Mariological Dimension of the Theological and Pastoral Concepts of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.3864Słowa kluczowe:
Kardynał Stefan Wyszyński, mariologia, Matka Boża, personalizm, program duszpasterski, odnowa moralna, Śluby NaroduAbstrakt
W powyższym artykule zaprezentowano analizę jednego z fundamentalnych aspektów nauczania Kardynała Stefana Wyszyńskiego jakim jest mariologia rozumiana w kategoriach prakseologicznych. Podjęta przez autora eksplikacja materiałów źródłowych ma za zadanie ukazać zaufanie do Maryi, Matki Kościoła, które odegrało niewątpliwie ogromną rolę w życiu i posłudze biskupiej Kardynała Wyszyńskiego. Rola i przymioty Maryi wpisane zostały tutaj w praktykę duszpasterską mającą na celu integralną odnowę moralną człowieka i narodu polskiego. Co więcej, opracowany przez Prymasa maryjny program duszpasterski oparł się naciskom komunistycznego aparatu władzy państwowej. Dzięki temu, stał się odpowiedzią na wiele zagrożeń, jakie niosła ze sobą powojenna rzeczywistość społeczno-polityczna, przyczyniając się do zachowania tożsamości i niezależności kulturowej Polaków.
Zamierzeniem autora powyższej publikacji jest syntetyczne ukazanie spojrzenia Kardynała Stefana Wyszyńskiego na Maryję jako na Matkę Boga-Człowieka i Matkę Kościoła. Eksploracja powyższych badań opierać się będzie na analizie tekstów źródłowych dokonywaną metodą historyczno-teologiczną. W konsekwencji, autor niniejszego artykułu starał się uchwycić i zarysować nie tylko mariologię Prymasa Tysiąclecia i zawarte w niej istotne treści teologiczne. Ważnym elementem powyższych badań jest ukazanie jej wymiaru pastoralno-prakseologicznego, przejawiającego się w różnorodnych inicjatywach duszpasterskich, w których nie tylko wyidealizowany pietyzm i admiracja, ale przede wszystkim głęboka wiara i zaufanie do Maryi Królowej Polski i Matki Kościoła odgrywały fundamentalną rolę.Bibliografia
Printed sources
Jan Paweł II, Homilia podczas Liturgii Słowa przed kościołem Pierwszych Męczenników Polskich, Gorzów Wielkopolski, 2.06.1997 r., http://nauczaniejp2.pl/ dokumenty/ wyswietl/id/428/pos/
/haslo/ m%C4%99cze% C5%84stwo,%20m %C4%99 czennicy, [derived November 21, 2020].
Wyszyński S., A była tam Matka..., Warszawa 2001.
Wyszyński S., Akt oddania Polski w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego, Jasna Góra, 3 maja 1966, in: Matka Odkupiciela Matką Kościoła. Dokumenty, eds. A. Wieczorek, Warszawa 1990, 29–41.
Wyszyński S., Akt oddania się Matce Bożej, in: http://centrumzawierzenia.jasnagora.pl/akt-oddania-matce-bozej-ii/ [derived June, 14, 2020].
Wyszyński S., Do Solidarności. Rady i wskazania, Warszawa 1996.
Wyszyński S., Dzieła zebrane, vol. 5, 1959, Warszawa 2006.
Wyszyński S., Głos z Jasnej Góry, Warszawa 1984.
Wyszyński S., Godność kobiety, Warszawa 1998.
Wyszyński S., Gody w Kanie, Paris 1962.
Wyszyński S., Każda prawdziwa miłość z Boga jest. Bachledówka 22.07.1968, in: Kazania i przemówienia autoryzowane 1956–1981, vol. 29, p. 152.
Wyszyński S., Kromka chleba, Warszawa 2008.
Wyszyński S., Kultura zaczyna się pod sercem matki ... Słowo na zakończenie Tygodnia kultury chrześcijańskiej. Warszawa – kościół św. Anny 30. 04. 1977, in: Kazania i przemówienia autoryzowane 1956–1981, vol. 57, p. 212-218.
