Chrystocentryzm kapłaństwa w nauczaniu papieża Benedykta XVI
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.3105Słowa kluczowe:
Chrystocentryzm kapłaństwa, Benedykt XVI, Joseph Ratzinger, teologia dogmatyczna, sakramentologiaAbstrakt
Niniejszy artykuł porusza kwestie chrystocentryzmu kapłaństwa w nauczaniu papieża Benedykta XVI. Ojciec święty podkreśla wielką godność posługi kapłańskiej, która wynika ze szczególnej relacji z Jezusem Chrystusem. Wypowiedzi te odnaleźć można w wydanych dokumentach kościelnych (m.in. adhortacja apostolska Verbum Domini), ale również w jego orędziach, homiliach, czy też innych przemówieniach podczas oficjalnych spotkań. W artykule wykorzystano również wcześniejsze nauczanie Josepha Ratzingera, które głosił jako kardynał i prefekt Kongregacji Nauki Wiary. Zagadnienie chrystocentryzmu kapłaństwa Benedykta XVI przedstawiono w trzech częściach. Najpierw ukazano biblijne podstawy tegoż sakramentu. Następnie skoncentrowano się na kontynuatorach kapłaństwa Jezusa Chrystusa, poczynając od grona apostolskiego. Na koniec przybliżono kwestię osobistej relacji prezbiterów do Chrystusa.
Bibliografia
Źródła drukowane:
Benedykt XVI, „Adorujemy Eucharystię, bo w niej jest obecne prawdziwe Ciało Jezusa”. Homilia podczas Mszy Świętej w uroczystość Bożego Ciała (3 VI 2010), „L’Osservatore Romano” (2010), nr 8–9 (325), s. 29–30.
Benedykt XVI, „Bądźcie ludźmi modlitwy i apostołami Jezusa Chrystusa”. Spotkanie z kapłanami i diakonami stałymi, Fryzynga (14 IX 2006), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 11 (287), s. 32–34.
Benedykt XVI, „Dar komunii”. Audiencja generalna (29 III 2006), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 8 (285), s. 35–36.
Benedykt XVI, „Jakże niesamowitą rzeczą jest być księdzem”. Audiencja generalna (24 VI 2009), „L’Osservatore Romano” (2009), nr 9 (316), s. 49.
Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. 1, Od chrztu w Jordanie do Przemienienia, Kraków 2007.
Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. 2, Od wjazdu do Jerozolimy do Zmartwychwstania, Kielce 2011.
Benedykt XVI, „Kapłan jest narzędziem miłosiernej miłości Boga”. Przemówienie do uczestników kursu dla spowiedników zorganizowanego przez Penitencjarię Apostolską (16 III 2007), „L’Osservatore Romano” (2007), nr 6 (294), s. 29–30.
Benedykt XVI, „Kapłaństwo wymaga radykalnej ciągłości między formacją seminaryjną a formacją stałą”. Przemówienie do uczestników sympozjum teologicznego zorganizowanego przez Kongregację ds. Duchowieństwa (12 III 2010), „L’Osservatore Romano” (2010), nr 5 (322), s. 35–36.
Benedykt XVI, „Kościół potrzebuje każdego z was i bardzo na was liczy!” Homilia podczas święceń kapłańskich w Bazylice Watykańskiej (20 VI 2010), „L’Osservatore Romano” (2010), nr 8–9 (325), s. 40–41.
Benedykt XVI, „Pan uobecnia swoje działanie poprzez posługę kapłana”. Audiencja generalna (14 IV 2010), „L’Osservatore Romano” (2010), nr 6 (323), s. 42–44.
Benedykt XVI, „Podstawowym priorytetem kapłana jest codzienna modlitwa i więź z Chrystusem”. Wieczorne czuwanie w wigilię zakończenia Roku Kapłańskiego (10 VI 2010), „L’Osservatore Romano” (2010), nr 8–9 (325), s. 31–35.
Benedykt XVI, „Posługa komunii”. Audiencja generalna (5 IV 2006), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 8 (285), s. 37–38.
Benedykt XVI, Posynodalna adhortacja apostolska „Verbum Domini” Ojca Świętego Benedykta XVI do biskupów i duchowieństwa, do osób konsekrowanych i wiernych świeckich o słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, Kraków 2010.
Benedykt XVI, „Powołanie w służbie Kościoła misyjnego”. Orędzie na XLV Dzień Modlitw o Powołania, „L’Osservatore Romano” (2008), nr 3 (301), s. 6–8.
Benedykt XVI, „Prośmy Boga, aby przyoblekł nas w szatę miłości”. Homilia podczas Mszy św. Krzyżma w Wielki Czwartek (5 IV 2007), „L’Osservatore Romano” (2007), nr 5 (293), s. 21–22.
