Chrześcijańskie Kościoły w Angoli i angolskie polityki tożsamości. Przypadek Kościoła Bom Deus
DOI:
https://doi.org/10.15633/ochc.2980Słowa kluczowe:
angolska tożsamość, polityka religijna, polityki tożsamości, angolski pentekostalizm, chrześcijaństwo w Angoli, afrykańskie chrześcijaństwoAbstrakt
Artykuł koncentruje się na procesach tożsamościowych obecnych na gruncie chrześcijaństwa w Angoli. Analizie zostały poddane upolitycznione angolskie tożsamości narodowe, którym przeciwstawiają się religijne i społeczne tożsamości zapośredniczone w społecznych wyobrażeniach, pamięci, przestrzeni czy emocjach. Głównym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na to, jak w ten sposób ujmowane tożsamości wychodzą naprzeciw upolitycznionym konstrukcjom angolskości, a przez to jak wpływają na dynamikę społeczną współczesnej Angoli. Analiza opiera się na studium przypadku Kościoła Bom Deus.
Bibliografia
Źródła i opracowania
Appadurai A., Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, tłum. Zbigniew Pucek, Kraków 2005.
Birmingham D., Merchants and Missionaries in Angola, „Lusotopie” 1998, s. 345–355.
Blanes R., A Prophetic Trajectory. Ideologies of Place, Time and Belonging in an Angolan Religious Movement, New York, Oxford 2014.
Blanes R., Sarró R. Ramon, Viegas F., Guerra na Paz. Etnicidade e Angolanidade na Igreja Kimbanguista em Luanda, „Religião e Estudos” (2) 2009: Religião e Política, s. 47–65.
Brubaker R., Frederick Cooper F., Beyond Identity, „Theory and Society” (29) 2000, s. 1–47.
Brubaker R., Loveman M., Stamatov P., Ethnicity as cognition, „Theory and Society” (33) 2004, s. 31–64.
Droogers A., Kimbanguism at the Grass Roots: Beliefs in a Local Kimbanguist Church, „Journal of Religion in Africa” 11 (1980) 3, s. 188–211. Fernando A., As Religiões em Angola. A Realidade do Período Pós-Independência (1975– 2010), Luanda 2010.
Fischer M., Pfingstbewegung zwischen Fragilität und Empowerment. Beobachtungen zur Pfingstkirche „Nzambe Malamu” mit ihren transnationalen Verflechtungen, Frankfurt 2011.
Grodź S., Chrystologia afrykańska: w rodzimym kontekście kulturowym, Lublin 2005 (Prace Wydziału Teologicznego, Studia Religiologiczne, 7).
Henderson L. W., A igreja em Angola. Um rio com várias correntes, Lisboa 1990.
Hall S., Tożsamość kulturowa a diaspora, tłum. K. Majer, „Literatura na Świecie” (1–2) 2008, s. 165–183.
Jenkins R., Social Identity, New York 2008.
Jensen S. K., N. Pestana, The Role of the Churches in Poverty Reduction in Angola, Bergen 2010.
Kuligowski W., Różnicowanie nowoczesności. Nowa debata w antropologii społecznej, Poznań 2012.
MacGaffey W., Modern Kongo Prophets. Religion in a Plural Society, Bloomington 1983.
Matumona M., Messianismo Bantu como ponto de partida da teologia africana. Refrências particulares ao profetismo Bakongo, „Revista Angolana de Sociologia” 4 (2009): Ensino da Sociologia e profissionalização do sociólogo, s. 103–117.
Mbembe A., Sair da Grande Noite. Ensaio sobre a África Descolonizada, Luanda 2013.
Mbiti, J. S., Afrykańskie religie i filozofia, tłum. K. Wiercińska, Warszawa 1980.
McGuire M. B., Lived Religion. Faith and Practice in Everyday Life, Oxford 2008.
Meyer B., Christianity in Africa. From African Independent to Pentecostal-Charismatic Churches, „Annual Review of Anthropology” (33) 2004, s. 447–474.
Neves T., As igrejas e o nacionalismo em Angola, „Revista Lusófona de Ciência das Religiões” 6 (2007) 13–14, s. 511–526.
Niedźwiedź A., Tożsamość wśród katolickiej społeczności w centralnej części Ghany, w: Problemy współczesnej Afryki. Szanse i wyzwania na przyszłość, red. K. Jarecka-Stępień, J. Kościółek, Kraków 2012, s. 99–113.
Pasek Z., Kultura religijna protestantyzmu, Kraków 2014.
Pearce J., A Guerra Civil em Angola 1975–2002, Lisbon 2017.
Péclard D., The „Depoliticizing Machine”. Church and State in Angola since Independence, w: Religion and Politics in a Global Society, eds. P. C. Manuel, A. Lyon, C. Wilcox, New York 2013, s. 139–160.
Pereira L., Os Bakongo de Angola: Religião, política e parentesco num bairro de Luanda, São Paulo 2008.
Schubert B., Os protestantes na guerra angolana depois da independência, „Lusotopie” 1999, s. 405–413.
Schubert J., 2002, Year Zero: History as Anti-Politics in the „New Angola”, „Journal of Southern African Studies” 41 (2015) 4, s. 835-852.
Szyjewski A., W napięciu między synkretyzmem a ortodoksją, „Znak” 472 (9) 1994, s. 46–54.
Ukah A., African Christianities: Features, Promises and Problems, „The Working Papers” 79 (2009), s. 1–18.
Viegas F., Panorâmica das Religiões em Angola Independente (1975–2007), Luanda 2007.
Wheeler D., Pélissier R., História de Angola, Lisboa 2009.
Zawiejska N., O Templo Central da Igreja do Bom Deus [The Central Temple of Bom Deus Church], w: Paisagens e Memórias Religiosas em Angola. Um Itinerário (Volume 1), red. R. Sarró, R. Blanes, Lisboa 2017, s. 50–56.
Zawiejska N., Van de Kamp L., The Multi-Polarity of Angolan Pentecostalism: Connections and Belongings, „PentecoStudies” 17 (2018) 1, s. 12–36.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska. Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu),
- utwór będzie dystrybuowany w sposób niekomercyjny,
- nie będą tworzone utwory zależne.
