Elementy teologii mistycznej św. Bonawentury z Bagnoregio
DOI:
https://doi.org/10.15633/sts.4186Słowa kluczowe:
teologia mistyczna, itinerarium, mistyka krzyża, wiedza uszczęśliwiająca, miłość jednoczącaAbstrakt
Św. Bonawentura z Bagnoregio pozostawił po sobie wiele pism o typowo ascetyczno-mistycznym charakterze. Jego duchowa myśl – zwana często metafizyką mistyki chrześcijańskiej – koncentruje się wokół drogi, jaką pokonuje dusza ludzka, aby spotkać się z Bogiem w uszczęśliwiającym zjednoczeniu. Przedmiotem dociekań jest więc dynamika duchowego wysiłku człowieka, który w swojej otwartości jednoczy się z Bogiem Ojcem przez ukrzyżowanego Syna w Duchu Świętym. Mistyka w ujęciu Bonawentury nie ogranicza się do nadzwyczajnych stanów, lecz stanowi istotę całego życia chrześcijańskiego. To jemu zawdzięczamy organiczne i funkcjonalne wszczepienie ascezy w nurt życia mistycznego.
Bibliografia
Benedykt XVI, Katecheza Benedykta XVI z 17 marca 2010 roku. Dla św. Bonawentury ostatecznym przeznaczeniem człowieka jest miłowanie Boga, spotkanie i zjednoczenie się Jego i naszej miłości, kosciol.wiara.pl/doc_pr/489637.Sw-Bonawentura-cz-III [dostęp: 1 XII 2021 r.].
Beumer J., Zwei schwierige Begriffe in der mystischen Teologie Bonaventuras („raptus” und „extasis”), „Franziszkanische Studien” 56 (1974), s. 250–262.
Bissen J.M., Les conditions de la contemplation selon saint Bonaventure, „La France Franciscaine” 17 (1934), série 2, s. 387–404.
Bonaventure Saint, Itinéraire de l’âme en elle-même, tłum. Jean de Dieu de Champsecret, kom. L. de Mercin, Blois 1956.
Bonawentura św., Droga duszy do Boga i inne traktaty, tłum. C. Napiórkowski, C. Niezgoda, S. Kafel, wstęp Paweł Milcarek, Biblioteka Christianitas 7, Poznań 2001.
Bonawentura św., Konferencje o sześciu dniach stworzenia albo oświecenia Kościoła, wydanie synoptyczne tekstu oryginalnego redakcji A oraz B, tłum. A. Horowski, Kraków 2008.
Bonawentura św., Pisma ascetyczno-mistyczne, Warszawa 1984.
Ciccarelli M.M., S. Bonaventura, maestro di vita spirituale, a cura di E. Frascadore, Montecalvo Irpino 1975.
Danièlou J., Platonisme et théologie mystique. Essai sur la doctrine spirituelle de saint Grégoire de Nysse, Paris 1944.
Dizionario Bonaventuriano. Filosofia, teologia, spiritualità, a cura di E. Caroli, Padova 2008.
Doctoris seraphici S. Bonaventurae, Commentaria in quatuor libros Sententiarum Magistri Petri Lombardi, vol. 1–4, Ad claras Aquas (Quaracchi) prope Florentiam: Ex typographia Colegii S. Bonaventurae, 1882.
Gilson É., La philosophie de saint Bonaventure, Paris 1943.
Gogacz M., Apofatyka jako sposób opisu doświadczenia mistycznego w tekstach św. Bonawentury, w: Św. Bonawentura. Życie i myśl, red. S.C. Napiórkowski, E.I. Zieliński, Niepokalanów–Warszawa 1976, s. 366–392.
Grzegorz z Nyssy, Homilie do Pieśni nad Pieśniami, wstęp, tłum., przypisy
M. Przyszychowska, Źródła Myśli Teologicznej 43, Kraków 2007.
Heinzmann R., Filozofia średniowiecza, tłum. P. Domański, Kęty 1999.
Höllhuber I., S. Bonaventura maestro della vera mistica malintesa dal misticismo moderno, w: San Bonaventura maestro di vita francescana e di sapienza cristiana: Atti del Congresso internazionale per il 7 centenario di San Bonaventura da Bagnoregio, Roma 19–26 settembre 1974, a cura di A. Pompei, vol. 3, Roma 1976, s. 419–425.