Benedykt XVI, „Przebaczenie przemienia świat i buduje pokój”. Homilia podczas obrzędu święceń, Watykan (15 V 2005), „L’Osservatore Romano” (2005), nr 7–8 (275), s. 23.
Benedykt XVI, „Racją posługi kapłańskiej jest miłość do Jezusa”. Modlitwa z kapłanami, seminarzystami i osobami konsekrowanymi (2 VI 2012), „L’Osservatore Romano” (2012), nr 7–8 (345), s. 13–14.
Benedykt XVI, „Rok Kapłański będzie czasem pogłębienia misyjnego wymiaru kapłaństwa”. Przemówienie do uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Duchowieństwa (16 III 2009), „L’Osservatore Romano” (2009), nr 5 (313), s. 51–52.
Benedykt XVI, „Słowo Boże duszą apostolatu i życia kapłańskiego”. Homilia podczas nieszporów w katedrze Notre-Dame – podróż do Francji z okazji 15. rocznicy objawień w Lourdes 12–15.09.2008, „L’Osservatore Romano” (2008), nr 10–11 (307), s. 19.
Benedykt XVI, „Sukcesja apostolska”. Audiencja generalna (10 V 2006), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 9–10 (286), s. 43–44.
Benedykt XVI, „Uczmy się przeżywać z Chrystusem cierpienia życia duszpasterskiego”. „Lectio divina” dla duchowieństwa diecezji rzymskiej (18 II 2010), „L’Osservatore Romano” (2010), nr 5 (322), s. 24–28.
Benedykt XVI, „Wierzcie w moc waszego kapłaństwa”. Przemówienie podczas spotkania z duchowieństwem w archikatedrze św. Jana. Warszawa (25 V 2006), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 6–7 (284), s. 15–17.
Benedykt XVI, „Z radością spotykam się z przyszłymi kapłanami mojej diecezji”. Przemówienie do alumnów Rzymskiego Wyższego Seminarium Duchownego (20 II 2010), „L’Osservatore Romano” (2009), nr 4 (312), s. 28–30.
Benedykt XVI, „Zbliżajcie ludzi do Serca Dobrego Pasterza”. Homilia podczas Mszy św. i święceń kapłańskich w Światowy Dzień Modlitw o Powołania (7 V 2006), „L’Osservatore Romano” (2006), nr 8 (285), s. 30–32.
Jan Paweł II, Adhortacja „Pastores dabo vobis”, w: Jan Paweł II. Dzieła zebrane, red. P. Ptasznik, t. 2, Adhortacje, Kraków 2006, s. 327–415.
Jan Paweł II, List do kapłanów na Wielki Czwartek 2000, w: Sztuka bycia księdzem, red. J. Augustyn, Kraków 2011, s. 19–27.
Kongregacja ds. Duchowieństwa, Dyrektorium o posłudze i życiu kapłanów, Kraków 2013.
Ratzinger J., Kapłan jako pośrednik i sługa Jezusa w świetle nowotestamentalnej Nowiny, w: Głosiciele słowa i słudzy waszej radości. Opera omnia, t. 12, Lublin 2012, s. 101–120.
Ratzinger J., Kapłan na przełomie czasów, w: Głosiciele słowa i słudzy waszej radości. Opera omnia, t. 12, Lublin 2012, s. 364–377.
Ratzinger J., Kościół – pielgrzymująca wspólnota wiary, Kraków 2005.
Ratzinger J., Nauczać i zgłębiać Bożą miłość, Lublin 2016.
Ratzinger J., O istocie kapłaństwa, Kraków 2005.
Ratzinger J., Piotr – prawzór kapłańskiego posłannictwa, w: Głosiciele słowa i słudzy waszej radości. Opera omnia, t. 12, Lublin 2012, s. 552–556.
Ratzinger J., Urząd kapłański, w: Głosiciele słowa i słudzy waszej radości. Opera omnia, t. 12, Lublin 2012, s. 373–383.
Sobór Watykański II, Dekret o pasterskich zadaniach biskupów w Kościele „Christus Dominus”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, red. M. Przybył, Poznań 2008, s. 362–407.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, red. M. Przybył, Poznań 2008, s. 144–255.
Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum Concilium”, w: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje, red. M. Przybył, Poznań 2008, s. 48–107.
Opracowania:
Bartnik C.S., Dogmatyka katolicka, t. 2, Lublin 2012.
Burke R.L., Kapłan według Serca Jezusowego, Sandomierz 2018.
Cordes P.J., Dlaczego kapłan? Poszukiwanie odpowiedzi z Benedyktem XVI, Kielce 2009.
