Umiarkowana pochwała klasycyzmu

Autor

  • Witold Nowak Uniwersytet Rzeszowski

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2338

Słowa kluczowe:

umiar, umiarkowanie, klasycyzm, romantyzm

Abstrakt

Artykuł jest poświęcony relacji między pięknem i umiarem w estetyce klasycyzmu i romantyzmu. Dobierając przykłady, staram się pokazać, że umiar był kluczowym pojęciem estetyki klasycznej, a także sztuki życia w dobie antyku. W drugiej części artykułu traktuję klasycyzm i romantyzm jako paradygmatyczne postawy życiowe i staram się ocenić ich przydatność w warunkach życia współczesnego.
Słowa klucze

Biogram autora

  • Witold Nowak - Uniwersytet Rzeszowski
    Witold M. Nowak – dr hab., prof. UR, pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Rze­szow­skiego; zajmuje się filozofią kultury, antropologią filozoficzną i filozofią historii; publikacje: Spór o nowoczesność w poglądach Charlesa Taylora i Alasdaira MacIntyre’a, Rzeszów 2008.

Bibliografia

Alberti L. B., Ksiąg dziesięć o sztuce budowania, przeł. I. Biegańska, Warszawa 1960.

Baczko B., Hiob, mój przyjaciel. Obietnice szczęścia i nieuchronność zła, przeł. J. Nieci­kow­ski, rozdz. 12 przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 2004.

Benedict R., Wzory kultury, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 2011.

Białostocki J., Potęga piękna. O utopijnej idei L. B. Albertiego, w: J. Białostocki, Sztuka i myśl humanistyczna. Studia z dziejów sztuki i myśli o sztuce, Warszawa 1966.

Bocheński J. M., Podręcznik mądrości tego świata, Kraków 1992.

Bowie F., Antropologia religii. Wprowadzenie, przeł. K. Pawluś, Kraków 2008.

Gadamer, Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. B. Baran, Kraków 1993.

Honour H., Neoklasycyzm, przeł. W. Juszczak, Warszawa 1972.

Galewicz W., Z Arystotelesem przez greckie tragedie. Glosy i ilustracje do „Etyki nikomachejskiej”, Kraków 2002.

Kant I., Antropologia w ujęciu pragmatycznym, przeł. E. Drzazgowska, P. Sosnowska, wstęp A. Bobko, Warszawa 2005.

Marquard O., Apologia przypadkowości. Studia filozoficzne, przeł. K. Krzemieniowa, War­szawa 1994.

Nietzsche F., Narodziny tragedii, czyli hellenizm i pesymizm, przeł. L. Staff, Warszawa 1907.

Nowak W. M., Grzechy, wady, znaki naszej ułomności, w: Siedem grzechów głównych. Eseje z filozofii kultury, red. M. Żardecka­‑Nowak, W. M. Nowak, Rzeszów 2014, s. 9–31.

Ossowska M., Moralność mieszczańska, Wrocław–Warszawa 1985.

Praz M., Zmysły, śmierć i diabeł w literaturze romantycznej, przeł. K. Żaboklicki, wstęp M. Brahmer, Gdańsk 2010.

Przybylski R., Klasycyzm, czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1983.

Rosen Ch., Styl klasyczny: Haydn, Mozart, Beethoven, przeł. R. Augustyn, Warszawa 2014.

Rybczyński W., Dom. Krótka historia idei, przeł. K. Husarska, Warszawa 1996.

Starobinski J., 1789: emblematy rozumu, przeł. M. Ochab, Warszawa 1998.

Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1975.

Tatarkiewicz W., O doskonałości, Warszawa 1976.

Taylor Ch., Etyka autentyczności, przeł. A. Pawelec, Kraków 2002.

Tomaszewski M., Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans, Poznań 1998.

Toynbee A. J., Studium historii, skrót dokonany przez D. C. Sommervella, przeł. i przedmową opatrzył J. Marzęcki, Warszawa 2000.

Pobrania

Opublikowane

2018-02-01

Numer

Tom 23 (2017): Umiar i rozsądek w sferze społecznej

Dział

Artykuły

Licencja

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).