Kośla R.H., Bonawenturiański wkład w rozwój doktryny i kultu Najświętszego Serca Jezusa, w: Bonawenturiański system myślenia. Pytanie o aktualność (1217–2017). Materiały Międzynarodowej Konferencji Jubileuszowej z okazji 800-lecia narodzin św. Bonawentury z Bagnoregio, Kraków, 1–2 czerwca 2017, Kraków 2018.
La Scala F., Il rapporto tra scienza e verità nel misticismo di s. Bonaventura, w: San Bonaventura maestro di vita francescana e di sapienza cristiana: Atti del Congresso internazionale per il 7 centenario di San Bonaventura da Bagnoregio, Roma 19–26 settembre 1974, a cura di A. Pompei, vol. 3, Roma 1976, s. 503–506.
Leon XII, Epistola summi pontifecis ad japoniae imperatorem (I)„Acta Ordinis Fratrum Minorum” 9 (1890), s. 177–178.
Longpré É., Bonaventure. Doctrine mystique ou La vie surnaturelle, w: Dictionnaire de spiritualité. Ascétique et mystique, doctrine et histoire, publié sous la direction de M. Viller, assisté de F. Cavallera, J. de Guibert avec le concours d’un grand nombre de collaboratereurs, vol. 1, Paris 1936, k. 1760–1843.
Martínez-Gayol Fernández N., Fernández M.J., Cordovilla Á., Millán F., Odwzajemnienie miłości. Teologia, historia i duchowość wynagrodzenia, Kraków 2012.
Paweł VI, List z okazji siedemsetlecia śmierci św. Bonawentury (15 VII 1974), „L’Osservatore Romano” 114 (1974), nr 176, s. 1n.
Pseudo-Dionizy Areopagita, Pisma teologiczne. Imiona boskie. Teologia mistyczna. Listy, tłum. M. Dzielska, Kraków 1997.
Ratzinger J., Prawda w teologii, tłum. M. Mijalska, Kraków 2005.
Rémy P., Chronique de spiritualité franciscaine, „Etudes Franciscaines” 48 (1936), s. 228–236.
Rolandetti V., Esperienza metafisica ed esperienza mistica in S. Bonaventura: un sapere che ama e un amore che sa, w: San Bonaventura maestro di vita francescana e di sapienza cristiana: Atti del Congresso internazionale per il 7 centenario di San Bonaventura da Bagnoregio, Roma 19–26 settembre 1974, a cura di A. Pompei, vol. 3, Roma 1976, s. 387–394.
Schlosser M., Lux inaccessibilis. Zur negativen Theologie bei Bonaventura, „Franziskanische Studien” 68 (1986), Nr. 1–2, , s. 3–140.
Tedoldi F.M., La dottrina di cinque sensi spirituali in San Bonaventura, Roma 1999.
Żynel A., Droga ku Bogu poprzez ascezę według św. Bonawentury, w: Św. Bonawentura. Życie i myśl, red. S.C. Napiórkowski, E.I. Zieliński, Niepokalanów–Warszawa 1976, s. 348–365.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Romuald Henryk Kośla
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Twórca oświadcza, że przysługują mu prawa autorskie do utworu i że nie są ograniczone w zakresie objętym niniejszym oświadczeniem oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza praw autorskich innych osób.
Twórca zezwala Uniwersytetowi Papieskiemu Jana Pawła II w Krakowie na nieodpłatne, niewyłączne i nieograniczone w czasie korzystanie z utworu, to jest:
- utrwalanie i zwielokrotnianie: wytwarzanie egzemplarzy utworu techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
- obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono (wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy, publiczne wystawienie, wyświetlenie, a także publiczne udostępnianie utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym);
- włączenie utworu w skład utworu zbiorowego;
- udzielanie przez Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0)
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie udostępnia utwór na Platformie Czasopism należącej do uczelni, na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu pod następującymi warunkami:
- zostanie podany autor i tytuł utworu,
- zostanie podane miejsce publikacji (tytuł czasopisma i identyfikator DOI oryginalnie opublikowanego utworu).