Dańczak A., Zasada reprezentacji zawarta w formule „in persona Christi agere”, „Studia Gdańskie” 26 (2010), s. 27–42.
Greshake G., Być kapłanem dzisiaj, Poznań 2010.
Haręzga S., Jezus i Jego uczniowie. Model chrześcijańskiej formacji w Ewangelii według św. Marka, Lublin 2007.
Jan Paweł II, Dar i Tajemnica, Kraków 1996.
Jelonek T., Biblijna teologia kapłaństwa, Kraków 2006.
Katolicki komentarz biblijny, red. R.E. Brown, J.A. Fitzmyer, R.E. Murphy, red. wyd. pol. W. Chrostowski, tłum. K. Bardski i in., Prymasowska Seria Biblijna, Warszawa 2001.
Keener C.S., Komentarz historyczno-kulturowy do Nowego Testamentu, red. wyd. pol. K. Bardski, W. Chrostowski, tłum. Z. Kościuk, Prymasowska Seria Biblijna, Warszawa 2000.
Kiejkowski P., Sakrament kapłaństwa i problem sakramentalności święceń kapłańskich w pismach św. biskupa Józefa Sebastiana Pelczara, „Studia Bydgoskie” 3 (2009), s. 249–270.
Kiernikowski Z., Kapłaństwo powszechne a kapłaństwo ministerialne, w: Sztuka bycia księdzem, red. J. Augustyn, Kraków 2011, s. 29–41.
Kobyłka J.J., Langkammer H.H., Mikołajczak M., Komentarz teologiczno-pastoralny do Biblii Tysiąclecia, t. 4, Poznań 2015.
Langkammer H., Biblia o kapłaństwie i kapłanach, Tarnów 2009.
List do Hebrajczyków. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, tłum., wstęp i kom. A. Paciorek, Lublin 1998.
Malina A., Dwa wymiary kapłaństwa Chrystusa według Listu do Hebrajczyków, w: Od Melchizedeka do Jezusa – Arcykapłana, red. D. Dziadosz, Lublin 2010, s. 209–223.
Müller G.L., Dogmatyka katolicka, Kraków 2015.
Ozorowski M., Tożsamość i posługa biskupa w nauczaniu bł. Jana Pawła II, „Studia Teologiczne. Białystok, Drohiczyn, Łomża” 29 (2011), s. 57–69.
Pietras H., Od prezbiteratu do kapłaństwa – ewolucja pojęć i urzędu, „Studia Bobolanum” 3 (2002), s. 5–17.
Pietras H., Tożsamość kapłańska w Kościele starożytnym, w: Sztuka bycia księdzem, red. J. Augustyn, Kraków 2011, s. 59–66.
Proniewski A., Kapłan – świadkiem komunii z Bogiem, „Studia Teologiczne. Białystok, Drohiczyn, Łomża” 29 (2011), s. 83–92.
Rogowski R.E., Eucharystia w życiu kapłana, w: Sztuka bycia księdzem, red. J. Augustyn, Kraków 2011, s. 76–77.
Romaniuk K., Jankowski A., Kapłaństwo w Piśmie Świętym Nowego Testamentu, Kraków 2010.
Romaniuk K., Jankowski A., Stachowiak L., Komentarz praktyczny do Nowego Testamentu, t. 2, Poznań–Kraków 1999.
Sierkowski M., Od Apostołów do biskupów – trzy drogi, „Studia Teologiczne. Białystok, Drohiczyn, Łomża” 29 (2011), s. 29–55.
Słownik teologii biblijnej, red. X. Léon-Dufour, tłum. i oprac. K. Romaniuk, Poznań 1994.
Sokołowski S., Rys historyczno-prawny sakramentu święceń. Przekazywanie sukcesji apostolskiej, „Cultura Christiana” 1 (2012), s. 181–195.
Suski A., Kapłaństwo powszechne i urzędowe według Nowego Testamentu, w: Kapłan pośród ludu kapłańskiego, red. W. Słomka, J. Misiurek, Lublin 1993, s. 11–22.
Szlaga J., List do Hebrajczyków, w: Wstęp do Nowego Testamentu, red. R. Rubinkiewicz, Poznań 1996, s. 388–404.
Szymanek E., Wykład Pisma Świętego Nowego Testamentu, Poznań 1990.
Świerzawski W., Wtajemniczenie w misterium kapłaństwa, Zawichost–Sandomierz 2016.
Warzeszak J., Teologia kapłaństwa w przemówieniach Benedykta XVI w Roku Kapłańskim, „Warszawskie Studia Teologiczne” 23 (2010), s. 157–182.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
