Umiar i rozsądek jako cnoty efektywnego altruisty

Autor

  • Jakub Synowiec Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.15633/lie.2339

Słowa kluczowe:

Efektywny Altruizm, umiar, rozsądek

Abstrakt

W artykule została podjęta próba zrekonstruowania znaczenia cnót umiarkowania i rozsądku dla powstania ruchu filozoficzno­‑społecznego: Efektywnego Altruizmu i praktyki życia efektywnych altruistów w oparciu o publikacje jego kluczowych przedstawicieli: Petera Singera i Williama MacAskilla. W pierwszej części artykułu krótko referuję genezę i filozoficzne podstawy Efektywnego Altruizmu. Następnie staram się określić rolę rozsądku i umiarkowania w teoretycznych rozważaniach nad efektywnym altruizmem oraz w praktyce życia osób utożsamiających się z ruchem, w odniesieniu do rozumienia tych cnót zaprezentowanego przez Arystotelesa. Przedstawione rozumowanie wspiera tezę, że cnoty te mają kluczowe znaczenie dla praktyki codziennego życia efektywnych altruistów. Ostatnia część koncentruje się wokół spostrzeżenia, że Efektywny Altruizm może być w pewnym sensie alternatywą dla postawy konsumpcjonistycznej i przyczynić się do rehabilitacji tytułowych cnót w życiu publicznym.

Biogram autora

  • Jakub Synowiec - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Jakub Synowiec – dr, adiunkt w katedrze etyki na Wydziale Filozoficznym Uni­wersy­te­tu Pa­pies­kiego Jana Pawła II w Krakowie. Za­in­te­resowania naukowe: argumentacja etyczna, personalizm, filozofia Petera Sin­gera, efektywny altruizm. Wybrane publikacje: Model argumentacji etycznej w etyce personalistycznej Karola Wojtyły i Tadeusza Stycznia, Kraków 2014; Ethics for Every­day Heroes – from Uti­li­tarianism to Effective Altruism, w: „Ethics & Bioethics” (in Cen­tral Europe) 6 (2016) issue 3–4, s. 147–156; Jakie Peter Singer rzuca nam wyzwania, w: Etyka u schyłku drugiego tysiąclecia, Warsza­wa 2013, s. 215–228.

Bibliografia

Arystoetels, Etyka nikomachejska, tłum. D. Gromska, Warszawa 2008.

Bostrom N., Existential Risk Prevention as Global Priority, „Global Policy”4 (2013) issue 1, s. 15–31.

Podręcznik efektywnego altruizmu, red. R. Carey, tłum. zbiorowe, Warszawa 2015.

Easterly W., The White Man’s Burden. Why the West’s Efforts to Aid the Rest Have Done so much Ill and so Little Good, New York 2006.

Givewell.org: http://www.givewell.org/about/impact (17.09.2016).

Słownik języka polskiego PWN, http://sjp.pwn.pl/slowniki/rozs%C4%85dek.html (18.09.2016).

Leszczyński A., Eksperymenty na biednych. Polityczny, moralny i ekonomiczny spór o to, jak pomagać skutecznie, Warszawa 2016.

Lewandowski W., Przyszłość i odpowiedzialność. Problem uzasadnienia odpowiedzialności za przyszłe pokolenia we współczesnej etyce, Lublin 2015.

Liberman A., Effective Altruism and Christianity: Possibilities for Productive Collaboration, „Essays in Philosophy” 18 (2017) issue 1, s. 2–24.

MacAskill W., Doing Good Better. A Radical New Way to Make a Difference, London 2015.

McMahan J., Philosophical Critiques of Effective Altruism, „The Philosophers’ Magazine” 2016 issue 73, s. 92–99.

Mysona Byrska J., Odpowiedzialność konsumenta w świecie konsumpcji, w: Społeczna odpowiedzialność gospodarki. Perspektywa interdyscyplinarna, red. S. Fel, Lublin 2014, s. 149–158

Mysona Byrska J., Wpływ wartości świata konsumpcji na sferę publiczną, „Filo­‑Sofija” 15 (2015) nr 29 (2/I): Z problemów współczesnej filozofii, s. 105–114.

Parfit D., Racje i osoby, tłum. W. M. Hensel, M. Warchala, Warszawa 2012.

Singer P., How Are We to Live. Ethics in an Age of Self­‑interest, New York 1997.

Singer P., The Most Good You Can Do. How Effective Altruism Is Changing Our Ideas About Living Ethically, New Haven–London 2015.

Singer P., Why and how of Effective Altruism, https://www.ted.com/talks/peter_singer_the_why_and_how_of_effective_altruism (17.09.2016).

Singer P., Życie które możesz ocalić, tłum. E. De Lazari, Warszawa 2011.

Słownik filozofii, red. J. Hartman, Kraków 2004.

Synowiec J., Ethics for Everyday Heroes – from Utilitarianism to Effective Altruism, „Ethics & Bioethics” (in Central Europe) 6 (2016) issue 3–4, s. 147–156.

Żuradzki T., Granice troski o przyszłe pokolenia, „Diametros” 26 (2010), s. 206–225.

Pobrania

Opublikowane

2018-02-01

Numer

Tom 23 (2017): Umiar i rozsądek w sferze społecznej

Dział

Artykuły

Licencja

W kwestii praw autorskich obowiązują następujące zasady:

1. Twórca oświadcza, że służą mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.

2. Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:

  • utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
  • obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
  • włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
  • udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)

3. Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:

  • zostanie podany autor i tytuł utworu,
  • zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).