Wyszyński S., Matka Kościoła, Watykan 1966.
Wyszyński S., Matka Syna Człowieczego, Poznań 1984.
Wyszyński S., Miłość miłosierna, Warszawa 1998.
Wyszyński S., Miłość na co dzień. Rozważania, Warszawa-Ząbki 2001.
Wyszyński S., Na drogach zawierzenia, Warszawa 1996.
Wyszyński S., Nie gaście ducha ojca Maksymiliana, Niepokalanów 1996.
Wyszyński S., Nie oczekujemy życia łatwego. Podczas ingresu do katedry lubelskiej 26.05.1946, „Wiadomości Diecezjalne Lubelskie” 23 (1946), p. 161–174.
Wyszyński S., Owoce pokornego posługiwania i ufności ku Pani Jasnogórskiej. W 16. rocznicę konsekracji biskupiej, Jasna Góra, 12.05.1962, in: ibid., Dzieła zebrane, Styczeń – Lipiec 1962, vol. 8, Warszawa 2009, p. 318–329.
Wyszyński S., Pracujemy wszyscy nad wprowadzeniem w życie Ślubów Jasnogórskich, in: Wszystko postawiłem na Maryję, Paris 1980.
Wyszyński S., Rozważania o Matce Boga-Człowieka, Jasna Góra 1983.
Wyszyński S., U stóp Patronki polskiej młodzieży akademickiej, Jasna Góra (10.05.1959), in: S. Wyszyński, Uświęcenie pracy zawodowej, Paris 1963, p. 143–148
Wyszyński S., Wszystko postawiłem na Maryję, Paris 1980.
Elaborations:
Czaczkowska E.K., Kardynał Wyszyński: Bibliografia, Kraków 2013.
Dekret o heroiczności cnót Sługi Bożego Stefana Kardynała Wyszyńskiego, https:// www.radiomaryja.pl/kosciol/dekret-o-heroicznosci-cnot-slugi-bozego-stefana-kardynala-wyszynskiego/ [derived June, 14, 2020].
Dziuba A.F., Polityczny wymiar aktywności chrześcijańskiej w nauczaniu Księdza Prymasa Stefana Wyszyńskiego, in: Nauczanie społeczne Kardynała Stefana Wyszyńskiego, eds. A. Garbarz, Rzeszów 2001, 45–94.
Ficek R., Christians in Socio-Political Life. An Applied Analysis of the Theological Anthropology of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland, Toruń, 2020.
Krukowski J, Stanowisko Prymasa Stefana Wyszyńskiego w sprawie normalizacji sytuacji prawnej Kościoła w Polsce, „Roczniki Nauk Społecznych” 10 (1982), p. 59–75.
Lewandowski J., Wychowawcze aspekty Wielkiej Nowenny w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, „Chrześcijanin w Świecie” 116 (1983), no 5, 9–30.
Madajczyk P., Orędzie biskupów z 1965 r. jako element obchodów mileninych, „Więź” 145 (1997), 144–151.
Micewski A., Kardynał Wyszyński: Prymas i mąż stanu, Paryż 1982.
Nitkiewicz B., Jasnogórskie śluby narodu: milenijne zobowiązanie na dzisiaj, Wrocław 2016.
Pylak B., Stefan Wyszyński biskup lubelski, Lublin 1999, 28–37.
Wyszomirski R., Maryjna droga kardynała Stefana Wyszyńskiego, “Tarnowskie Studia Teologiczne” 34 (2015), no 1, 47–65.
Zawadka J., Wielka Nowenna w koncepcji duszpasterskiej Prymasa Wyszyńskiego: zarys problematyki pastoralno-historycznej, „Warszawskie Studia Teologiczne” 24 (2011), no 1, 243–254.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Ryszard Ficek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
