Lauds by Krzysztof Penderecki – a musical transmission of a spiritual message: Поем Твою, Христе, спасительную Страсть, и славим Твое воскресение
DOI:
https://doi.org/10.15633/pms.2105Słowa kluczowe:
Penderecki, Lauds, Orthodox church musicAbstrakt
The centre of research interest described in the article is the analysis of the relationship of the work of the eminent Polish composer Krzysztof Penderecki, LAUDS I – Złożenie do grobu (Laying in the Tomb) and LAUDS II – Zmartwychwstanie (Resurrection), with the texts of the Orthodox rite of Good Friday and Holy Week Saturday. The first part of the article presents the political and historical context of the work, its influence on the choice of content and form of composition. The liturgical coherence of Penderecki’s three works is presented: St Luke’s Passion and both Lauds, as a unity combining the cohesiveness of the Paschal themes. The construction of the work itself according to the division into individual parts is discussed. Each is placed within the liturgical, timbral and semantic layers of the Holy Week liturgy and discussed in terms of its musical construction, which makes use of extremely varied and often unconventional means of artistic expression. The article concludes that Krzysztof Penderecki’s Lauds, being an artistic – not liturgical – work, subordinates the text of the service to musical needs, using it as an inspiration for the spiritual values subsequently contained in the music. It is difficult, therefore, to find in it the preservation of the liturgical canon, or its setting in the direct course of an Orthodox Paschal service. Rather, one should seek, translated into musical language, the values contained in the prayer layer of the Good Friday and Saturday rites. Crucial for all the considerations carried out in the article are the rela[1]tions between the verbal layer of the service and the form and musical layer of the work, which is an unprecedented, until then, artistic approach to the Easter rite. The whole is illustrated with examples taken from the scores of the work, referring to the descrip[1]tions presented in the article.
Bibliografia
Passio artis et vitae. Z Krzysztofem Pendereckim rozmawiają Anna i Zbigniew Baranowie, in: K. Penderecki, Labirynt czasu. Pięć wykładów na koniec wieku, Presspublika, War szawa 1997, p. 65–82.
Passio et mors Domini nostri Jesu Christi secundum Lucam Krzysztofa Pendereckiego, „Ruch Muzyczny” (1966) nr 10, p. 3–7.
Biblia Tysiąclecia, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2021.
Casel O., La Fête de Pâques dans l’Éeglise des Pères, Éditions du Cerf, Paris 1963 (Lex orandi, 37).
Janowska K., Mucharski P., Rozmowy na nowy wiek, vol. 1, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002.
Malecka T., Krzysztof Penderecki a kultura prawosławia w perspektywie intertekstualnej, in: K. Penderecki, Muzyka ery intertekstualnej studia i interpretacje, Akademia Muzyczna, Kraków 2005, p. 65–86.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrót oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0) Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i adres internetowy do oryginalnie opublikowanego utworu).