitlera i Hein­richa Himmlera, opublikowane w ostatnich dekadach. Na ich podstawie autor doszedł do wniosku, że choć okupacja niemiecka w Polsce nie została pominięta w ogólnej narracji o II wojnie światowej, a cierpienia Polaków są zauważane, to jednak polskie doświadczenia z tego okresu nie znajdują odpowiedniego odzwierciedlenia w dominującym przekazie na temat II wojny światowej. W związku z tym konieczne wydaje się opracowanie nowej problemowej syntezy okupacji ziem polskich, która ukazałaby jej znaczenie dla całościowego obrazu II wojny światowej.

Bibliografia

Bartnicka A., Światopogląd w działaniu. Heinrich Himmler i jego wizja rasowego imperium III Rzeszy, Gdańsk 2023.

Beevor A., Druga wojna światowa, przeł. G. Siwek, Kraków 2013.

Borejsza J. W., Antyslawizm Adolfa Hitlera, Warszawa 1988.

Borejsza J. W., Śmieszne sto milionów Słowian. Wokół światopoglądu Adolfa Hitlera, Gdańsk 2016.

Brewing D., W cieniu Auschwitz. Niemieckie masakry polskiej ludności cywilnej 1939–1945, tłum. R. Dziergwa, Poznań 2019.

Bullock A., Hitler. Studium tyranii, tłum. T. Evert, Warszawa 1969.

Burleigh M., Trzecia Rzesza. Nowa historia, tłum. G. Siwek, Kraków 2010.

Bydgoszcz 3–4 września 1939. Studia i dokumenty, red. T. Chinciński, P. Machcewicz, Warszawa 2008.

Davies N., Europa walczy 1939–1945. Nie takie proste zwycięstwo, przekł. E. Tabakowska, Kraków 2008.

Davies N., Przedmowa, w: R. Lukas, Zapomniany Holocaust. Polacy pod okupacją niemiecką 1939–1944, tłum. S. Stodulski, Poznań 2012.

Evans R. J., Who remembers the Poles?, „London Review of Books” 23 (2010) no. 21, https://www.lrb.co.uk/the-paper/v32/n21/­

richard-j.-­evans/who-remembers-the-poles.

Evans R. J., Wojna Trzeciej Rzeszy, Oświęcim 2017.

Gilbert M., Druga wojna światowa, przeł. J. Kozłowski, Poznań 2000.

Goebbels J., Dzienniki, t. 2: 1939–1943, wstęp, oprac. i tłum. E. C. Król, Warszawa 2013.

Grochowina S., Kącka K., Polityka niemieckich władz okupacyjnych na Pomorzu Gdańskim. Dokumentacja wybranych problemów, Toruń 2018.

Hastings M., I rozpętało się piekło. Świat na wojnie 1939–1945, przeł. M. Ronikier, Kraków 2013.

Kałabunowska A., Koncepcja wielkiego człowieka. Wybrane zagadnienia, „Poliarchia” 3 (2015) nr 2 (5), s. 133–149, https://doi.org/10.12797/Poliarchia.03.2015.05.06.

Kay A. J., Imperium zniszczenia. Historia nazistowskiej masowej Zagłady, przeł. A. Bukowski, J. Środa, Poznań 2023.

Kershaw I., Hitler 1936–1941: Nemezis, przeł. P. Bandel, Poznań 2014.

Lemkin R., Axis rule in occupied Europe. Laws of occupation, analysis of government, proposals for redress, Washington 1944 (pol. tłum. Rządy państw Osi w okupowanej Europie. Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia, tłum. A. Bieńczyk-Missala i in., Warszawa 2023).

Longerich P., Himmler. Buchalter śmierci, przeł. S. Szymański, J. Skowroński, Warszawa 2014.

Longerich P., Hitler. Biografia, tłum. M. Antkowiak, Warszawa 2017.

Lubecka J., Wokół Polen-Denkmal. Rozbieżności w polskiej i niemieckiej pamięci o ofiarach drugiej wojny światowej, „Rocznik Polsko-Niemiecki” 31 (2023), s. 81–105, https://doi.org/10.35757/RPN.2023.31.04.

Madajczyk P., Okupacja niemiecka w Polsce w świetle historycznej teorii genocydu, w: Pomorze pod okupacją niemiecką. Jesień 1939, red. P. Madajczyk, Warszawa 2021, s. 109–131.

Mazower M., Imperium Hitlera, przeł. A. Maziarska, J. Maziarski, Warszawa 2011.

McMeekin S., Wojna Stalina, przekł. A. Bugaj, Kraków 2024.

Moorehouse R., Pakt diabłów. Sojusz Hitlera i Stalina, przeł. G. Siwek, Kraków 2015.

Moorhouse R., Polska 1939. Pierwsi przeciw Hitlerowi, przekł. B. Pietrzyk, Kraków 2019.

Overy R., Trzecia Rzesza. Historia imperium, przeł. M. Antosiewicz, H. Turczyn-Zalewska, Warszawa 2012.

Padfield P., Himmler. Reichsführer SS, przeł. S. Baranowski, Warszawa 2002.

Porter-Szűcs P., Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tłum. A. Dzierzgowska, J. Dzierzgowski, Warszawa 2021.

Rees L., Holocaust. Nowa Historia, Warszawa przeł. Ł. Praski, Warszawa 2018.

Simms B., Hitler, przeł. M. Szymański, J. Środa, A. Bukowski, Poznań 2022.

Snyder T., Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, przeł. B. Pietrzyk, Warszawa 2011.

Ullrich V., Hitler. Upadek zła 1939–1945, przeł. M. Antkowiak, Warszawa 2021.

Voegelin E., Die politische Religionen, Monachium 1996.

Voegelin E., Lud boży, tłum. M. Umińska, Kraków 1994.

W cieniu Einsatzgruppen. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939‒1940, red. I. Mazanowska, T. Ceran, M. Przegiętka, Warszawa 2021.

Pobrania

Opublikowane

2025-06-30

Numer

Dział

Commentationes et dissertationes

Podobne artykuły

11-20 z 146

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.